■ جواز حضور زنان در مسجد
خبرگزاری شبستان: حضور بانوان در مسجد برای شرکت در نماز جماعت، به خصوص نماز جماعت صبح و عشایین، پشت سر پیامبر (صلی الله علیه و آله وسلم) از مسلمات تاریخ است.
کعبه اولین خانه ای است که برای عبادت مردم (اعم از زن و مرد) بنا شد و عبادت کنندگان را به سوی خود جذب کرد:
«ان اول بیت وضع الناس للذی یبکة مبارکا»
مکه و مسجدالحرام، کامل ترین مصداق مسجد است تا آنجا که نماز فرادی در آن از نماز جماعت در خانه بهتر است و همین مسجد است که اولین نماز جماعت به امامت پیامبر(ص) با حضور مردی چون علی بن ابی طالب و بانویی چون حضرت خدیجه(س) در آنجا برگزار شد.
در ذیل آیه 59 سوره احزاب که خداوند دستور می دهد:
«ای پیامبر به همسرانت و دخترانت و زنان با ایمان بگو: جلباب های (روسری های بلند) خود را بر خویش فرو افکنند، این کار برای اینکه شناخته نشوند و مورد آزار و اذیت قرار نگیرند بهتر است.»
از معصوم(علیه السلام) نقل شده است:
«سبب نزول آیه چنین بود که چون زنان برای شرکت در نماز جماعت مغرب و عشا به مسجد می رفتند، جوانان بر سر راه آنان می نشستند و آنان را آزار می دادند و متعرض ایشان می شدند. از این رو، پس از نزول آیه، زنان انصار با لباس سیاه و بلند و با حجاب کامل در نماز جماعت حاضر می شدند.»
آیه و شان نزول آن بیانگر نکته ای ظریف و حکیمانه است و آن اینکه اسلام در رابطه با حضور زنان در مجامع فرهنگی علمی، اقتصادی، سیاسی و پذیرش مسئولیت های اجتماعی از طرف آنان، حتی زمانی که مورد چشم چرانی و مزاحمت جوانان قرار می گیرند، با حکم خانه نشینی و ایجاد محدودیت با قضیه برخورد نمی کنند، بلکه با ارائه طرح های مصونیت آفرین، راه را بر حضور هرچه بیشتر آنان می گستراند. علاوه بر سخن فوق، شواهد تاریخی حاکی از حضور زنان در نماز جماعت رسول اعظم(ص) می باشد. امام علی می فرمایند:
«کن النساء یصلین مع النبی فکن یؤمرن أن لا یرفعن رؤ سهن قبل الرجال لضیق الأزر»
«زنان عقب مردان، نماز جماعت را با پیامبر به جا می آوردند و چون لباس مردان کوتاه بود به زنان دستور داده شده بود که پیش از مردان سر از سجده برندارند».
در برخی روایات در منابع شیعه و سنی آمده است که پیامبر(ص) در حال نماز چون صدای گریه طفل را در صف زنان شنیدند، نماز را کوتاه خواندند تا مادرش سراغ فرزند رود (تا مبادا نگرانی در مادرش پیدا شود). نیز نقل کرده اند: رسول خدا(ص) نماز صبح را در تاریکی می خواندند و زنان مومن پس از نماز در همان تاریکی بر می گشتند و به خاطر تاریکی، دیگران آنها را وحتی خودشان همدیگر را نمی شناختند، در روایتی می خوانیم:
«زن قریشی به نام عاتکه بن زید، پیوسته در نماز جماعت مسجدالنبی حاضر می شد، عمر از او خواستگاری کرد او به این شرط که او را از نماز جماعت منع نکند پذیرفت با عمر ازدواج کند. عمر هم با نارضایتی پذیرفت. بعد از مرگ عمر وقتی زبیر از او خواستگاری کرد باز این شرط را مطرح نمود، زبیر هم به ناچار پذیرفت و او به نماز جماعت می رفت ... » .
در زمان عمر زنان به امامت سلیمان بن ابی خثیمه انصاری، در رحبه مسجد، نماز جماعت می خواندند چنان که مردان به امامت ابی بن کعب نماز جماعت برگزار می کردند، عثمان مردان و زنان را یک جا جمع کرد ولی امیرالمومنین در زمان خلافت اش دوباره زنان و مردان را از هم جدا کرد و شخصی به نام عرفجه با زنان نماز می خواند. در برخی روایات از طریق شیعه و سنی آمده است که وقتی زنان برای رفتن به مسجد اجازه خواستند آنان را منع نکنید. برای نمونه پیامبر(ص) فرمود:
«لا تمنعوا النساء حظوظهن من المسجد إذا استأذنوکم»
هرگاه زنان شما اجازه رفتن به مساجد می خواهند، آنان را از بهره و نصیب شان از مساجد محروم نکنید و مانع نشوید. هم چنین آمده است که پیامبر(ص) فرمود:
«لا تمنعوا اماء الله مساجد الله»
و نیز فرمود: «إذا استأذنت احدکم امرأته الی المسجد فلا یمنعها»
هرگاه همسر یکی از شما اجازه رفتن به مسجد خواست نباید مانع وی شوید. عده ای چنین پنداشته بودند که زنان فقط هنگام روز مجاز به رفتن به مساجد هستند و در نمازهای مغرب و عشا که با تاریکی شب همراه است، زنان نباید برای نماز به سوی مسجد خارج شوند لذا جهت مبارزه با این پنداشت غلط در بعضی از روایات آمده است که هرگاه بانوان اذن حضور در مسجد را در شب هنگام خواستند اجازه بدهید. پیامبر در دو بیان جداگانه می فرماید:
«لا تمنعوا انسائکم من الخروج الی المساجد باللیل»
«اذ استأذن نسائگم باللیلا لی المسجد فأذنوا لهنّ»
زنان خود را در شب هنگام از رفتن به مساجد منع نکنید و چون اذن خواست اجازه دهید.
در شب که خوف بیشتر برای زنان است می فرماید: اجازه دهید پس در روز اولی است که مسجد بروند. مفاد این روایات آن است که زنان از فضایل و آثار معنوی مسجد محروم نشوند و چنانچه زنان بتوانند حجاب اسلامی و شئون زن مسلمان و عفاف را رعایت کنند، فضیلت نماز خواندن در مسجد برای زنان همچون مردان است.
منبع: کتاب مسجد نهاد عبادت و ستاد ولایت
این مطلب را به اشتراک بگذارید :
