■ نماز چه نقشی در تربیت اخلاقی افراد دارد؟
پاسخ از طرف مدیر قنوت: 1.رام کردن نفس و از بین بردن تکبّر
حضرت علی (علیه السلام) مى فرمايد: «نماز به همه وجود انسان آرامش مى بخشد، چشمها را خاشع و خاضع مى گرداند، نفس سركش را رام، دلها را نرم و تكبر و بزرگ منشى را محو مى كند.» (1)
2.زنده كردن حس شكر گزاري
پرستش خدا حس تقدير و شكرگزارى را در انسان زنده مىكند، قدر دانى از مقامى كه نعمتهاى پرارزشى را در اختيار انسان نهاده، نشانه لياقت و شايستگى او نسبت به الطافى است كه در حق او انجام گرفته است.
امام زين العابدين راجع به عبادت پيامبر خدا (صلی الله عليه و آله) فرموده اند: آنقدر پيامبر در نماز ايستاد تا قدمهايش ورم كرد چنان در روزه دارى تشنه مي شد آب دهانش خشك مي گرديد، گفتند يا رسول الله مگر خداوند وعده مغفرت به شما نداده است؟ مي فرمود آيا بنده شكرگزار خدا نباشم؟! (2)
3.بهترين وسيله براى خويشتن دارى و كنترل غرايز
از لحاظ تربيتي، ياد خدا بهترين وسيله براى خويشتن دارى و كنترل غرايز سركش و جلوگيرى از روح طغيان است.
«نمازگزار» همواره به ياد خدا مىباشد، خدايى كه از تمام كارهاى كوچك و بزرگ ما آگاه است، خدايى كه از آنچه در زواياى روان ما وجود دارد و يا از انديشه ما مىگذارد، مطلع و باخبر است.
از اين نظر قرآن يكى از اسرار نماز را ياد خدا معرفى مىكند: « نماز را براى ياد من بپادار!» (3)
4.دورى از گناه:
نمازگزار ناچار است كه براى صحت و قبولى نماز خود از بسيارى از گناهان اجتناب ورزد؛ مثلاً يكى از شرايط نماز مباح بودنِ آب وضو و غسل، لباس و مكان نمازگزار است و اين سبب مىشود كه گرد حرام نرود و در كار و كسب خود از هر نوع حرام اجتناب نمايد؛ زيرا بسيار مشكل است كه يك فرد تنها در امور مربوط به نماز به حلال بودن آنها مقيد شود و در موارد ديگر بى پروا باشد.
خداوند مىفرمايد: « و نماز را برپا دار، كه نماز (انسان را) از زشتيها و گناه بازمىدارد...» (4)
اگر نمازگزار متوجه باشد كه شرط قبولى نماز در اين است كه نمازگزار زكات و حقوق مستمندان را بپردازد؛ غيبت نكند؛ از تكبر و حسد بپرهيزد؛ از مشروبات الكلى اجتناب نمايد و... نمازگزار حقيقى ناگزير است تمام اين امور را رعايت كند.
5.غفلت زدايى
بزرگترين مصيبت انسان آن است که هدف آفرينش خود را فراموش کند و غرق در زندگى مادى و لذائذ زودگذر گردند، اما چون نماز در هر شبانه روز پنج بار انجام مىشود، مرتباً به انسان اخطار مىکند و هشدار مىدهد و هدف آفرينش او را خاطر نشان مىسازد... و اين نعمت بزرگى است که انسان وسيلهاى در اختيار داشته باشد که در هر شبانه روز چند مرتبه به او بيدار باش گويد. (5)
امام رضا عليه السلام فرمودند: « (مردم خدا را عبادت مي كنند ) براى اين كه ذكر او از يادشان نرفته و تارك مراسم ادب نشده و نسبت به امر و نهى او مرتكب لهو نشوند حال اگر بدون انجام مراسم عبوديت به حال خود واگذارده شوند روزگار دراز بر آنها بگذرد و دلهايشان سخت و قسى گردد.» (6)
__________________
(1)«تَسْكيناً لِاَطْرافِهِم، تَخْشيعاً لِاَبْصارِهِم، تَذْليلاً لِنُفُوسِهِمْ، تَخْفيضاً لِقُلُوبِهِم، اِزالَةً لِلْخَيْلاءِ عَنْهُم» ؛ (نهج البلاغة، خطبه 192 نهج البلاغه ؛ ص 294)
(2)كَانَ رَسُولُ اللَّهِ ص يَقِفُ فِي الصَّلَاةِ حَتَّى تَرِمَ قَدَمَاهُ وَ يَظْمَأُ فِي الصِّيَامِ حَتَّى يُعْصَبَ فُوهُ فَقِيلَ لَهُ يَا رَسُولَ اللَّهِ أَ لَمْ يَغْفِرْ لَكَ اللَّهُ- ما تَقَدَّمَ مِنْ ذَنْبِكَ وَ ما تَأَخَّرَ فَيَقُولُ ص أَ فَلَا أَكُونُ عَبْداً شَكُورا . (بحار الأنوار (ط - بيروت) ؛ ج46 ؛ ص57)
(3)«اقم الصلوة لذكرى» (طه : 14)
(4)« وَ أَقِمِ الصَّلاةَ إِنَّ الصَّلاةَ تَنْهى عَنِ الْفَحْشاءِ وَ الْمُنْكَرِ....» ؛ (عنكبوت : 45)
(5)مكارم شيرازى ناصر، تفسير نمونه، تهران، دار الكتب الإسلامية، 1374 ش، اول، ج 16، ص 290 - 291
(6)فَإِنْ قَالَ قَائِلٌ لِمَ تَعَبَّدَهُمْ قِيلَ لِئَلَّا يَكُونُوا نَاسِينَ لِذِكْرِهِ وَ لَا تَارِكِينَ لِأَدَبِهِ وَ لَا لَاهِينَ عَنْ أَمْرِهِ وَ نَهْيِهِ إِذَا كَانَ فِيهِ صَلَاحُهُمْ وَ فَسَادُهُمْ وَ قِوَامُهُمْ فَلَوْ تُرِكُوا بِغَيْرِ تَعَبُّدٍ لَطَالَ عَلَيْهِمُ الْأَمَدُ وَ قَسَتْ قُلُوبُهُم ؛ (علل الشرائع ؛ ج1 ؛ ص256)
محتوا : برنامه اندرویدی پرسمان نماز
■ چرا نماز و قرآن باعث آرامش دلهاست؟
خدا جويي امري است فطري و در ضمير و ذات همه انسانها نهفته است. انسان براي رسيدن به هدف عالي و «رضوان حق»، نيازمند به يك «آرامش آرماني و دروني» است. اين آرامش فقط با ياد و نام خدا بدست ميآيد. از اين جهت قرآن شريف با بيان قاعدة كلي و فراگير، ميفرمايد ...
■ چرا در تشهد نماز باید صلوات بفرستیم؟
سرّ اینکه در نماز، صلوات بر پیامبر اکرم (ص) و اهلبیتش (علیهم السلام) واجب شده، چیست؟
قبل از پاسخ باید به سه نکته توجه داشت:
خداوند متعال از صلوات پیوستۀ خود و فرشتگانش بر پیامبر اکرم (ص) خبر داده (1) و همگان را به این موضوع و به تسلیم در پیشگاه ای ...
■ اگر شرط قبولی کارهای خوب، قبول شدن نماز است، آیا کارهای خوب بینماز، فایدهای دارد؟
در روایتی پیامبر اکرم فرمودند:
«اول چیزی که در قیامت مورد بازرسی قرار می گیرد نماز است، اگر قبول شد، بقیه عبادات مورد قبول واقع می شوند و اگر ردّ شد بقیه اعمال هم مردود می شوند. 1 »
بحارالانوار ج۷۲ص۲۴۲باب۶۶
البته این حدیث نیاز به توضیح دارد و ...