■ آداب و کیفیت نماز ائمه اطهار (ع)
شفقنا(پایگاه بین المللی همکاری های خبری شیعه)_ روایات و نقل های تاریخی در تبیین جایگاه و اهمیت نماز در سیره معصومین علیهم السلام فراوان است و به دلیل گستردگی آنها تنها به تعداد معدودی اشاره می نمائیم. حضرت رسول صل الله علیه و آله چنان به نماز علاقه داشت که می فرمود:”من هرگز از نماز سیر نمی شوم” و در جایی دیگر می فرمود: “همانا خداوند روشنی چشم مرا در نماز قرار داد و نماز را محبوب من نمود.” آن حضرت هنگامی که به نماز می ایستاد چنان بی حرکت می شد که گویا جامه ای پهن شده بر روی زمین بود. و با این که بی گناه بود اما از خوف خداوند چنان در نماز می گریست که جانمازش خیس می شد. رسول خدا (ص ) آنقدر به نماز می ایستاد تا پاهایش متورم می شد. به آن حضرت گفتند: ای رسول خدا! مگر خدا گناهان گذشته وآینده تو را نیامرزیده است؟ فرمود: آیا نباید خدای را بر آنچه انعام فرموده و ما را بدان آزمود سپاسگزار باشم؟
به گزارش شفقنا به نقل از شبستان یکی از اشتیاق های مؤمنین این است که بدانند ائمه معصومین علیهم السلام چگونه نماز می خواندند، حالات آن ها در مناجات با پروردگار چگونه بود؟ این اشتیاق هم از آن روست که مؤمنین، نماز معصومین را طراز و میزان و عیار نماز خودشان قرار می دهند و می دانند هرچقدر نمازهایشان شبیه به نماز معصومین باشد به حقیقت نماز نزدیک تر خواهند شد. آنچه در ادامه می آید پاسخ کارشناس مرکز تخصصی نماز به این پرسش است که در ادامه می آید.
کیفیت نماز رسول خدا (ص) چگونه بود؟
روایات و نقل های تاریخی در تبیین جایگاه و اهمیت نماز در سیره معصومین علیهم السلام فراوان است و به دلیل گستردگی آنها تنها به تعداد معدودی اشاره می نمائیم.
حضرت رسول صل الله علیه و آله چنان به نماز علاقه داشت که می فرمود:”من هرگز از نماز سیر نمی شوم” و در جایی دیگر می فرمود: “همانا خداوند روشنی چشم مرا در نماز قرار داد و نماز را محبوب من نمود.” آن حضرت هنگامی که به نماز می ایستاد چنان بی حرکت می شد که گویا جامه ای پهن شده بر روی زمین بود. و با این که بی گناه بود اما از خوف خداوند چنان در نماز می گریست که جانمازش خیس می شد. رسول خدا (ص ) آنقدر به نماز می ایستاد تا پاهایش متورم می شد. به آن حضرت گفتند: ای رسول خدا! مگر خدا گناهان گذشته وآینده تو را نیامرزیده است؟ فرمود: آیا نباید خدای را بر آنچه انعام فرموده و ما را بدان آزمود سپاسگزار باشم؟
امیرالمومنین علی (ع) در محراب نماز
در حالات حضرت علی علیه السلام به هنگام نماز چنین نقل کرده اند که چون وقت نماز فرا می رسید، علی (ع) به خود می پیچید و می لرزید، به او می گفتند: ای امیرالمؤمنین ! تو را چه شده است؟ می فرمود: وقت ادای امانتی شده است که خداوند آن را بر آسمانها و زمین و کوهها عرضه کرده و آنها از قبول آن ابا کردند و از آن بیمناک شدند.
حضرت فاطمه زهرا (س) علیها و محراب نماز
حضرت زهرا سلام الله علیها مانند پدر گرامی شان آنقدر به نماز می ایستاد که پاهایش ورم می کرد. پیامبر خدا صل الله علیه و آله در وصف عبادت آن حضرت فرموده است: و اما دخترم فاطمه (س ) سرور زنان عالم از اولین و آخرینشان است، تا اینکه فرمود: هرگاه او در محرابش در برابر پروردگار خویش به نماز می ایستد، نورش برای فرشتگان آسمان آن چنان می درخشد که مانند ستارگان برای اهل زمین می درخشد. آن گاه خداوند عزوجل به فرشتگانش می فرماید: ای فرشتگانم! به کنیزم و سرور کنیزم فاطمه (س ) بنگرید که در برابرم ایستاده است و از ترس من، بدنش می لرزد و با تمام وجودش به عبادتم برخاسته است. من شما را گواه می گیرم که شیعیانش را از دوزخ در امان دارم.
آداب و کیفیت نماز امام حسن (ع)
آن حضرت به هنگام نماز، بهترین جامه اش را می پوشید. وقتی از او سوال می کردند چرا بهترین لباس های خود را برای نماز پوشیده می فرمود: “إِنَّ اللَّهَ جَمِیلٌ یُحِبُّ الْجَمَالَ / خدا زیباست و زیبایی را دوست دارد”سپس به این آیه قرآن کریم استناد می فرمود که:” خُذُوا زِینَتَکُمْ عِنْدَ کُلِّ مَسْجِدٍ/ زینت خود را به هنگام رفتن به مسجد، با خود بردارید!” [۱]و هنگامی که به نماز می ایستاد تن مبارکش می لرزید.
امام حسین (ع) و نماز ظهر حماسه عاشورا
امام حسین علیه السلام عصر نهم ماه محرم امام حسین (ع ) به برادرش عباس فرمود: “اگر بتوانی لشکر دشمن را از جنگ منصرف کنی، چنین کن تا مگر امشب به درگاه پروردگارمان نماز بخوانیم، زیرا او می داند که من نماز و تلاوت قرآن را دوست دارم.” و فردای آن روز در بدترین شرایط جنگ ظهر عاشورا هنگامی که ابوثمامه صیداوی وقت نماز رابه امام حسین (ع ) تذکر داد، امام در حق او بهترین دعا را کرد و فرمود:« نماز را به یادآوردی، خداوند تو را از نمازگزاران یادآور قرار دهد»[۲]سپس به اقامه نماز پرداختند.
نماز امام سجاد علیه السلام، معصومی که بسیار سجده می کرد
امام چهارم شیعیان در شبانه روز هزار رکعت نماز می خواند و هنگامی که به نماز می ایستاد، رنگ صورتش تغییر می کرد و همانند بنده ذلیل، در برابر خدا می ایستاد، و از ترس می لرزید و نمازش همیشه نماز وداع بود؛ آن چنان که گویی بعد از آن نمازی نخواهد خواند.
روزی در حالی که مشغول نماز بود عبا از شانه مبارک ایشان افتاد، ولی حضرت توجهی نکرد، وقتی از نماز فارغ شد یکی از اصحاب عرض کرد: عبای شما از شانه تان افتاد و شما بدون توجه نماز خود را دنبال کردید، آن حضرت فرمود: وای بر تو! می دانی در برابر چه کسی ایستاده بودم؟ چنین فکری مرا از توجه به عبا منصرف ساخته بود.
امام صادق (ع)، معبود را در برابر می دید
آن حضرت هنگامی که به نماز می ایستاد، رنگ صورتش گاهی قرمز و گاهی زرد می شد و چنان نماز می گذارد مثل این که با کسی که با چشم او را می بیند مناجات می کرد.