سید احمد زرهانی قائم مقام ستاد اقامه نماز ضمن بیان نکاتی پیرامون پیشینه اقامه نماز ظهر عاشورا در کشور، رویکرد ستاد اقامه نماز در برگزاری نماز ظهر عاشورا را تبیین کرد.
*برگزاری نماز ظهر عاشورا در کشور از چه زمانی و با چه هدفی آغاز شد؟
سالیان سال دسته‌های سینه زنی بدون آنکه به صورت سازمان یافته و منسجم نماز جماعت ظهر عاشورا را اقامه بکنند، به برنامه عزاداری خود ادامه می دادند و تعدادی هم وارد مساجد می شدند نماز اقامه می کردند و یا به ندرت هم بعضی در بین عزاداری نماز را اقامه می کردند. این وضعیت مورد قبول و تصدیق حجت الاسلام والمسلمین قرائتی به عنوان رئیس ستاد اقامه نماز نبود و عموم علما و مردم و عزاداران انتظار داشتند تحولی در این زمینه ایجاد شود.
بر این اساس استاد قرائتی با اذن مقام معظم رهبری و با استحضار ایشان، با روسای هیات ها وارد مذاکره شدند و آنها را تشویق و ترغیب کردند که نماز ظهر عاشورا را به صورت منسجم و سازمان یافته در هنگام اذان، نماز جماعت را به یاد نماز حضرت سیدالشهدا که زیر تیر باران دشمن در کربلا و در فضای گرم آن روز انجام گرفت به پا دارند.
خوشبختانه هیئات مذهبی، عزاداران حسینی، روحانیون و علمای بلاد، همه لبیک گفتند و به تدریج یک سنت حسنه تحت عنوان اقامه نماز ظهر عاشورا به صورت ملی و فراگیر رخ داد که همه ساله شاهد این عظمت و این کار بزرگ در سراسر کشور هستیم.
در حقیقت تلفیق عزاداری با اقامه نماز بر غنای تربیتی و عرفانی مراسم تاسوعا و عاشورا و عزاداری سیدالشهدا(ع) افزوده است و امیداواریم این حرکت همچنان ادامه پیدا کند.
*صدا و سیما در اطلاع رسانی و پوشش نماز ظهر عاشورا چه نقشی دارد؟
صدا و سیما و فضای مجازی در فرهنگ سازی نقش مهمی دارند و می توانند افق را برای افکار عمومی روشن کنند، از این رو صدا و سیما هم پای ستاد اقامه نماز در ترویج فرهنگ نماز ظهر عاشورا، کمک کننده موثری هم در اطلاع رسانی و هم در تصویرسازی مناسب از اقامه نماز باشکوه در ظهر عاشورا بوده است، طبعا نه در ایران بلکه در همه کشورهای اسلامی و اروپایی و آمریکایی مراسم اقامه عزای حسینی توسط مسلمانان برگزار می شود و اینطور نیست که این امر مختص به شیعیان باشد، بلکه در خیلی از کشورها برادران اهل سنت نیز مشارکت دارند، لذا اقامه نماز در ظهر روز عاشورا با حضور همه مسلمین اعم از ایرانی و غیر ایرانی، شیعه و سنی، نشانگر عظمت مکتب اهل بیت و نشانگر تعبد مسلمین نسبت به خدای یکتاست و طبعا آثار اجتماعی و سیاسی سازنده ای دارد و دشمن وقتی که این رکوع و سجود و تحلیل و تکبیر را می بیند، در مقابل عظمت و کارآمدی و اثرگذاری مراسم تاسوعا و عاشورا تسلیم می شود و آن کارشکنی هایی را که از هم اکنون در جهت تخریب این مراسم شروع کردند و از طریق فضای مجازی دنبال این هستند که ذهن و ضمیر نسل نو را منحرف کنند موفق نخواهند شد و کار عزاداری امام حسین(ع) به عنوان یک حرکت عظیم فرهنگی اثرگذاری خاص خودش را توام با اقامه نماز ظهر عاشورا خواهد داشت.
*با توجه به نگاه خاص حضرت اباعبدالله الحسین(ع) به اقامه نماز، توصیه شما به عزاداران حسینی در ماه محرم چیست؟
در مکتب ما نماز ستون دین، کلید بهشت و نور چشم پیغمبر است و همه مسلمانان مکلف هستند که در شبانه روز پنج نوبت نماز را اقامه بکنند.
اصل و اساس دینداری ما مبتنی بر اقامه نماز است. اگر اقامه نماز مورد تایید حضرت حق واقع شود سایر اعمال ما هم مجال محاسبه پیدا می کنند و اگر نماز رد شود سایر اعمال ما هم مردود قلمداد می شود.
بر این اساس حرکت حضرت سیدالشهدا(ع) برای ترویج فرهنگ نماز وترویج فرهنگ اسلامی، برای بیان توحید و بیان عظمت اسلام بوده است و ما به عنوان عزادارن حسینی مقدم بر هر کاری، به محض آنکه صدای اذان از ماذنه مساجد برخاست، موظف به حضور در مساجد و اقتدا به امام عادل و اقامه نماز جماعت هستیم.
این نشانه مسلمانی ماست، امام حسین(ع) از عزاداری راضی است که نماز را مقدم بر سایر امور بشمارد. از این رو، علما و بزرگان، مداحان، مرثیه سرایان، همه کسانی که در برگزاری مراسم اقامه عزای حسینی، نقش اول و نقش ممتاز دارند از ناحیه حضرت حق مکلف هستند که نماز را اقامه بکنند.
الذین ان مکناهم فی الارض اقاموا الصلاه، ما در زیارت امام میگوییم که شهادت می دهیم که تو نماز را اقامه کردی، وقتی ک ما شهادت می دهیم که حسین بن علی در سخت ترین شرایط نماز را اقامه کرده و سراسر عمر اقامه کننده نماز بوده و فرهنگ نماز را ترویج کرده و پرورش نسل ها را بر اساس نماز میسر کرده است، چطور ممکن است برای امام حسین(ع) چنین شهادتی را بدهیم اما خودمان نعوذبالله کاهل نماز باشیم و نماز را با تاخیر بخوانیم.
بر این اساس در بعضی از مساجد، هیئات و متولیان آن، روحانی و مداح میگویند اول نماز را اقامه می کنیم بعد از نماز که اقامه شد، وارد اقامه مراسم عزای حسینی می شویم.
لذا فقط اقامه نماز نیست، ترویج معارف نماز مهم است، کسی که مداح و منبری است یک نگاهی به کتب روایی و قرآنی داشته باشد و یک آیه را تلاوت بکند و برای جوانان هیاتی توضیح دهد که نماز انسان را در مقابل گناهان بیمه می کند و به عنوان یک بازدارنده از انحراف تاثیر گذار است. یعنی مراسم عزای حسینی یک دانشگاه است که در این دانشگاه هم شور حسینی است و هم شعور حسینی.
شعور حسینی نماز، امر به معروف، نهی از منکر، خدمت به مردم مواسات و دستگیری از درماندگان و گذشت و فداکاری و پیروی از ولایت است، همه عظمت یاران حسین که ما نسبت به آنها ارادت ابدی داریم این است که آنها ولایت پذیر بودند.
مکتب عاشورا مکتب ولایت است، مکتب نمار است، مکتب امر به معروف و نهی از منکر است و مکتب تعلیم و تربیت اسلامی است.
*به عنوان سوال آخر با توجه به تقارن روز عاشورا با روز جمعه، سیاست و رویکرد ستاد اقامه نماز در خصوص برگزاری نماز ظهر عاشورا چه خواهد بود؟
من در این زمینه با استاد قرائتی مذاکره کرده ام و ایشان به چند نکته اشاره کردند که مومنین، همکاران و عزاداران حسینی به این نکات عنایت بکنند.
اول فرمودند چون هوا گرم است و مردم ممکن است در اثر اقامه نماز به صورت نماز جمعه دچار زحمت شوند، بهتر است که اگر هیات ها با امامان جمعه شهرستانها توافق کردند، نماز ظهر عاشورا را متصل بکنند به نماز جمعه، یعنی نماز جمعه که اقامه می شود همان نماز عاشورا باشد و دوم اگر توافق کردند خطبه های نماز کوتاه باید باشد، عرض کردم کوتاه باشد؟ فرمودند بسیار کوتاه باشد به طوری که مردم دچار مشقت نشوند.
خیلی برازنده است که هیئات مذهبی اگر برایشان میسر بود رهسپار مصلی ها با هماهنگی قبلی و توافق و بدون اکراه وارد بشوند، امام جمعه خطبه ها را کوتاه بخواند به طوری که گرمازدگی و خستگی برای عزاداران حسینی ایجاد نشود.
این توصیه استاد قرائتی است و امیداوریم که عزاداران حسینی که اقامه کنندگان نماز هستند و یکی از برنامه های اصلی آنها اقامه نماز است، بر اساس مقدورات و امکانات خودشان وارد مذاکره با ائمه جمعه شوند و در شهرهایی که این امکان وجود دارد و اسباب گرما زدگی فراهم نمی شود و امکان دارد خطبه ها را کوتاه خواند، خوب است که این دو نماز یکی شوند و مومنین به ثواب نماز جمعه در ادامه عزاداری نائل شوند.
*اگر نکته پایانی مد نظرتان هست بفرمایید.
ان شاء الله به گونه ای مراسم اقامه نماز حسینی برگزار شود که مردم دنیا ارادت ملت ایران و ملت های مسلمان را نسبت به اهل بیت عصمت و طهارت را بیش از پیش مشاهده بکنند و آثار و برکات این مراسم در زندگی ما برای عمل به واجبات و اجتناب از محرمات پایدار باقی بماند.
چون عزاداری امام حسین(ع) یک مکتب تربیتی است و هر دستی که بالا می رود و بر سینه فرود می آید برای از بین بردن آثار گناه و از بین بردن رذائل است.
امام حسین(ع) مانند نیاکان خود و فرزندان خود مروج ارزشها بودند و همه حرکت امام حسین(ع) برای اقامه دین و نماز و عدل بود و طبعا کسانی که در این مراسم شرکت می کنند متاثر از این ره آورد های تربیتی و اخلاقی و عرفانی باشند.
ستاد اقامه نماز
این مطلب را به اشتراک بگذارید :
