■ دليل اينکه نماز جمعه دو قنوت دارد و قنوت اول آن قبل از رکوع و قنوت دوم بعد از رکوع خوانده می شود چيست؟
پاسخ: نخست بايد دانست در عبادات دو فاكتور مهم«تعبد» و«تنوع» بسيار درخشنده است و عبادت الهي را براي بندگان لذت بخش و سازنده مي گرداند. لذا تفاوت ركعات نماز در شبانه روز و تفاوت نمازهاي عيدين و نماز جمعه وداشتن دوقنوت قبل و بعد از رکوع، در همين راستا قابل تفسير و پذيرش است.
در خصوص خواندن دو قنوت قبل و بعد از رکوع نماز جمعه نیز روایات متعددی وجود دارد، از جمله روایت امام صادق علیه السلام که فرموده اند:«كُلُّ الْقُنُوتِ قَبْلَ الرُّكُوعِ إِلَّا الْجُمُعَةَ فَإِنَّ الرَّكْعَةَ الْأُولَى الْقُنُوتُ فِيهَا قَبْلَ الرُّكُوعِ وَ الْأَخِيرَةَ بَعْدَ الرُّكُوعِ» ؛« قنوت ها - در تمام نماز ها - قبل از رکوع می باشد مگر قنوت نماز جمعه که رکعت اول آن، قنوت قبل از رکوع می باشد و رکعت دیگر قنوت بعد از رکوع می باشد»
به هر صورت علاوه بر تعبدي بودن این دو قنوت، يكي از نكاتي كه در این دستور ديني مشاهده مي شود ایجاد تنوع در احكام می باشد و همين تنوع علاوه بر اينكه مانع خستگي ناشي از تكرار و همساني مي شود دو مزيت ديگر نيز به همراه دارد:
الف - نشاط بيشتر به آن جهت كه از بعد روان شناختي، انسان ها در انجام كارهاي جديد با يك انگيزه و هيجان بيشتري اقدام به عمل مي كنند.
ب - به يادماندن و بر جسته شدن و ممتاز شدن اين عبادت از عبادت هاي مشابه. ببينيد فرم نمازجمعه به گونه اي است كه در ذهن نقش مي بندد و لذا حتي اگر نحوه برگزاري آن را فراموش كند اما مي داند اين يك نماز معمولي نيست. نماز جمعه نيز به دلايل مختلف از جمله حكمت فوق الذكر متفاوت از نمازهاي معمولي ودارای دوقنوت است.
■ آیا می توان در رکعت دوم نماز جمعه به امام اقتدا کرد؟
آیت الله خامنه ای: اگر در رکوع و یا قبل از رکوع رکعت دوم برسید، می توانید به نیت نماز جمعه اقتدا کنید، و رکعت دوم خود را مانند رکعت دوم نماز جمعه بخوانید یعنی قنوت را بعد از رکوع انجام دهید، و کفایت از نماز ظهر هم می کند.
نکته: بنابر احتیاط بای ...
■ چرا برخی از نمازگزاران مرتکب گناه می شوند؟
علاوه بر آنچه در پاسخ به سؤال چهارم گفته آمد، مرحوم علامه طباطبایی نوشته است: مراد آیه از اینکه نماز، از فحشاء و منکر باز می دارد بازداریِ به نحو اقتضاست نه به نحو علیت تامه؛ یعنی طبیعت نماز این گونه است که اگر مانعی در کار نباشد و مزاحمی پیش نیاید، ...