■ آيا اذان رایج شیعیان در زمان رسول خدا ( صل الله علیه و آله ) وجود داشت و در آن زمان نیز به هنگام اذان، در ادامه شهادت به نبوت، شهادت بر ولایت حضرت علی ( علیه السلام) نیز ذکر می شد؟
پاسخ: درباره اذان رایج در میان شیعیان، در ادامه شهادت به نبوت و رسالت پیامبر0 صل الله علیه و آله، شهادت بر ولایت و امامت نیز به عنوان مستحب گفته می شود و بنابر اتفاق همه مراجع بزرگوار تقلید شیعه، جزء اذان نیست علاوه بر این که شیعه دلایل در دست دارد که نشان می دهد، اقرار به ولایت علی ( علیه السلام) در اذان و اقامه، از زمان رسول خدا ( صل الله علیه و آله)در میان اصحاب موجود بوده و پیامبر خدا ( صل الله علیه و آله ) نیز آن را تایید نموده اند.
سلمان فارسی در عصر پیامبر در اذان و اقامه بعد از گواهی به یكتایی خدا و رسالت پیامبر(ص ) به ولایت امیرمؤمنان علی (ع ) شهادت می داد. یكی از اصحاب به محضر رسول خدا(ص ) رسیده و عرض كرد: ای رسول خدا! امروز موضوعی را شنیدم كه قبلا نشنیده بودم. پیامبر فرمود: آن موضوع چیست؟ او عرض كرد: سلمان اذان می گفت، شنیدم او بعد از گواهی به یكتایی خدا و رسالت پیامبرش، به ولایت علی (ع) گواهی داد ــ توجّه: این ماجرا بعد از حجة الوداع و پس از ماجرای غدیر رخ داده است ــ پیامبر فرمود: سمعتم خیراً ــ چیز خوبی شنیده اید.
یكی از اصحاب نزد پیامبر(ص) آمده و عرض كرد: ای رسول خدا! ابوذر در اذان بعد از شهادت به رسالت پیامبر(ص) به ولایت علی شهادت می دهد و می گوید: اشهد ان علیا ولی الله. پیامبر(ص) فرمودند: كذلك أو نسیتم قولی فی غدیر خم من كنت مولاه فعلی مولاه؟ فمن نكث فانّما ینكث علی نفسه ـــــ همین گونه است. مگر سخن مرا در غدیر خم فراموش كرده اید كه گفتم هر كس من مولای او هستم پس علی (ع ) مولای او است؟ هر كس پیمان را بشكند قطعا به خودش آسیب رسانده است.
علاوه بر اینکه از ديدگاه قرآن همان گونه كه رسول اكرم ولي از سوي خداوند است، حضرت علي (عليه السلام ) نيز ولي است به عنوان نمونه خداوند متعال در قرآن فرموده است:« إِنَّما وَلِيُّكُمُ اللَّهُ وَ رَسُولُهُ وَ الَّذينَ آمَنُوا الَّذينَ يُقيمُونَ الصَّلاةَ وَ يُؤْتُونَ الزَّكاةَ وَ هُمْ راكِعُون» ؛« تنها سرپرست شما خدا و رسول او و كساني هستند كه ايمان آورده اند. كساني كه نماز را به پاي مي دارند و در حال ركوع زكات مي دهند»، كه به تصريح شيعه و سني بر امام علي (ع ) تطبيق شده است . بنابراین بیان شهادت به ولایت در ادامه ی شهادت به نبوت مطابق آیات قرآن است.
در برخي از روايات نیز آمده است كه هر كس«لااله الا الله محمد رسول الله» مي گويد: علي اميرالمومنين نيز بگويد . اين روايت دلالت بر استحباب شهادت به ولايت پس از شهادت به توحيد و رسالت در همه مواضع دارد چه در اذان باشد چه در غير اذان.
البته علمای شیعه نیز معتقدند اگر مجامع اهل سنت و شيعيان اتفاق كنند كه هر دو بر اذان زمان پيامبر(ص) عمل نمایند بسيار شايسته است. چراکه اگر چه در اذان شيعه حذف نيست و عمل آنها مستند به آیات و روایات می باشد اما در اذان و اقامه اهل سنت عبارت«حي علي خيرالعمل» كه در زمان رسول خدا صل الله علیه و آله جزء اذان بوده به دستور خليفه دوم حذف شده است بدون اینکه دلیل قرآنی یا روایی برای آن اقامه نماید. متكلم معروف اشعرى به نام علاء الدين قوشجى (متوفاى 879 )مىگويد: عمر بن خطاب نسبت به سه چيز هشدار داد، و گفت:«ثلاث كن على عهد رسول الله (ص) و أنا أنهى عنهن و احرمهن و أعاقر عليهن: متعه النساء، و متعه الحج و حى على خير العمل» ؛« سه چيز در عهد رسول خدا رسميت داشت و من از آنها باز مىدارم، و تحريم مىكنم و مؤاخذه مىنمايم: 1. متعه زنان، 2. متعه حج، 3. گفتن حى على خير العمل».
■ آیا کسی که خود را عادل نمیداند، میتواند جهت امام جماعت شدن اقدام نماید؟
در مسئله عدالت امام جماعت، همین که مأمومین امام را عادل بدانند کافی بوده و نماز امام و مأمومین صحیح است. ولی برخی از مراجع[1] در فرض سؤال که امام جماعت، خود را عادل نمیداند، تصدی امامت را برای او -بنابر احتیاط- جایز نمیدانند.
ضمائم:
پاسخ دفاتر ...
■ عدول در نماز به چه معنا است و چه مواردی را شامل میشود؟
عدول در نماز، به این معنا است که انسان در هنگام خواندن نماز، نیّتش را از نمازی به نماز دیگر برگرداند.
این کار به لحاظ حکم شرعی اقسام مختلفی دارد که در ذیل به شرح هر یک میپردازیم:
مواردی که عدول جایز است
1. عدول نیت از نماز ادا به نماز قضا؛ با دو ...
■ آثار و برکات معنوی نماز برای انسان چیست؟
• توجه فرشتگان الهی به نمازگزار؛
حضرت علی فرمود: "وقتی فرد به نماز مىايستد، سه اتفاق خوب برای او میافتد: فرشتگانی او را از جاى پاهايش تا آسمان احاطه مىكنند و از آسمان بر سرش رحمت و نيكى فرو مىريزد و فرشته¬ای از سمت راست و چپ بر او گماشته مى ...