■ همیشه نمازم را اول وقت می خوانم، از کجا بفهمم نمازم برای خداست نه از روی تکرار و عادت؟
پاسخ: نخست باید دانست؛ هر تکرار و عادتي زشت نمي باشد، بلکه مي تواند مفيد باشد مثل عادت به ورزش.
اما عادت به عبادات دو گونه است:
برخي عادت ها ريشه در آگاهي ندارد و يک عادت کور است، چنین عادتی سبب پایین آمدن ارزش و آثار آن عمل می شود.
برخی عادت ها پشتوانه اختياري دارد، يعني ناشي از عمق معرفت به خداوند است، چنین عادتی بر ارزش و آثار آن عمل مي افزاید.
اگر درجه حضور قلبی نماز فعلی شما با نماز قبلی فرق کرده و بالا رفته یعنی عادت نبوده و شما را رشد داده است
امام صادق عليه السلام فرمودند : «به طول ركوع و سجود شخص ننگريد ( فريفته نگرديد ) زيرا ممكن است به آن عادت كرده باشد واگر ترك كند وحشتش گيرد؛ و ليكن به راستى گفتار واداى امانتش بنگريد»
در اين حديث دو نشانه براي نماز از روی عادت کور بیان شده است:
اول : اگر آن را با كيفيت گذشته به جاي نياورد، نگران و وحشت زده می شود.
دوم : با صداقت در گفتار و اداء امانت همراه نيست.
البته نماز داراي درجات بسياري است و هر درجه آن ارزش دارد و حتي نماز اول وقتِ از روي عادت هم موجب خشنودي خداوند است و آثار زیادی دارد، البته انسان بايد بکوشد تا با بالا بردن آگاهي خود درباره نماز اول وقت آن را از روی بصیرت انجام دهد.
■ آیا هنگام طلوع و غروب آفتاب و نیز در وسط روز نباید نماز مستحبّی خواند؟!
بنابر نقل برخی روایات، پیامبر خدا(ص) توصیه فرمود تا در برخی از اوقات نماز نخوانیم؛ مانند:
«... وَ نَهَى رَسُولُ اللَّهِ ص عَنِ الصَّلَاةَ عِنْدَ طُلُوعِ الشَّمْسِ وَ عِنْدَ غُرُوبِهَا وَ عِنْدَ اسْتِوَائِهَا ...»؛[1] پیامبر(ص) از خواندن نماز در هنگا ...
■ آیا درست است که وقتی اذان و اقامه را فراموش کردی نماز را بشکنی؟
بله در رساله امام خمینی (ره) این چنین آمده است؛
مسأله ۱۱۶۴ اگر پیش از آن که به اندازه رکوع خم شود یادش بیاید که اذان یا اقامه را فراموش کرده، چنانچه وقت نماز وسعت دارد، مستحب است برای گفتن آنها نماز را بشکند. ...
■ تعداد غسلهاى واجب براى مرد و زن چند تا هست؟
همه مراجع: غسلهاى واجب بر مردان عبارت است از:
غسل جنابت، غسل مسّ ميت و غسلى كه با نذر و مانند آن واجب شده است.
غسلهاى واجب بر زنان عبارت است از:
غسل حيض، نفاس، استحاضه و نيز همه غسلهايى كه بر مردان واجب است.
آيا كسى كه حائض است، مىتواند ...