■ چرا می گویند« شرابخوار تا چهل روز نماز ندارد»؟ منظور از« نماز نداشتن» چيست؟
پاسخ از طرف محمدسعید اختریان پور: حكم حرام بودن شراب در برخى آيات قرآن كريم و فرمايشات معصومين(ع) وارد شده و در حرمت آن هيچ ترديدى نیست. از جمله آثار مخرب شراب، تأثير آن بر ساير اعمال و آداب دينى است از جمله در حديثى مىخوانيم:« لَا تُقْبَلُ صَلَاةُ شَارِبِ الْخَمْرِ أَرْبَعِينَ يَوْماً إِلَّا أَنْ يَتُوبَ» ؛« شخصى كه شراب بنوشد تا 40 شبانهروز نمازهايش قبول واقع نمىشود مگر از اين گناه كبيره توبه كند». و منظور كساني كه مي گويند شرابخوار نماز ندارد نيز همين است. يعني تا چهل روز نماز چنين فردي مورد قبول خداوند قرار نمي گيرد و به كار بردن چنين تعبيري به اين معنا نيست كه نماز بر او واجب نبوده و يا اينكه نماز از گردن او ساقط مي شود و اين حرف بهانه اي براي ترك نماز گردد، بلکه اگر كسي مرتکب خطاي شرابخواري شد بايد بعد از حالت مستي نمازش را بجا آورد چرا كه نماز چنين فردي صحيح بوده و در هر صورت بايد نماز خود را بخواند تا حداقل گرفتار عذاب ترك نماز نشود.
اما اينكه چرا تا چهل روز نماز شرابخوار مورد قبول خداوند قرار نمي گيرد؟ هر چند ممكن است در ظاهر اين امر عجيب به نظر برسد ولى با بررسي حكمت و اسرار نماز معلوم مي شود بين جسم و روح نمازگزار ارتباط تنگاتنگى هست چراكه نماز وسيله ارتقا روحى و معنوى، عامل تقرب به ذات اقدس اله و... است. و از آنجا كه اولين و مهمترين اثر تخريبى شراب متوجه روح و جان آدمى است و نيز چون حقيقت انسان را روح او تشكيل مىدهد لذا تأثير سوء شراب، فاحشتر و عظيمتر از آن است كه به نظر برسد. از همين رو وقتي گفته مىشود نماز چنين فردى پذيرفته نيست، به اين علت است كه روح او قابليت درك و استعداد دريافت فيوضات روحانى و معنوى را از دست مىدهد. به طورى كه از بعضى روايات به دست مىآيد، شراب امالفساد و مادر تمام گناهان و لغزشها است. امام صادق(ع) مىفرمايد:«كسى كه يك جرعه شراب بياشامد، خدا و پيغمبران و مؤمنين او را لعنت مىكنند، اگر به مقدارى بخورد كه مست شود، روح ايمان از او دور مىشود و به جايش روح كثيف شيطانى جايگزين مىگردد، پس نماز را ترك مىكند و ملائكه او را سرزنش مىكنند و خداى تعالى او را خطاب مىكند:«اى بنده من كافر شدى، بدا به حال تو». پس امام فرمود:«بدا به حالش، بدا به حالش، به خدا سوگند يك سرزنش الهى از هزار سال عذاب سختتر است» .
آرى شراب روح ايمان را متزلزل مىسازد و روح ناآرام و بىقرار و بدون اتكاء، هرگز فيض الهى و ارتباط معنوى را درك نخواهد كرد. هر عبادتى، به خصوص نماز نياز به اقبال و توجه روح دارد اگر روح نمازگزار استعداد و قابليت خود را از دست بدهد مانند ظرفى خواهد بود كه واژگون در زير بارش باران قرار بگيرد، مسلما هر قدر هم باران بيايد به داخل ظرف وارونه، داخل نخواهد شد.
در اين خصوص از امام رضا عليه السلام نيز چنين روايت شده كه:«شخصي به نام حسين بن خالد مي گويد محضر مبارک حضرت رضا(ع) عرض کردم براي ما از پيامبر(ص) روايت شده که فرموده اند: کسي که شراب بياشامد تا چهل روز نمازش مقبول نيست، آيا اين روايت صحيح است؟ حضرت فرمودند: راويان اين حديث راست گفته وحديث را صحيح نقل کرده اند. عرض کردم: چرا نمازش تا چهل روز مقبول نيست نه کمتر از آن و نه بيشتر حضرت فرمودند: براي اين که حق تعالي خلقت انسان را مقدر و معين فرموده با اين بيان: وقتي نطفه انسان در رحم مادر قرار مي گيرد 40 روز به حال نطفه بعد تبديل به علقه مي شود. تا 40 روز سپس مضغه مي شود و 40 روز به اين حالت است (و همين طور جلو مي رود تا خلقت کامل شود) بنابراين وقتي شخصي شراب مي خورد آن شراب 40 روز در بدن او مي ماند و تا اين زمان که بقايا و ذرات شراب درجوف او باقي است نماز نبايد مقبول درگاه الهي واقع شود.
در پايان بايد اين مطلب را ياد آوري نمود همانگونه كه در روايات تصريح شده باب توبه و رحمت الهي به سوي گناهكاران باز است لذا اگر فردي از گناه شرب خمر توبه نمايد نمازش مورد قبول درگاه الهي قرار خواهد گرفت و توبه وي نيز بايد به گونه اي باشد كه عزم جدى بر ترك اين گناه نمايد به طورى كه ديگر بازگشتى به گناه گذشته نكند و در آينده نيز هرگز به آن گناه فاحش مرتكب نشود.
■ آيا آيه اي که در مورد نماز جماعت در قرآن وجود دارد؟
خداوند متعال در آيه 43 سوره بقره دستور به حضور نماز جماعت داده و فرموده است:« وَ ارْكَعُوا مَعَ الرَّاكِعِينَ» ؛« با ركوع كنندگان ركوع كنيد»
مفسرين در توضيح اين آيه چنين گفته اند: با اينكه اين دستور اشاره به مساله نماز جماعت است، ولى از ميان تمام اف ...
■ منظور از نهی و بازدارندگی نماز از گناه در آیه « ان الصلوه تنهی عن الفحشاء والمنکر » چیست ؟
نهی نماز تشریعی است نه تکوینی .
نماز مانند انسانی که دیگری را نهی می کند ، مرتب به نماز گزار نهیب می زند که زنا مکن ، ربا نخور ، دروغ نگو ، چنین و چنان نکن و... لکن لازمه این نهی آن نیست که نماز گزار به طور تکوینی و اجبار از آن کارها دست بردارد ...
■ چه روش هایی برای گرایش و جذب همکاران در اداره به نماز وجود دارد که از آنها استفاده کنیم
آنچه به نظر ميرسد به عنوان شرايط و زمينههاي گرايش به نماز در کارمندان مؤثر است به شرح زير است.
1. فضاسازي معنوي: فراهم ساختن جو معنوي و ايجاد فضاي معنوي در اداره در ساعات و ايام خاص است مانند پخش برنامههاي زيباي سرود و مدح اولياي معصوم:، صوت زي ...