■ چرا نمازهاي مستحبي را به جماعت خوانده نمی شود؟ در حالی که اهل تسنن در ماه رمضان نماز تراویح را به جماعت می خوانند؟
پاسخ: باید توجه داشت که انسان ها داراي دو بعد فردي و اجتماعي اند، اسلام به عنوان يك آيين جامع و كامل براي تمام ابعاد زندگاني بشر، برنامه ها و دستورات سعادت بخشي را ارائه داده است، كه به طور طبيعي تكامل و تقرب انسان ها به مقامات عالي و در نهايت خداي سبحان در پرتو عمل و بستر آن دستورات و آموزه ها متجلي و متحقق خواهد شد. شايد بر همين اساس باشد كه شارع مقدس به انسانها دستور داده است كه نمازهاي واجب را به جماعت كه مظهر شكوه، صفا، همدلي، وحدت و تفاهم است بخوانند، زيرا حضور در جماعات جنبه هاي اجتماعي انسان را اشباع، مسؤوليت هاي اجتماعي و نظارت همگاني را تضمين كرده و سرانجام يك جامعه بالنده و آرام و سالم مي سازد.
اما در خصوص جماعت خواندن نمازهای مستحبی از منظر شیعه دو مساله قابل طرح می باشد:
اول: در فقه شیعه نیز بر اساس آنچه که از پیامبر و اهل بیتش (علیهم السلام ) دستور داده شده، نماز باران به لحاظ اينكه داراي جنبه هاي اجتماعي، همگاني و عمومي است از دیگر نمازهای نافله استثناء شده و به جماعت خوانده مي شود، اما ساير نمازهاي مستحبي و نوافل و به خصوص نماز شب چون بيشتر براي تربيت، سازندگي، تهذيب و اصلاح فرد - كه البته مقدمه براي اصلاح جامعه است - در نظر گرفته شده است، به طور فرادا و پنهاني خوانده مي شود و لذا پيامبر مكرم اسلام(ص) فرموده است:«صلاتها الرجل تطوعا حيث لايراه الناس يعدل صلاته علي اعين الناس خمسا و عشرين؛ نماز مستحبي كه در مكان دور از ديد مردم خوانده شود از نظر ثواب و ارزش معنوي معادل با بيست و پنج نماز است كه در معرض ديد مردم به جا آورده شود»
دوم: آن نمازی که زمینه ساز طرح چنین سوالی شده و نقطه تمایز دیدگاه شیعه با برادران اهل تسنن در نمازهای مستحبی می باشد؛ نمازی است که پیروان این مذهب در ماه های مبارک رمضان به جا می آورند.
بر اساس روایاتی که حضرت علی علیه السلام نقل شده چنین نمازی در زمان رسول خدا صل الله علیه و آله وجود نداشته و در دوران خلیفه دوم رسم گردیده است.
آنحضرت در این باره فرموده اند:« بخدا سوگند كه من بمردم فرمان دادم در ماه رمضان همان نماز فريضه را بجماعت بخوانند و به آنها اعلام كردم كه جماعت در نماز نافله بدعت است و خود ساخته است و دستور خدا نيست شيون و فرياد جمعى از لشكريانم بلند شد كه بهم راه من با دشمن جنگ ميكردند، داد ميزدند اى مسلمانان سنت عمر دگرگون شد، على ما را از نماز نافله ماه رمضان باز ميدارد و من ترسيدم كه در يك سو از لشكرم شورشى بر پا كنند.»
به همین دلیل از آنجا که در زمان رسول خدا صل الله عليه و آله چنین نمازی وجود نداشته شیعیان نیز به دلیل پایبندی به احکام الهی و سنت رسول خدا (صل الله علیه و آله ) چنین نمازی را به جا نمی آورند.
■ نماز نشسته یا روی صندلی؛ اولویت با کدام است؟
شاید برای بسیاری از افرادی که نمی‌تواند ایستاده نماز بخوانند بین روی زمین و صندلی کدام را می‌تواند اختیار کند و در صورتی که بر روی صندلی نماز می‌خواند باید کف دست‌ها روی چه چیزی قرار بدهد. در این زمین نظر چند تن از مراجع را جویا شدیم؛
پرسش‌ها
۱ ...
■ علاقه زیادی دارم که علت و فلسفه تمام احکام را بدانم، لطفا راهنمایی ام کنید؟
در خصوص فلسفه عبادات از جمله نماز، نکاتی را باید همواره مد نظر داشت:
1ـ آگاهی کامل از فلسفه همه احکام، دانشی فراتر از دانش بشری می طلبد. لیکن بطور اجمالی می دانیم که همه احکام واجب و مستحب به گفته خداوند حکیم مفید و دارای مصلحت و احکام حرام و مکروه ...
