رهبر معظم انقلاب نیز بارها نسبت به اهمیت نماز و لزوم اهتمام حداکثری جامعه به این فریضه توصیه کرده اند؛ «قرآن کریم در توصیف قدرتمندان  مؤمن و در صدر وظایف آنان اقامه نماز را نام برده است: «الذین ان مکنّاهم فی الارض اقاموا الصلاة...»
این وظیفه، در عمل شخصی، کیفیت بخشیدن به نماز است، و در تلاش اجتماعی، ترویج نماز و همگانی کردن آن.» (بخشی از پیام به بیست و دومین اجلاس سراسری نماز)
از این رو و به منظور بررسی جایگاه نماز در سیره اهل بیت(ع) با کارشناسان این حوزه گفت و گو کرده ایم  که مشروح آن اینک پیش روی شماست.
حجت الاسلام محمدصادق کفیل، مدیر مرکز تخصصی نماز با اشاره به هدف اصلی بعثت انبیا می‌گوید: انبیا آمدند تا انسان و جامعه سرگرم مُلک را ملکوتی و خودمحوری را به خدامحوری تبدیل کنند و ابزار آن‌ها در این مسیر نماز بوده است.
وی با بیان اینکه انسان دو دشمن اصلی دارد، اظهار می‌دارد: نخست شیطان که برای گمراهی انسان قسم خورده و دیگری نفس اماره است که برای سوق انسان به زشتی ها امارت (فرمانروایی) می‌کند و هدف این دو گمراهی و جلب آدمی به زشتی است؛ یعنی شیطان آمده انسان را بیچاره کند و نفس اماره قرار گرفته تا انسان را از
زیبایی ها منع و به هر آنچه زشتی است، امر کند.حجت الاسلام کفیل، نماز را محافظ انسان معرفی می‌کند و می‌افزاید: خداوند در قرآن، نماز را تنها عامل تبدیل نفس اماره به نفس مطمئنه معرفی می‌کند؛ یعنی نماز نفس امیر را تبدیل به فرمانده، کمک کار می‌کند. افزون بر این، نماز راه تنظیم امور است.

 نماز؛ محور عملگرایی اهل بیت(ع) است
به گفته مدیر مرکز تخصصی نماز، اهل بیت(ع) عملگرا بوده اند و محور این عملگرایی آنان، عبادت و نماز بوده است، برای مثال در سیره امام سجاد(ع) حاکمیت نیست، اما عبادت هست یا در سیره سیدالشهدا(ع) نماز حتی در ظهر عاشورا و اوج قیام، تبلوری خاص دارد. همچنین است در سیره امام رضا(ع) که در اوج جلسات مناظره با بزرگان مذاهب و مکاتب، جلسه را برای اقامه نماز ترک و  نگاه جامعه را متوجه اهمیت نماز می‌کردند یا امام کاظم(ع) که با نماز خود حتی بر زندانبان هتاک اثر گذاشتند.
وی تأکید می‌کند: محور دعوت اهل بیت(ع) نماز است و اگر قرآن تأکید دارد، به دعوت به راه خدا با حکمت و موعظه حسنه، نماز نماد این حکمت و موعظه است.حجت الاسلام کفیل با اشاره به جایگاه نماز در بازدارندگی از فحشا و منکر بیان می‌کند: این تعبیر قرآن؛ یعنی نماز توان رساندن انسان به مقام عصمت را دارد؛ برای مثال وقتی طبیب به بیمار می‌گوید، برای سلامتی‌اش دارویی خاص را در زمانی معین بخورد، اگر بیمار رعایت نکند چه دارو را چه زمان مصرف کند، نتیجه نمی‌گیرد، نماز هم داروی شفای روح و جسم انسان است، اما در وقت معین، گرچه نماز در هر حال آثاری دارد.

 حُسن خُلق سوغات نماز است
وی درباره دیگر آثار مثبت نماز برای سبک زندگی می‌گوید: نماز نظام دهنده امور است و نظم برترین ویژگی زندگی انسانی است تا جایی که امیرمؤمنان علی(ع) در وصیت خود پس از تقوای الهی، امت را به نظم توصیه کرده و فرمودند: «اوصیکم بتقوی الله و نظم امرکم»؛ افزون بر این، نماز به ارتباطات ما و حتی ساعت خواب و بیداری ما نظم می‌دهد، اما مهم‌تر آنکه چون پذیرش نماز شروطی دارد، سبب می‌شود که نمازگزار خود به خود از گناهان دوری کند تا نمازش مقبول درگاه الهی قرار گرفته و حفظ شود.
حجت الاسلام کفیل درباره تأثیر تأسی به سیره معصومان(ع) درباره نماز بر مبارزه با جریان هایی که می‌کوشند شیعه را منزوی کنند، تأکید می‌کند: زیبایی نماز به جماعت است، خدا مسجد را برای نماز قرار داد، هر چه مساجد پُررونق تر و جماعت‌های ما باشکوه تر باشد، قدرت ما بیشتر می‌شود، مساجد به تعبیر رهبر معظم انقلاب جایگاه عبادت و پایگاه سیاست است.
به گفته وی، مبارزه رزمندگان ما در دوران دفاع مقدس عقبه مسجدی داشت و انقلاب ما هم از مساجد پا گرفت؛ جلوه نماز، جماعت است و جالب آنکه نخستین نمازی که نبی خاتم(ص) به سبک شریعت اسلام اقامه کردند، به جماعت بود و دغدغه اهل بیت(ع) هم همین جماعت ها بود. اصلاً عظمت جمعه نیز به نماز جماعت آن است؛ زیرا خداوند جماعت را دوست دارد و اجتماع به آدمی دغدغه پیوند و عظمت می‌دهد؛ پس اگر جماعت‌های ما پُررنگ شود، اثرگذاری هایمان نیز بیشتر می‌شود.
حجت الاسلام کفیل در پایان خاطرنشان می‌کند: همه برکات ظهور نیز با
 برنامه ریزی نماز است؛ یعنی امام عصر(عج) در همه وقایع عصر ظهور از نماز مدد می‌گیرند، همان طور که قرآن می‌فرماید: «از صبر و نماز مدد بجویید» و همان گونه که مسجد محل ساخت حکومت نبوی بود، امام عصر(عج) نیز پس از ظهور، نماز را احیا و در پرتو آن عدالت و امنیت را در جامعه مستقر می‌کنند.
امروز شاهدیم دشمن به شیوه‌های گوناگون می‌کوشد، آموزه‌های دینی ما همچون نماز را زیر سؤال ببرد و مسلمانان بویژه شیعه را در پرداخت به اعتقادات خود به حاشیه براند، برای همین به ابزارهایی همچون سینما متوسل می‌شود! از این رو، به نظر می‌رسد ما هم باید برای به کارگیری جنبه‌های تربیتی نماز و نیز عمل کردن به توصیه‌های معصومان(ع) در این باره، رویکردهای تبلیغی و تربیتی داشته باشیم.

 زیبایی نماز به تصویر کشیده نمی‌شود!
حجت الاسلام هادی عجمی، معاون پژوهش مرکز تخصصی نماز با تأکید بر لزوم بهره گیری از همه فضاها بویژه هنری همچون سینما برای ترویج فرهنگ نماز می‌گوید:  در نمایش چهره نماز در سینما به گونه‌ای عمل کرده‌ایم که گویا نماز فقط مخصوص پدربزرگ ها و مادربزرگ‌هاست و جوان ترها صرفاً آن‌ها را می‌بینند و التماس دعا می‌گویند که این ضد تبلیغ و  مشکلی اساسی در نمایش چهره نماز است.
به گفته وی، باید بر نمایشِ نمازهای زیبا کار کنیم، اما متأسفانه بعضاً در نمازهایی که از صداوسیما پخش می‌شود و روی آنتن ماهواره ای دیگر کشورها نیز می‌رود، زیبایی نماز تصویر نمی‌شود!
حجت الاسلام عجمی تصریح می‌کند: یک بحث تربیتی این است که برای ترویج یک مسأله باید الگوسازی شود، ما افراد سالمی که محبوب هستند، کم نداریم این‌ها طبیعتاً مومن هستند و اعمال عبادی را انجام می‌دهند، اما چقدر توانسته ایم این را نمایش دهیم یا در فیلم ها وقتی کسی را به عنوان الگو معرفی می‌کنیم، آیا نماز خواندن او را نیز نشان می‌دهیم؟ این بحث الگوسازی خیلی مهم است و ما در مقابل کاری که غرب در این باره می‌کند، کار خاصی نمی‌کنیم. روش کار این است که یک شخصیت را به عنوان الگوی مورد پسند نشان دهیم و بعد به شیوه‌ای که لوث نباشد، صحنه‌های نماز او را بدون ریا نمایش دهیم. راهکار بعدی در نمایش گوهر وجودی نماز آموزش است، اما به شیوه غیرمستقیم.
این کارشناس مذهبی در پایان یادآور می‌شود: یکی از موارد آسیب شناسانه درباره نماز این است که آن را با آثارش گره می‌زنیم و می‌گوییم نماز بخوان که زندگی‌ات برکت پیدا کند، یا نماز لذت و آرامش به همراه دارد که اگر پس از مدتی نتیجه حاصل نشد، ممکن است فرد دچار شبهه شود. بنابراین، نماز را نباید با چیزی گره زد؛ زیرا نماز تأکید بر بندگی است و باید در هر شرایطی خوانده
شود.

این مطلب را به اشتراک بگذارید :