■ هنگاميكه به مسافرت مي رويم اتوبوس ها براي نماز نگه نمي دارند ! در چنين مواقعي وظيفه ما چيست؟
پاسخ: قبل از پاسخ به این سوال باید چند نکته را یاد آوری نمائیم
اول: نماز از واجباتي است که در هيچ صورت و حالتي از انسان ساقط نمي شود و بايد به هر شکل و در هر صورت آن را در وقت خود انجام داد.
دوم: باید از سفرهای غیر ضروری که احتمال از دست رفتن نماز است پرهیز نمود. حضرت علی علیه السلام در این باره فرموده اند:« لَا يَخْرُجُ الرَّجُلُ فِي سَفَرٍ يَخَافُ فِيهِ عَلَى دِينِهِ وَ صَلَاتِه» ؛« نبايد شخص به مسافرتى برود كه بر دين و نماز خود بيمناك است.»
سوم: مهمترین عاملی که موجب بروز چنین مسائلی گردیده، سهل انگاری متدینین در وظیفه شرعی امر به معروف و نهي از منكر می باشد که موجب گردیده برخی از افراد گستاخانه نسبت به نماز بی توجهی نمایند همانگونه که پیامبر خدا ( صل الله علیه و آله ):« لَتَأْمُرُنَّ بِالْمَعْرُوفِ وَ لَتَنْهُنَّ عَنِ الْمُنْكَرِ أَوْ لَيُسَلِّطَنَّ اللَّهُ شِرَارَكُمْ» ؛« امر به معروف و نهى از منكر كنيد، و گر نه خدا بدان شما را بر نيكانتان چيره مىكند...»
لذا اگر تمامي كساني كه مقيد به نماز هستند با زباني نرم ورعایت شرایط امر به معروف و نهی از منکر اين مساله را به رانندگان متخلف يادآوري می نمودند هم اکنون با چنين مشكلي مواجه نمی بودیم.
با توجه به نکات گفته شده از آنجا که همه مسافران مسلمانند ومانند شما مکلف به نماز هستند، در مرحله اول باید از سوی تمام مسافران ترتيبي داده شود که راننده اتوبوس توقف کوتاهي جهت نماز داشته باشد تا نماز بطور صحيح وکامل خوانده شود.اما اگر چنین شرایطی فراهم نشد باید به تنهایی به راننده تذکر دهيد واز جهت قانون نیز بايد راننده براي نماز نگه دارد و اگر نگه نداشت شما حق شکايت داريد با تمام این احوال اگر راننده نگه نداشت نبايد براي نماز خواندن کوتاهي نمود و این امر مجوز قضا شدن نماز نيست. از همین رو در ماشين وضو بگيريد واگرآب نبود تيمم کنيد و اگر هردو کار امکان نداشت بايد بدون وضو نماز را نشسته بخوانيد و بعدا هم نماز را قضا کنيد.
در خصوص نماز خواندن در ماشین هم بايد تا حد ممکن بر طبق دستور نماز باشد يعني اگر ايستاده خواندن و يا رعايت جهت قبله و يا سجده بر چيزي که درست و صحيح است ممکن است بايد رعايت کنيد و اگر ايستاده نشد بايد نشسته بخوانيد و اگر رو به قبله امکان پذير نبود به هر طرف کافي است. در مورد رکوع و سجده نيز اگرنتوانستيد طبق معمول انجام دهيد مي توانيد با اشاره آنها را انجام دهيد.
■ آیا این جمله که نماز کلید بهشت است یعنی کسی که کارهای خیری انجام دهد و نماز نخواند به بهشت نمی رود؟
در جواب باید گفت اولاً اگر کسى نماز را ترک کند کار نیک دیگرى برایش نماند تا به وسیله آن وارد بهشت شود اگر شخصى تارک الصلوه باشد اعمال دیگر او هیچ سودى نمى بخشد رسول اکرم(ص) مى فرمایند: «مثل نماز مثل ستون خیمه مى باشد هر گاه ستون خیمه پا برجا باشد طنا ...
■ آیا دعا کردن در رکوع مستحب است؟
در مورد ذکر رکوع باید گفت انسان هر ذکری در رکوع بگوید کافی است و احتیاطاً[1] آن ذکر به اندازه ی سه مرتبه «سبحان الله» یا یک مرتبه «سبحان ربی العظیم و بحمده» باشد.[2]
در باره اذکاری که می توان در رکوع گفت روایاتی به ما رسیده است:
در رو ...
■ آيا مي توان درخانه نمازجماعت بر پا كرد چه شرايطي دارد ؟
بر پا کردن نماز جماعت در خانه در صورتي که شرايط آن رعايت شود مانعي ندارد. (1)
براي آشنايي با شرايط نماز جماعت به توضيح المسائل ، احکام نماز جماعت مراجعه فرماييد
پي نوشت:
1. آيت الله بهجت ، توضيح المسائل ، احکام نماز جماعت. ...