به گزارش قدس آنلاین، این روزها شکوه پیاده روی اربعین نه فقط جهان اسلام بلکه جهان بشریت را مبهوت و خیره ساخته که شوری چنین شیرین، زن و مرد، پیر و جوان و مسلمان و حتی غیرمسلمان را به این رزمایش بزرگ کشانیده است. برای همین است که این سوال پیش می آید که چگونه می توان این شور را در جان مردم درباره دیگر مسائل و آموزه های دینی نیز به جریان انداخت؟!. از این رو، با حجت الاسلام هادی عجمی، معاون پژوهشی مرکز تخصصی نماز درباره چگونگی مردمی کردن اقامه نماز و برانگیختن شور عمومی نسبت به این فریضه همچون پیاده روی اربعین حسینی به گفت و گو پرداخته ایم که مشروح آن را می خوانید:

چطور درباره ولایت حرکت فرهنگ سازی همچون اربعین را داریم که ولایت را به جهان معرفی می کند اما درباره نماز علی رغم همه تاکیدات، نتوانسته ایم بهره مندی ترویجی و تبلیغی آنهم با دامنه جهانی و بین المللی داشته باشیم؟

درباره اربعین باید گفت اربعین نماد یک حرکت موفق و مردمی درباره ترویج فرهنگ امامت است و جالب آنکه ما در روایات متعددی، مسئله امامت و اقامه نماز را در کنار یکدیگر داریم، حتی وقتی ائمه علیهم السلام ارکان فرهنگی شیعه را بر می شمارند، ولایت و اقامه نماز را در کنار یکدیگر بیان می کنند.

اربعین به معنای چهلم امام حسین (ع) و زیارت آن به اندازه ای مهم است که امام حسن عسکری (ع) فرموده اند: «...از نشانه های مومن زیارت اربعین است...» که البته این سخن امام (ع) تعبیر عام دارد و هم زیارت دور و هم نزدیک ایشان را شامل می شود و جالب آنکه روایات یکی از علامت های مومن را نیز نماز معرفی می کنند.

اما اینکه چرا این پیاده روی فرهنگی چنین مورد استقبال قرار گرفته و حتی غیرمسلمانان نیز در آن شرکت می کنند (هر چند ممکن است نیاتشان متفاوت باشد اما به هر حال این حضور نشان از توفیق این حرکت در رساندن پیام آن دارد) باید مولفه های موفقیت آن را در نظر گرفت.

کدام مؤلفه ها و چه اثراتی؟!

این مولفه ها عبارتند از: نخست مردمی بودن که نمونه آن در انقلاب اسلامی نیز دیده شد به عنوان حرکتی کاملا مردمی، یعنی اینطور نبود که عده ای برای کل انقلاب تصمیم بگیرند بلکه مردم صلاح را اینچنین دیدند و با رهبری امام خمینی (ره) پیش رفتند! در اربعین هم همین طور است و هر که هر چه دارد با خود می آورد چه مادی چه معنوی و جمعیتی چندین میلیونی را پوشش می دهد. به عبارت بهتر اینطور نیست که شرکت در این پیاده روی و خدمت رسانی به زائران به گروه و قشری خاص محدود شود!

نکته دیگر اینکه فرهنگ مردم عراق به گونه ای است که در طول سال منتظر اربعین حسینی اند و اگر نذری دارند در طول سال کار را برای اربعین انجام می دهند، یعنی زمینه سازی و برنامه ریزی آنها در طول سال است نه محدود به زمان کوتاه ایام پیاده روی.

نکته دیگر آنکه نقش جوانان در اربعین بسیار پُررنگ است همانطور که در روایات است که در میان یاوران حضرت مهدی (عج) جوانان به اندازه ای حضورشان پُرشور است که افراد مُسِن همچون نمکِ در سفره اند! در این پیاده روی نیز مدیریت در دست جوانان است یعنی حضور و مدیریت آنها توامان است بدون توجه به گرایش سیاسی دینی، بلکه نقطه عطف و مرکز ثقل حرکت آنها امام حسین (ع) است و این اتفاق شبیه آن چیزی است که در دوران دفاع مقدس رخ داد.

اگرچه موفقیت هایی در زمینه اقامه نماز داشته ایم اما چرا دستاوردمان و استقبال مردم از اقشار مختلف به ویژه نسل جوان از آن همچون پیاده روی اربعین نیست؟

در نماز یک مشکل اساسی این است که ما حضور مردم را به صورت فعال نداریم و متاسفانه نمازهای ما در بسیاری از موارد دولتی و اداره ای است!

چالش بعدی در این باره این است که کار رسانه ای قوی نظیر آنچه برای اربعین می شود، درباره نماز صورت نگرفته است در حالی که می توان با کار متنوع رسانه ای، جریان سازی کرد نظیر اربعین؛ برای مثال 10 سال پیش شاید چنین شوری درباره پیاده روی اربعین وجود نداشت اما پرداخت و پوشش رسانه ها و بعد از آن گزارش های میدانی مردم کار خودش را کرد و امروز شاهد این حضور چندین میلیونی در آن هستیم.

علاوه بر این، درباره کربلا و اربعین، تبیین و تبلیغ سیره بزرگان و افراد مورد وثوق مردم، بسیار شورانگیز بوده است که درباره نماز هم باید بیشتر از این شیوه استفاده شود.

همچنین، درباره نماز باید دست مردم به ویژه نسل جوان را بیشتر باز گذاشت؛ باید از خودمان بپرسیم چطور شد که عزاداری های امام حسین (ع) در تکایا و حسینیه ها پُرشورتر از عزاداری های مساجد است؟!

در پاسخ باید گفت در حسینیه ها و تکایا، جوانان خود موسس و گرداننده کار هستند لذا هم خودشان حضور فعالی دارند و هم دیگران را به حضور تشویق می کنند اما متاسفانه در مساجد عزاداری ها با آن شور و هیجان جوانی همراه نیست و به جوانان آنطور که باید میدان فعالیت داده نمی شود که این معضلی بزرگ است چراکه بعضا هر قشری به مسجد نمی آیند که باید این رویکرد از بین برود. البته جوانان در کانون ها و مرکز بسیج مساجد حاضر می شوند اما درباره نماز هنوز بهره لازم را از حضور و ظرفیتشان نبرده ایم.

از نظر جذابیت های بالقوه چطور؟ آیا می توان بین پیاده روی اربعین حسینی و نماز در این باره نقاط افتراق و اشتراکی یافت و برای استقبال مردمی از نماز از آنها بهره گرفت؟

بله، یکی از نکات جذاب در پیاده روی اربعین حواشی جذابی است که خود به خود برای حضور فراهم شده، برای مثال جای خواب و استراحت و تغذیه مهیا است و زمینه پیاده روی جوانان و شوق انتظار برای رسیدن به کربلا، حضور اقشار مختلف از ملیت ها و اقوام مختلف حاشیه هایی را رقم زده که در کنار متن یعنی زیارت امام حسین (ع)، جاذبه دارد.

بنابراین، اگر ما با الهام از پیاده روی اربعین، در مدارس، ادارات و حتی مساجد، نماز را با جذابیت های حاشیه ای گره بزنیم توفیقمان بیشتر می شود برای مثال برگزاری مسابقات، قرعه کشی، اعطای جوایز و ....

از این رو، همان طور که در اربعین دیگر نیازها را با پیاده روی پیوند داده ایم باید در نماز نیز چنین مهمی رخ دهد تا این پیوند حضور پُررنگ تر مردم در این عرصه را رقم بزند.

باید توجه داشت امروز پیاده روی اربعین به یک تریبون قوی رسانه ای برای ترویج فرهنگ اهل بیت علیهم السلام تبدیل شده و نماز نیز همین ظرفیت را دارد اما هنوز ظرفیت بالقوه آن را آنطور که باید بالفعل نکرده ایم و اگر پیاده روی اربعین حسین و رازهای جذابیت هایش برای مردم را بررسی کرده و درباره نماز نیز بکار بگیریم می توانیم در اقامه نماز به موفقیت های بزرگی دست بیابیم.

آیا می توان از ظرفیت چندروزه پیاده روی اربعین برای ترویج فرهنگ نماز بهره گرفت؟ چگونه؟

بله، نخست آنکه در اربعین تمام زوار می توانند مروج فرهنگ نماز باشند که با حضور روحانیون و امکان اقامه نمازها به جماعت و اول وقت، می توان پیوند ناگسستنی فرهنگ شیعه با نماز را به تصویر کشید؛ چراکه نماز خصیصه شیعه است همانطور که وقتی ابن زیاد درصدد یافتن مسلم بن عقیل در کوفه برآمد نخست سراغ مساجد رفتند چراکه علویان را اهل نماز می شناختند!

بنابراین، عملکرد زائران امام حسین (ع) در پیاده روی اربعین باید به گونه ای باشد که هنگام نماز هر زائر در مسیر کربلا یک موذن باشد و اینچنین دیگر کسی باقی نمی ماند که نماز نخواند.

انتهای خبر/

این مطلب را به اشتراک بگذارید :