■ سبک دعوت به نماز نیاز به بازنگری دارد/ بیش از ۹۵ درصد مجرمان بینمازند
به گزارش خبرنگار قرآن و فعالیتهای دینی خبرگزاری فارس، یکی از سوژههای ثبتشده در سامانه فارس من موضوع تشویق جوانان به نماز است.
موضوع پیگیری ترغیب جوانان به نماز در این سوژه اینگونه بیان شده است: «متأسفانه در کشور اهمیتی به حفظ فرهنگ ایرانی، اسلامی داده نمیشود و فرهنگ غرب از این فرصت نهایت استفاده را کرده و روز به روز جوانان بیشتر به فرهنگ غرب تمایل پیدا میکنند و نماز خواندن را کاری از مد افتاده میپندارند. خواهشمندیم اهمیتی به مهمترین مسأله دین و زندگی یعنی عبادت فردی… همان نماز خواندن بدهید.
کسی که نماز نخواند هرگز به شفاعت اهل بیت (ع) نخواهد رسید. در حال حاضر شاید ۳۰ درصد کشور در حالت خوشبینانه نماز بخوانند، مسئولین فرهنگ در خواب نمانید».
نماز مهمترین عمل دینی است که اگر قبول درگاه خداوند عالم شود، عبادتهای دیگر هم قبول میشود و اگر پذیرفته نشود اعمال دیگر هم قبول نمیشود. همانطور که اگر انسان در شبانهروز پنج نوبت خود را شستوشو کند، چرک در بدنش نمیماند نمازهای پنجگانه هم انسان را از گناهان پاک میکنند. و سزاوار است که انسان نماز را در اوّل وقت بخواند و طبق روایات کسی که نماز را پست و سبک شمارد، مانند کسی است که نماز نمیخواند. پیغمبر اکرم صلی الله علیه و آله و سلم فرمود: «کسی که به نماز اهمیّت ندهد و آن را سبک شمارد سزاوار عذاب آخرت است».
برای پیگیری این موضوع و برنامههای اجرا شده و در دست اجرا در حوزه ترغیب عموم مردم خصوصاً جوانان به نماز دقایقی را با دکتر سید احمد زرهانی قائم مقام ستاد اقامه نماز کشور به گفتوگو نشستیم که در ادامه تقدیم میشود.
عدم شناخت درست فلسفه نماز و اسرار آن مهمترین عامل سبک شمردن نماز است
به عنوان سؤال اول دلیل کاهلی افراد خصوصاً جوانان در موضوع نماز چیست و چرا برخی با وجود عقیدهای که دارند با هم نماز را سبک میشمارند؟
یکی از مهمترین علتهای قصور و کاستی در اقامه نماز شناخت نادرست و فقدان آگاهی از فلسفه و اسرار نماز است. اگر کودک و نوجوانان با اصل توحید و ضرورت ارتباط عبد با معبود در محیط خانه و مدرسه و مسجد آشنا شود و به نقش نماز در رشد معنوی خود آگاهی یابد به نماز میایستد و در پیشگاه خداوند سر فرود میآورد. گاهی اوقات تنبلی و سستی و خجالت کشیدن از دیگران و روی آوردن به سرگرمیهای کاذب و آلوده شدن به شهوات و تفریحات ناسالم هم در رویگردانی از اقامه نماز تأثیر دارند. البته درباره علل کاهل نمازی در برخی از جوانان و راههای حل مشکلات کتبی تألیف شده است.
نوجوان دارای فطرت پاک و توحیدی است و اگر در معرض رهیافت دینی درست و بصیرت آفرین قرار گیرد احساس پرستش در او شکوفا میشود.
نوجوان دارای فطرت پاک و توحیدی است و اگر در معرض رهیافت دینی درست و بصیرت آفرین قرار گیرد احساس پرستش در او شکوفا میشود. در عصر کنونی که اطلاعرسانی از طریق شبکههای اجتماعی خیلی اثرگذار است، برخی از افراد متأثر از آموزههای غلط این شبکهها شیفته فرهنگ غرب میشوند و با کجروی از مسیر عبادت خارج میشوند.
درخصوص موضوع دعوت به نماز چه اقداماتی در ستاد اقامه نماز انجام شده است؟
درباره شیوه دعوت به نماز استاد قرائتی کتابی به همین نام تألیف کرده است که نزدیک به سی بار تجدید چاپ شده و در آن راهکارهایی وجود دارد که ماحصل دانش و تجربه ایشان است. ستاد اقامه نماز افزون بر تألیف کتب علمی و کارآمد با کمک سایر نهادها در برگزاری جشنوارهها و تولید نرمافزارها و برگزاری دورههای آموزشی و تربیت استاد و سیاستگذاری و برنامهریزی و نگارش کتاب و ارزیابی از اقدامات دستگاهها فعالیت میکند.
اهتمام به برگزاری نماز در دستگاهها به کمک نهادهای ذیربط در صدر برنامههای ستاد اقامه نماز قرار دارد قرار دارد
تشریک مساعی با وزارت آموزش و پرورش در ساماندهی امور نماز در مدارس کشور و اهتمام در برگزاری نماز در دستگاهها به کمک ستادهای ذیربط در صدر برنامههای جاری ستاد قرار دارد. ستاد اقامه نماز از نظر عِده و عُده یک مجموعه کوچک است، ولی مجموعه بزرگی از مدیران ارشد نهادها و کارکنان دوایر دولتی بر اساس تفاهمنامههای فی مابین در جهت نشر معارف نماز و اقامه این فریضه الهی همکاری میکنند.
علل بازدارنده نماز ممکن است ریشههای تربیتی، خانوادگی، معیشتی و اجتماعی و شناختی داشته باشند
کمبودها و مشکلات در راه ترویج فرهنگ نماز کدام است؟
اصل بر ایجاد آگاهی و احساس مسؤولیت و تنویر افکار و برانگیختگی فطرتهاست و میزان موفقیتها به طور نسبی خوب است، ولی راه طی نشده زیادی هم در پیش رو است و کارنامه ما خالی از اشکال نیست.
در برابر عوامل برانگیزاننده و مؤید اقامه نماز علل بازدارندهای هم وجود دارد که ممکن است ریشههای تربیتی، خانوادگی، معیشتی و اجتماعی و شناختی داشته باشند. ستاد اقامه نماز و همکاران ما در دستگاهها نقش ارشادی و انگیزشی دارند و کسی را با اکراه به نمازخانه نمیکشانند، اما از نظر نشر معارف نماز و توزیع کتب و برگزاری مسابقات و دعوت روحانیون فاضل به مدارس و ادارات و دانشگاهها در حد توان تلاش میکنند. مجموعهای از سیاستها و اصول و برنامهها (پیوست) فراهم شده است که به منزله ریلگذاری برای حرکتهای آینده مورد استفاده قرار میگیرند. اصل بر ایجاد آگاهی و احساس مسؤولیت و تنویر افکار و برانگیختگی فطرتهاست و میزان موفقیتها به طور نسبی خوب است، ولی راه طی نشده زیادی هم در پیش رو است و کارنامه ما خالی از اشکال نیست.
سبک ارشادی برای دعوت به نماز نیاز به بازنگری دارد
سبک ارشادی ما برای دعوت به نماز همیشه نیاز به بازخوانی و اصلاح و تکامل دارد. برای مثال در شرایط کنونی که بیماری کرونا کرّ و فرّ زیادی دارد و مردم را به رعایت فاصله اجتماعی کشانده است، باید سبک کارها در ترویج فرهنگ نماز بازنگری شود. باید از فضای مجازی بیشتر استفاده کنیم و از بعد علمی و فرهنگی دانشگاهها و حوزههای علمیه بهره بیشتری نصیب جامعه کنیم. همچنین باید از کمکهای هنری صدا و سیما بیشتر بهرهمند گردیم.
سخنان رهبر معظم انقلاب درباره نماز چراغ راه و راهگشا است
از دیگر نکاتی که امروز باید به آن پرداخت این است که باید به کمک سخنوران مذهبی و متفکران اسلامی به تحکیم رابطه مردم با خدا در هنگام نزول بلا بپردازیم و مفهوم «یَا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُوا اسْتَعِینُوا بِالصَّبْرِ وَالصَّلَاهِ إِنَّ اللَّهَ مَعَ الصَّابِرِینَ، اى کسانى که ایمان آورده اید از شکیبایى و نماز یارى جویید زیرا خدا با شکیبایان است» را با زبان علم و هنر تبیین کنیم. در سه دهه گذشته رهبر معظم انقلاب اسلامی حضرت آیتالله العظمی امام سید علی خامنهای مدظلهالعالی در پیامهایی که به اجلاسهای سراسری نماز دادهاند افقهای روشن و حکیمانهای در پیش روی ملت ما گشودهاند و نقشها و رسالتهای همگان را ترسیم فرمودهاند. عمل به آن رهنمودها کارگشا و سازنده است.
بیش از ۹۵ درصد مجرمان بینمازند
آیا درباره تأثیر نماز بر کاهش آسیبهای اجتماعی مطالعه و تحقیقاتی داشتهاید و در این زمینه آمر و اطلاعاتی دارید؟
اخیراً یکی از مدیران زندانها میگفت بالای ۹۵ درصد از مجرمان بینمازند. سلامت جامعه و مصونیت خانوادهها و شهروندان در گرو انجام این فریضه الهی است.
اخیراً یکی از مدیران زندانها میگفت بالای ۹۵ درصد از مجرمان بینمازند. سلامت جامعه و مصونیت خانوادهها و شهروندان در گرو انجام این فریضه الهی است. سرانه مسجد در کشور ما نسبت به برخی از کشورهای همجوار قدری پایینتر است باید دسترسی مردم به مساجد آسانتر شود و صحنه مردمی مساجد حفظ شود و سررشته در دست مردم متدین باقی بماند. ستاد اقامه نماز با رصد این موضوع در حال رایزنی با مقامات ذیربط است.
همه مدیران ارشد و میانی و کارکنان نظام اسلامی متولی اقامه نماز هستند
کدام نهادها در راستای ترویج فرهنگ نماز مسئول هستند؟
به موجب آیه شریفه «الَّذِینَ إِنْ مَکَّنَّاهُمْ فِی الْأَرْضِ أَقَامُوا الصَّلَاهَ وَآتَوُا الزَّکَاهَ وَأَمَرُوا بِالْمَعْرُوفِ وَنَهَوْا عَنِ الْمُنْکَرِ وَلِلَّهِ عَاقِبَهُ الْأُمُورِ، همان کسانى که چون در زمین به آنان توانایى دهیم نماز برپا مى دارند و زکات مى دهند و به کارهاى پسندیده وا مى دارند و از کارهاى ناپسند باز مى دارند و فرجام همه کارها از آن خداست» همه مدیران ارشد و میانی و کارکنان نظام اسلامی متولی اقامه نماز هستند. لذا در هر وزارتخانه یک مقام ارشد به نیابت از وزیر عهدهدار ساماندهی امور اقامه نماز جماعت در زیر مجموعه خود است. خوشبختانه همکاریها مطلوب است و اگر گاهی قصوری رخ بدهد امکان رسیدگی و اصلاح فراهم است.
در هر استان، شورای اقامه نماز استان و شهرستانها با حضور ائمه جمعه و استاندار و فرمانداران و مدیران کل و رؤسای ادارات تشکیل میشود و به منزله مغز متفکر و اتاق فکر نماز چارهاندیشی میکنند از احداث و تعمیر نمازخانهها و مساجد بین راهی و ادارات تا تأمین مایحتاج فرهنگی نمازگزاران و ترویج فرهنگ نماز را در دستور کار قرار میدهند و در این زمینه تصمیمات خوبی اتخاذ میکنند. برخی از استانداران و فرمانداران پیشتاز و نوآورند و برخی هم نیاز به انگیزش و حرکت بیشتری دارند. در این زمینه وزارت کشور هم بخشنامه خوبی صادر کرده است که باید مدنظر قرار گیرد.
راه اندازی مجمع خیران مسجدساز به همت حجتالاسلام قرائتی
آیا ستاد اقامه نماز برنامهای هم برای توسعه و ساخت مساجد خصوصاً در مناطق کمبرخوردار دارد؟
یکی از کارهای پسندیده استاد قرائتی راهاندازی مجمع خیرین مسجدساز به کمک تعدادی از چهرههای فرهنگی و معتمدان مردم است و از این طریق راهی برای مشارکت آحاد مردم در نهضت مسجدسازی باز شده است
یکی از کارهای پسندیده استاد قرائتی راهاندازی مجمع خیرین مسجدساز به کمک تعدادی از چهرههای فرهنگی و معتمدان مردم است و از این طریق راهی برای مشارکت آحاد مردم در نهضت مسجدسازی باز شده است که نیاز به حمایت همه جانبه دارد. یکی از کاستیها کمبود مسجد در برخی از مناطق نوبنیاد بالاخص در حاشیه شهرهای بزرگ است. در اینگونه اماکن ما هم مسجد کم داریم و هم برخی از مساجد ما نیاز مبرم به توسعه و تجهیز دارند. در طرح آمایش سرزمین همانطور که در مجتمعهای مسکونی باید فضای آموزشی و تفریحی و درمانی پیشبینی شود، لازم است فضای عبادی و مسجد هم در نظر گرفته شود. نماز مانع از رواج فحشاء و منکر میشود. آیه شریفه «وَأَقِمِ الصَّلَاهَ إِنَّ الصَّلَاهَ تَنْهَى عَنِ الْفَحْشَاءِ وَالْمُنْکَرِ وَلَذِکْرُ اللَّهِ أَکْبَرُ وَاللَّهُ یَعْلَمُ مَا تَصْنَعُونَ، نماز را برپا دار که نماز از کار زشت و ناپسند باز مىدارد و قطعا یاد خدا بالاتر است و خدا مىداند چه مىکنید» بیانگر همین حقیقت است.
منبع: ستاد اقامه نماز