■ لطفا در مورد اهميت و ضرورت حضور در نماز جماعت توضيح دهيد
پاسخ: اسلام ديني فردگرا و عزلت پذير نيست. عبادات اسلامي، ضمن آن كه براي تصفيه باطن و نفس انساني وضع شده است، هيچ گاه فرد را گسسته از جامعه نمي نگرد و برنامه هاي خود را به گونه اي تنظيم نموده كه حضور اجتماعي يك فرد مسلمان حفظ شود، عبادات جنبه جمعي و اجتماعي پيدا كند و روح عبادت و پرهيزكاري بر جامعه سايه افكند. بنابراين عبادت و تقوا در اسلام، صرفا مربوط به كنج خانه ها و نهانخانه دل نيست؛ بلكه دستورالعملي اجتماعي است و بايد فرهنگ آن، بر همه فعاليت هاي فردي و اجتماعي حاكم شود و چنين چيزي جز با تجمعات عبادي امكان پذير نيست. پس نماز فرادا اگر هم رابطه قلبي نيرومندتري برقرار كند، اما عبادت و ارتباط با خدا را به يك شعار و كنش جمعي و اجتماعي مبدل نمي سازد، فرهنگ دينداري را در جامعه نمي گستراند و مظاهر اجتماعي را تحت پوشش فرهنگي عبادي قرار نمي دهد.
از همين رو در اسلام جايگاه و اهميت اين حضور اجتماعي به صورت هاي مختلف تذكر داده شده است كه در اينجا به چند مورد اكتفا مي نمائيم.
الف - حضور در نماز جماعت با هر دشواري كه باشد
رسول خدا - صلي الله عليه وآله – در باب اهميت حضور در نماز جماعت فرموده اند:« در نماز جماعت شركت نماييد، گرچه آن رابر سر آهن نوك نيزه و انجام دهيد (يعني هر قدر سخت و دشوار باشد، از حضور در جماعت دريغ نكنيد).»
ب - حضور در نماز جماعت بر همه لازم است حتي نابينايان
شخص نابينايي خدمت رسول خدا ( صل الله عليه و آله )آمد عرض كرد: اي رسول خدا ! من چشم ندارم، صداي اذان را مي شنوم؛ ولي كسي را ندارم كه مرا كمك نمايد تا به مسجد آمده و با شما جماعت بخوانم. حضرت فرمودند: از منزلت به مسجد طنابي بكش و به وسيله آن به جماعت شركت كن.
ج – برخورد شديد پيامبر با تاركان نماز جماعت
«رسول خدا (ص ) روزي پس از اداي نماز صبح در مسجد رو به اصحاب كرده و از حال مردي كه نامشان را يك به يك برد پرسيد كه آيا اينان به جماعت حاضر شده اند؟اصحاب عرض كردند: نه يا رسول الله. حضرت با تعجب پرسيد آيا آيا غايبند؟ بعد فرمود: به راستي كه هيچ نمازي بر منافقان از اين نماز (صبح ) و نماز عشاء دشوارتر نخواهد بود.»
د – اجازه تاخير در نماز اول وقت به خاطر جماعت
جميل بن صالح از امام صادق (ع ) سؤ ال كرد: كدام يك از اين دو افضل است: انسان در اول وقت نمازش را بخواند يا مقداري نماز را تاخير بيندازد تا با اهل مسجد به جماعت نماز بخواند، زماني كه مسجد امام جماعت دارد؟ حضرت فرمود:«نماز را به تاخير بينداز، با اهل مسجد نماز بخوان، زماني كه مسجد امام جماعت دارد.»
هـ - غير قابل جبران بودن ثواب جماعت از دست رفته
عبدالله بن مسعود روزي به تكبير اول نماز جماعت نرسيد و براي جبران فوت اين ثواب يك بنده آزاد كرد، آمد خدمت رسول خدا (ص ) عرض كرد: يا رسول الله من به تكبير اول نماز جماعت نرسيدم و جهت جبران يك بنده آزاد كردم. آيا با اين كار آن ثواب فوت شده را درك خواهم كرد؟ حضرت فرمود: خير، ابن مسعود گفت: يك بنده ديگر آزاد خواهم كرد آيا به ثواب فوت شده خواهم رسيد؟ حضرت فرمودند: خير، اي ابن مسعود اگر آن چه در زمين است در راه خدا انفاق كني ثواب فوت شده را درك نخواهي كرد.
و - قطع رابطه با تارك نماز جماعت
پيامبر خدا ( صل الله عليه و آله ) فرمودند:« كسي كه بدون عذر موجهي با مسلمين در مسجد نماز جماعت نمي خواند نمازش كامل نيست، و كسي كه در منزلش نماز مي خواند و نسبت به جماعت مسلمين بي توجه است غيبتش جايز است و كسي كه نسبت به جماعت مسلمين بي توجه است از عدالت ساقط است و واجب است دوري كردن از او.»
ز -الزام به ترك همسايگي مسجد براي تاركان جماعت
به حضرت علي (ع ) خبر دادند كه در كوفه قومي هستند در همسايگي مسجد، كه به جماعت مسلمين در مسجد حاضر نمي گردند امام فرمود: بايد به جماعت ما و نماز با ما در مسجد حاضر شوند، و گرنه بايد كوچ كنند و از همسايگي مسجد دور شوند و با ما همسايه نباشند و ما نيز با آنان مجاور نباشيم.
ن - محروميت امور اجتماعي تاركان نماز جماعت
به اميرالمؤ منين علي (ع ) خبر رسيد كه گروهي براي نماز در مسجد حاضر نمي شوند. حضرت خطبه اي خواندو در آن خطبه چنين فرمود: به درستي كه گروهي براي نماز در مساجد ما حاضر نمي شوند پس با ما هم، نه غذا بخورند، نه آب بياشامند و نه مشورت كنند و نه از ما (زن ) بگيرند و از غنايم ما چيزي اخذ نكنند، تا اين كه در نماز جماعت با ما حاضر شوند.
ي - ترك جماعت موجب عدم قبولي نماز
رسول خدا - صلي الله عليه وآله - فرمود:«كسي كه بدون عذري در جماعت مسلمانها در مسجد شركت نكند، نمازش پذيرفته نيست.»
■ نماز واجبی را که به صورت فرادی خوانده ام آیا می توانم به جماعت تکرار کنم، آیا باید قصد واجب کنم یا مستحب؟
فقهای معاصر در این زمینه فرموده اند: "وقتى که جماعت برپا مىشود، مستحب است کسى که نمازش را فرادى خوانده دوباره با جماعت بخواند. و اگر بعد بفهمد که نماز اولش باطل بوده، نماز دوم او کافى است."[1] بنا بر این کسی که نمازش را فرادى خوانده می تواند دو باره ...
■ از فضیلت و اهمیت سورۀ حمد ما را آشنا کنید؟
1.سورۀ حمد اساس قرآن
ابنعباس ـ که شاگرد تفسیری امیرالمؤمنین بودند ـ می گوید: «هر چیزی اساسی دارد و اساس قرآن سوره حمد است.» (1)
2.برترين سوره قرآن و درمان دردها
پیامبر اکرم (ص) به جابر بن عبدالله فرمودند: «برترین سورهای را که خداوند متعال در ...