■ آیا در نمازها و بعد از قرائت حمد، لزوماً باید یک سوره کامل خواند؟
پاسخ: در رکعت اول و دوم نمازهای واجب یومیه، نمازگزار - بنابر احتیاط واجب- باید بعد از حمد، سوره‌ای از قرآن را بخواند، مگر این‌که وقت نماز تنگ باشد، یا انسان ناچار شود که سوره را نخواند؛ مثل این‌که بترسد که اگر سوره بخواند دزد یا درنده، یا چیز دیگرى به او آسیب بزند.[1]
اما در نماز مستحبى خواندن سوره لازم نیست، مگر در بعضى از نمازهاى مستحبى -مثل نماز لیلة الدفن- که سوره مخصوصى دارد؛ پس اگر بخواهد به دستور آن نماز رفتار کرده باشد، باید همان سوره را بخواند.[2]
البته، برخی از فقها[3] خواندن سوره در نمازها (واجب و غیر واجب) را مستحب شمرده‌اند.
ضمائم:
پاسخ مراجع عظام تقلید نسبت قرائت سوره در نمازهای واجب، چنین است:[4]
حضرت آیت الله العظمی خامنه‌ای (مد ظله العالی):
در رکعت اول و دوم نمازهای واجب یومیه، انسان باید سوره‌ی حمد را بخواند و پس از آن بنابر احتیاط واجب، یک سوره‌ی کامل قرائت کند. ولی اگر وقت نماز تنگ باشد یا انسان بترسد که اگر سوره را بخواند دزد یا درنده یا چیز دیگر به او صدمه میزند، نباید سوره را بخواند.
حضرت آیت الله العظمی سیستانی (مد ظله العالی):
بله، سوره کامل به احتیاط واجب.
حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی (مد ظله العالی):
در رکعت اول و دوم نمازهای واجب روزانه باید بعد از تکبیرة الاحرام سوره حمد را قرائت کند و بعد از آن بنابر احتیاط واجب یک سوره تمام از قرآن مجید را بخواند.
حضرت آیت الله العظمی نوری همدانی(مد ظله العالی):
در رکعت اول و دوم نمازهای واجب یومیه، انسان باید بعد از حمد یک سوره تمام، بخواند.
حضرت آیت الله هادوی تهرانی (دامت برکاته):
خواندن قرآن بعد از حمد در نمازهای واجب و غیر واجب، استحباب دارد و بهتر است این قرآن در قالب یک سورۀ کامل باشد. بنابراین خواندن سوره کامل بعد از حمد در نماز، واجب نیست؛ هرچند مطابق احتیاط است.
در نمازهای واجب، خواندن قرآن بیش از یک سورۀ کامل و نیز یک قسمت از سوره همراه با یک قسمت از سوره‌ای دیگر مکروه است؛ البته در مورد سورۀ فیل مستحب است با سورۀ قریش خوانده شود و در مورد سورۀ ضحی مستحب است با سورۀ انشراح خوانده شود.
[1]. ر. ک: امام خمینی، توضیح المسائل (محشّی)، گردآورنده، بنی‌هاشمی خمینی، سید محمد حسین، ج 1، ص 544، قم، دفتر انتشارات اسلامی، چاپ هشتم، 1424ق.
[2]. همان، ج 1، ص 547.
[3]. آیت الله هادوی تهرانی.
[4]. استفتا از دفاتر آیات عظام: خامنه‌ای، سیستانی، مکارم شیرازی، نوری همدانی (مد ظلهم العالی) توسط سایت اسلام کوئست.
■ بهترین ذکر یا عملی که انسان بعد از نمازهای روزانه انجام می دهد، چیست؟
آیت الله العظمی بهجت رضوان الله علیه : تمامی آنچه که از تعقیبات در کتابهای معروف و معتبر ذکر شده، چه تعقیبات مشترک و چه تعقیبات مخصوص به هر نماز واجب، چه به صورت مفصل و چه به صورت مختصر، [نماز گزار می تواند] با در نظر گرفتن گنجایش وقت، آنها را بجا آو ...
■ نحوه پاسخ دادن جواب سلام در حین نماز چگونه است؟
در حال نماز، انسان نباید به دیگرى سلام کند و اگر دیگرى به او سلام کند، باید طورى جواب دهد که سلام مقدّم باشد؛ مثلًا بگوید: «السَّلٰامُ عَلَیْکُمْ» یا «سَلٰامٌ عَلَیْکُم» و نباید «عَلَیْکُمُ السَّلٰامْ» بگوید.[1]
شایان ذکر است که، انسان باید جوا ...
