■ در حال تشهد و سلام انجام چه کارهایی مستحب است؟
پاسخ از طرف محمد دماوندی: رعایت موارد ذیل، در تشهد و سلام نماز، مستحب است:
به حال تورّک نشستن، برای مردان؛ یعنی نمازگزار، بر ران چپ بنشیند و روى پاى راست را بر کف پاى چپ بگذارد.[1]
زن، رانهاى خود را به هم بچسباند.[2]
دستها را بر رانها بگذارد و انگشتان را به یکدیگر بچسباند و روی پاهای خود نگاه کند.
قبل از تشهد بگوید: «الْحَمْدُ لِلّه» یا بگوید: «بِسْمِ اللّٰهِ وَباللّٰهِ والْحَمْدُ لِلّٰهِ وَخَیرُ الْأَسْمٰاءِ لِلّٰهِ».
پس از اتمام تشهد، بگوید: وَتَقَبَّلْ شَفٰاعَتَهُ فى أُمَّتِه وَارْفَعْ دَرَجَتَهُ.
در هنگام سلام، نیت سلام کردن بر پیامبران، امامان، فرشتگان و جمیع مؤمنین انس و جنّ را داشته باشد.
در نماز جماعت، امام، سلام را بلند و مأموم آهسته بگوید.
در نماز جماعت، امام در پایان سلام دادن، به جانب راست خود اشاره کند و مأموم به هر دو جانب، البته اگر در سمت چپ او مأموم دیگری باشد و الّا همان سمت راست کافى است. همچنین نمازگزارى که فرادا نماز مىخواند در هنگام سلام رو به طرف قبله سلام داده و با گوشه دو چشم خود به طرف راست اشاره کند.[3]
همچنین، در حال تشهد و سلام «اقعاء» مکروه است، و آن عبارت از این است که کف پاها را به زمین گذارده و روى پاشنهها، بنشیند.[4]
[1]. جهت آگاهی بیشتر در این زمینه، ر. ک: نمایه 74978 (تورک و تربع).
[2]. ر. ک: عاملى، بهاء الدین، محمد بن حسین و ساوجى، نظام بن حسین، جامع عباسى و تکمیل آن، ص 154، دفتر انتشارات اسلامى، قم، اول، 1429 ه ق؛ امام خمینى، سید روح اللّٰه، توضیح المسائل، ص 239، م 1061، اول، بی جا، 1426 ه ق.
[3]. علامه حلّى، حسن بن یوسف، تبصرة المتعلمین فی أحکام الدین، ص 44، مؤسسه چاپ و نشر، تهران، اول، 1411 ق.
[4]. ر.ک: همان.
■ اگر کسی در نزد ما قرائت نمازش اشتباه باشد لازم است به او بگوییم؟
پاسخ:
آیت الله خامنه ای : اگر ناشی از جهل به حکم باشد ارشاد جاهل بنا براحتیاط واجب است در غیر اینصورت لازم نیست و شما وظیفهای ندارید.
آیت الله وحید خراسانی : او را راهنمایی کنید.
آیت الله مکارم شیرازی : کسانی که احکامی را نمی دانند لازم ...
■ این که شخصی در زمان حیات دنیوی خویش نماز نخواند و بگوید پول می دهم برایم بخوانند با کسی که خود نمازهایش را خوانده چه تفاوتی دارد؟ و آیا اصلاً چنین تفکری صحیح است؟
همان گونه که می دانید، نماز علاوه بر آن که یک تکلیف است، اما دارای آثار و برکات معنوی و مادی در زندگی است که ممکن است شخص پولدار بعد از مرگش وارثان بتوانند با نماز استیجاری از عذاب اخروی او کم کنند، اما به طور قطع این شخص از فیوضات و برکات دنیوی و در ...
■ عوامل درونی (اخلاقی) ترک نماز و درمان آنها چیست؟
بعضی از عوامل درونی و کاستیهای اخلاقی که سبب میشود بعضی از افراد نماز را رها کنند، عبارتند از: کبر، ناامیدی، ضعف اراده، احساس ریا و خودنمایی، احساس تحجر و عقبماندگی، لجاجت. در ادامه به توضیح مختصر و ریشهیابی هر یک از آنها پرداخته، راهکارهایی برای ...