■ آیا سبک شمردن و با عجله خواندن نماز باعث تأخیر در رسیدن به حوایج میشود؟!
پاسخ از طرف محمدسعید اختریان پور: قرآن کریم[1] و روایات معتبر، افرادی را که به نماز خود اهمیت چندانی نمیدهند مورد نکوهش قرار دادهاند:
امام باقر(ع): مردى به مسجدى که رسول خدا(ص) در آن بود وارد شده و مشغول خواندن نماز شد، اما سجدهاش را بیش از اندازه کوتاه انجام داد. پیامبر(ص) فرمود: گویا مانند کلاغ به زمین نوک میزند! اگر او به همین وضع بمیرد، بر دین محمد(ص) نمرده است.[2][3]
در همین راستا، روایات معتبری نیز وجود دارد و بیانگر آن است که افراد نباید برای رسیدن به کارهای دنیوی خود، نمازشان را با عجله بخوانند:
1. امام صادق(ع): «إِذَا قَامَ الْعَبْدُ فِی الصَّلَاةِ فَخَفَّفَ صَلَاتَهُ قَالَ اللَّهُ تَبَارَک وَ تَعَالَى لِمَلَائِکتِهِ أَ مَا تَرَوْنَ إِلَى عَبْدِی کأَنَّهُ یرَى أَنَّ قَضَاءَ حَوَائِجِهِ بِیدِ غَیرِی أَ مَا یعْلَمُ أَنَّ قَضَاءَ حَوَائِجِهِ بِیدِی»؛[4]
وقتى بندهاى نماز بخواند و آنرا به سرعت تمام کند، خداوند به فرشتگانش مىفرماید: این بنده مرا نمیبینید؟! گویا او گمان میکند که برآورده شدن خواستههایش به دست غیر من است! آیا او نمیداند که کلید خواستههایش به دست من است؟!
2. امام صادق(ع): «إِنَّ الْعَبْدَ إِذَا عَجَّلَ فَقَامَ لِحَاجَتِه یقُولُ اللَّهُ تَبَارَک وَ تَعَالَى أَ مَا یعْلَمُ عَبْدِی أَنِّی أَنَا أَقْضِی الْحَوَائِجَ»؛[5] اگر بندهاى در خواندن نماز عجله کند و به سرعت به دنبال کار دنیائیاش روانه شود، خداوند مىگوید: آیا بندهام نمىداند که تنها من هستم که خواستهها را برآورده میکنم؟!
اگرچه در دو روایت فوق اشارهای بدان نشده است که چنین بندهای لزوماً به حاجت خود نخواهد رسید، اما در برخی موارد ممکن است پروردگار جهت گوشزد کردن این واقعیت، او را به خواستهاش نرسانده و یا رسیدن به آنرا با تأخیر مواجه کند.
[1]. ماعون، 4-5.
[2]. برقی، ابو جعفر احمد بن محمد بن خالد، محاسن، محقق، مصحح، محدث، جلال الدین، ج 1، ص 79، قم، دار الکتب الإسلامیة، چاپ دوم، 1371ق.
[3]. «ابتلا به پانزده خصلت در اثر سبک شمردن نماز»، 94640؛ «آثار و برکات نماز اول وقت و سبک نشمردن نماز»، 33705.
[4]. کلینی، محمد بن یعقوب، کافی، محقق، مصحح، غفاری، علی اکبر، آخوندی، محمد، ج 3، ص 269، تهران، دار الکتب الإسلامیة، چاپ چهارم، 1407ق.
[5]. محاسن، ج 1، ص 252.
آیات مرتبط
سوره النساء (142) : إِنَّ الْمُنَافِقِينَ يُخَادِعُونَ اللَّهَ وَهُوَ خَادِعُهُمْ وَإِذَا قَامُوا إِلَى الصَّلَاةِ قَامُوا كُسَالَىٰ يُرَاءُونَ النَّاسَ وَلَا يَذْكُرُونَ اللَّهَ إِلَّا قَلِيلًا
سوره المائدة (91) : إِنَّمَا يُرِيدُ الشَّيْطَانُ أَنْ يُوقِعَ بَيْنَكُمُ الْعَدَاوَةَ وَالْبَغْضَاءَ فِي الْخَمْرِ وَالْمَيْسِرِ وَيَصُدَّكُمْ عَنْ ذِكْرِ اللَّهِ وَعَنِ الصَّلَاةِ ۖ فَهَلْ أَنْتُمْ مُنْتَهُونَ
سوره الأنعام (92) : وَهَٰذَا كِتَابٌ أَنْزَلْنَاهُ مُبَارَكٌ مُصَدِّقُ الَّذِي بَيْنَ يَدَيْهِ وَلِتُنْذِرَ أُمَّ الْقُرَىٰ وَمَنْ حَوْلَهَا ۚ وَالَّذِينَ يُؤْمِنُونَ بِالْآخِرَةِ يُؤْمِنُونَ بِهِ ۖ وَهُمْ عَلَىٰ صَلَاتِهِمْ يُحَافِظُونَ
سوره مريم (59) : فَخَلَفَ مِنْ بَعْدِهِمْ خَلْفٌ أَضَاعُوا الصَّلَاةَ وَاتَّبَعُوا الشَّهَوَاتِ ۖ فَسَوْفَ يَلْقَوْنَ غَيًّا
سوره المدثر (43) : قَالُوا لَمْ نَكُ مِنَ الْمُصَلِّينَ
■
اذکار سبعه که سفارش شده است بعد از نماز صبح خوانده شود، چیست و چه اثراتی دارد؟
گفته میشود که برخی از بزرگان معاصر، به خواندن اذکاری به نام «اذکار سبعه» و یا «ذکرهای هفتگانه» توصیه کردهاند:
1. بسمله، یعنی گفتن «بسم الله الرحمن الرحیم»،[1]
2. حوقله، یعنی گفتن: «لا حول و لا قوه الا بالله»،[2]
3. تسبیح، یعنی گفتن «سبحانالله»،[3]
4. تحمید، یعنی گفتن «الحمدلله»،
5. تکبیر، یعنی گفتن «اللهاکبر»،[4]
6. تهلیل، یعنی گفتن «لا اله ...
■ آيا نماز بدون حضورقلب باطل است؟
با توجه به اهميت فراوان حضور قلب و جايگاه آن، اين پرسش پيش میآید كه: نمازهای بدون حضور قلب چه حکمی دارد؟ يا نمازهایی كه مرتبه ای از حضورقلب را دارد، ولی در تمام اجزايش حضور قلب نيست، چه میشود؟
درباره اين مطالب مرحوم ميرزا_جواد آقا ملكی تبريزی ...
■ منظور از پرده های هفتگانه که با سجده بر تربت سید الشهداء(ع)برداشته می شود، چیست؟
معاویة بن عمار گوید: امام صادق علیه السّلام دستمال (بقچه) زردی از دیبا داشت که تربت امام حسین علیه السّلام در آن بود و هنگام نماز آن را بر سجاده خویش میریخت و بر آن سجده میکرد و میفرمود: سجده بر تربت حسین علیه السّلام، هفت پرده را میشکافد (و نم ...