مرور بر زندگي علامه سيد عبدالحسين شرفالدين عاملي:■ نخستین نماز جماعت مسجدِالحرام به امامت عالم شیعی چگونه اتفاق افتاد؟
حج آن سال به خاطر حضور شرفالدین یکی از باشکوهترین مراسم حجی بود که تا آن روزگار مکه به یاد داشت. او در غبارروبی و عطرافشانی خانه کعبه همراه ملک حسین شرکت کرد و به خواست او نماز جماعت را در مسجدالحرام اقامه نمود. این اولین نماز جماعتی بود که در مسجدالحرام به امامت یک عالم شیعی برگزار میشد.
به گزارش پايگاه اطلاعرساني حج، علامه سيد عبدالحسين شرفالدين عاملي در دوران ضد استعماري، كه تفرقه و اختلافات فزوني يافته بود، در وحدت مذاهب اسلامي به ويژه شيعه و سني فعاليتهاي ارزندهاي داشت. شرفالدين بعد از بازگشت به لبنان در دو جبهه به مبارزه پرداخت. يكي مبارزه عليه فئوداليسم و ديگر مبارزه عليه استعمار. شرفالدين را ميتوان به حق از جمله علماي پيشگام در مبارزه با استعمار دانست.
وي هنگام اشغال لبنان و سوريه به دست فرانسه در مقابل استعمار ايستاد و فتواي جهاد داد و به همين دليل نيز محكوم به اعدام شد. او دو بار به مصر سفر كرد، يك بار پيش از اعلام حكم اعدام و بار دوم بعد از آن كه فرانسويان وجود او را در لبنان براي مصالح سياسي و اهداف استعماري خود خطرناك دانستند به مصر پناه برد. در آن جا همه را به وحدت در مقابل بيگانگان دعوت كرد و همان جا بود كه جمله ي معروف خود را بيان كرد:
«فَرَّقَتْهُما السياسة، فَلْتَجْمَعْهُما السياسة» يعني شيعه و سني را سياست و اهداف سياسي از هم جدا كرد و بايد سياست آنها را با هم جمع كند. سخنان او را «رشيد رضا» نويسنده مشهور مصري در مجله «المنار» چاپ كرد.
- فعاليت اجتماعي در فلسطين و سوريه
سيد بعد از بازگشت از سفر اول مصر هم چنان به مبارزات ضد استعماري خود ادامه ميداد تا آن جا كه فرانسويان شخصي را مأمور كردند تا به خانه او برود و سيد را دستگير كند و مدارك و طومارهايي را كه او عليه استعمار فرانسه جمع كرده بود با خود بياورد؛ اما آن شخص ناكام بازگشت. بار ديگر نيز خانه شرفالدين به دست عمال استعمار به آتش كشيده شد و كتابخانه او كه محتواي تأليفات گرانبها و چاپنشده او بود طعمه حريق گشت.
او در اواخر سال 1338 هجري از مصر خارج شد و براي اين كه به وطن خود نزديك باشد به فلسطين آمد. در فلسطين و سوريه نيز به فعاليتهاي اجتماعي ميپرداخت و به حال تبعيديان لبناني رسيدگي ميكرد. در آن هنگام فلسطين در اشغال انگليسيها بود. از آن جايي كه پسر دايي شرفالدين تحت تعقيب انگليسيها بود و به همين دليل مورد احترام فرانسويها، توانست وساطت كند و حكم اعدام او لغو شود، همين امر سبب شد تا شرفالدين بتواند به وطن برگردد.
- نماز جماعت در مسجدالحرام
در سال 1340 هجري قمري آماده سفر حج شد و از بيروت با يك كشتي همراه با تني چند از يارانش به سوي خانه خدا رهسپار شد. در عربستان با استقبال باشكوهي از طرف مقامات دولتي و نماينده پادشاه وقت عربستان «ملك حسين» روبهرو شد. حج آن سال به خاطر حضور شرفالدين يكي از باشكوهترين مراسم حجي بود كه تا آن روزگار مكه به ياد داشت. او در غبارروبي و عطرافشاني خانه كعبه همراه ملك حسين شركت كرد و به خواست او نماز جماعت را در مسجدالحرام اقامه نمود. اين اولين نماز جماعتي بود كه در مسجدالحرام به امامت يك عالم شيعي برگزار ميشد و همه مسلمانان اعم از شيعه و سني پشت سر او نماز خواندند. اين مهم از افتخارات شرفالدين همچنين از آرزوهاي ديرين او بود كه شيعه و سني در يك صف و در قبله مسلمين جهان، بدون تقيه و واهمه از يك ديگر، برادرانه نماز جماعت را به طريق اهل بيت (ع) بخوانند.
- بنياد نهادن مدارس اسلامي
يكي از كارهاي علامه شرفالدين در راه وحدت اهل تسنن و تشيع گراميداشت روز ميلاد پيامبر (ص) بود. او ميلاد را در دوازدهم ربيعالاول جشن ميگرفت و هنگامي كه مراسم جشن در مسجد و خانه خودش پايان مييافت به جشن اهل سنت ميرفت و با آنان در برگزاري اين جشن بود كه مشاركت ميكرد.
از بزرگ ترين كارهاي اصلاحي سيدعبدالحسين شرفالدين در لبنان كه در راستاي مبارزات ضد استعماري او صورت ميگرفت بنياد نهادن مدارس اسلامي بود كه در آنها به رايگان به دختران و پسران مسلمان دروس جديد و معارف اسلامي ميآموختند. اين مدارس را به خاطر رويارويي با مدارس تبشيري و مدارس دولتي كه به روش غربي اداره ميشد بنا نهاد.
- مؤيد جنبشهاي آزاديبخش و حركتهاي انقلابي
علامه سيدعبدالحسين شرفالدين در مقام مصلح مسلمان و رهبر سياسي عقيدتي شيعيان و بهتر بگوييم مسلمانان لبنان نميتوانست نسبت به مسائل سياسي كه در ساير كشورهاي اسلامي ميگذشت بياعتنا باشد، از اين جهت، او همواره مؤيد جنبشهاي آزاديبخش و حركتهاي انقلابي در سرزمينهاي اسلامي بود. او از جمله مشوقين و تأييدگران جنبش عربي، مصر و ملي شدن كانال سوئز در سال 1956 ميلادي بود.
صنعت نفت ايران در سال 1329 شمسي (1370 ه ق) ملي شد. شرفالدين از اين جنبش و مقاصد و اهداف رهبران اين حركت در ايران آگاهي كامل داشت و مردم لبنان را نيز در جريان اين حركت ملي قرار داده بود. تا آن جا كه به هنگام سفر «آيتالله كاشاني» به لبنان (1331 ه ش) و ديدار با علامه شرفالدين مردم لبنان نيز از او استقبال شاياني كردند و آيت ا... كاشاني از آگاهي مردم لبنان نسبت به مسائل ايران اظهار شگفتي كرد.
- شهيد نواب صفوي مهمان علامه
«شهيد نواب صفوي» نيز در سال 1332 شمسي در اوج مبارزات «فدائيان اسلام» سفري به كشورهاي عربي كرد و در سر راه خود براي شركت در كنفرانس قدس، شبي مهمان علامه شرفالدين شد و با او درباره مسائل مهم سياسي و اجتماعي كشورهاي اسلامي به گفتوگو نشست.
سيدعبدالحسين شرفالدين بعد از گذراندن عمري تلاش در راه اتحاد مسلمين و مبارزه با استعمار و به جاي نهادن آثاري متعدد در شناخت مذهب شيعه و دعوت به وحدت مسلمين به سال 1377 ه ق در لبنان درگذشت و پيكرش در نجف اشرف در جوار جد بزرگوارش حضرت علي (ع) به خاك سپرده شد.