■ اثربخشی فرهنگ نماز از دیدگاه امام رضا (علیه السلام) بر سلامت روان
حسن کریمی، برگزیده همایش نماز در آموزه های رضوی به خبرنگار خبرگزاری شبستان در زنجان اظهار کرد: بزرگ ترین موهبتی که ممکن است در جهت ایجاد سلامت روانی نصیب یک فرد بگردد، پای گذاشتن او در خانوادهای مؤمن و نمازگزار است.
وی با اشاره به اینکه نماز یکی از ارکان عبادی اسلام است که در بینش امام رضا (علیه السلام) به عنوان برترین اعمال معرفی شده است، ادامه داد: تا آنجا که شرط قبولی سایراعمال، منوط به قبولی آن میباشد.
به گفته این پژوهشگر از منظر قرآن کریم، انسان بر اساس شاکلۀ خویش عمل میکند یعنی انتخابها، رفتارها، واکنشها، دوستیها و دشمنیها و چگونگی ابراز عواطف در شخصیت و هویت وي ریشه دارد.
کریمی ادامه داد: شخصیت سالم، منشأ رفتارها و عواطف مثبت و سازنده است؛ شخصیتی که از سلامت برخوردار نیست، منشأ رفتارهاي غیرمنطقی و ناشایسته است.
برگزیده همایش نماز در آموزه های رضوی با استناد به آیه شریفه «فطرة الله التی فطر النّاس علیها لا تبدیل لِخلق الله»و اینکه سرشت انسان گرایش به خداشناسی و خداگرایی دارد، خاطرنشان کرد: بنابراین برای حصول به این هدف، پرستش خداوند متعال امری ضروری و حتمی است.
این پژوهشگر با بیان اینکه دين وجه اصلی امتياز بشر است و تاكنون هيچ حيوانی نشانهای از وجود حيات دينی بروز نداده است و يا هيچ كاری نكرده است كه بتوان آن را به عنوان تمهيدی برای زندگی پس از مرگ او به حساب آورد، گفت: برعكس در تاريخ بشر هيچ قبيلهایی را نمیتوان يافت كه به گونهای دين نداشته باشد.
وی یکی از نیازهای مهم و اساسی روح انسان را ارتباط با خدا، یعنی نماز عنوان کرد و ادامه داد: درکلام امام رضا (علیه السلام) نماز، خشوع وخضوع در برابر پروردگار جهانیان است که این خضوع، خشوع و اطاعت، انسان را در راه حق هدایت میکند و باعث جلوگیری از طغیان و سرکشی او میشود. چرا که انسان موجودی کمال خواه است که تا بینهایت طالب کمال میباشد و همین کمال خواهی که در عمق وجودش نهاده شده است او را به اضطراب و تکاپو و تلاش وا داشته است. به گفته کریمی، در میان ادیان مختلف، تعالیم آیین حیات بخش اسلام است که حتی کوچک ترین مسائل بشری را بدون پاسخ نگذاشته است، از همان بدو تولد نوزاد برای او برنامه ها و روش های متعددی دارد که عمل به آنها ضامن سعادت و سلامت همیشگی انسان است.
این پژوهشگر با اشاره به اینکه بی شک دوران نوجوانی و جوانی، در شکلگیري شخصیت هر فرد، از اهمیت ویژهاي برخوردار است، تصریح کرد: به همین دلیل، در روایات بر اهمیت و برتري این مقطع سنّی تأکید شده و روان شناسان نیز این دوره را تولد تازة انسان نامیده اند.
وی با اشاره به روایتی از پیامبر اکرم (صلی اله علیه) که فرمودند «جوانیتان را قبل از فرا رسیدن پیري غنیمت و قدر بدانید» خاطرنشان کرد: علاوه بر این، امروزه با پیشرفت دانش پزشکی و روانپزشکی و به خصوص با پیدایش روانکاوی توجیه کامل علمی پیدا کرده است.
برگزیده نماز در آموزه های رضوی ادامه داد: از منظر امام رضا (علیه السلام) هیچ عملی برتر و ارزشمندتر از نماز نیست، زیرا بهترین راه برای رسیدن به قرب الهی است، آنجا که میفرمایند: «الصَّلاهُ قربان کل تقیٍّ» نماز هر انسان با تقوائی را به خداوند نزدیک میکند.
به گفته کریمی، علاوه بر این از دیدگاه امام رضا (علیه اسلام) نماز فوائد بسیاری به همراه دارد از جمله روح انضباط را در انسان تقویت میکند، زیرا باید در اوقات معینی انجام پذیرد و تأخیر و تقدیم آن موجب بطلان نماز میگردد. همچنین آداب و احکام دیگر باید با نظم و ترتیب رعایت شود و اگر با بینظمی و ناهماهنگی صورت گیرد، در حقیقت نماز خلل و اشکال به وجود میآید.
وی با اشاره باینکه جامعه متشکل از افراد و آحاد انسانی است، بررسی و توجه به نقش نماز و کارکرد فرهنگی آن بدون شناخت کامل انسان و آگاهی به ویژگیهای ذاتی، فردی و اجتماعی او مؤثر نخواهد بود، افزود: تلاش در جهت گسترش و فراگیر شدن فرهنگ نماز در جامعه مستلزم سعی و تلاش همه نهادهای اجتماعی و فرهنگی و همسو شدن با هم می باشد.
پایان پیام/73