با مطالعه وضعیت فعلی مساجد کشور و بررسی سیستم حاکم بر آنها به این نتیجه خواهیم رسید که در حال حاضر بيش از 15 سازمان به صورت پراکنده و منفک از هم و بدون انسجام و هماهنگي در مسجد فعال هستند و به دليل فقدان برنامه هاي راهبردي مشخص و نيز تعدد مراكز تصميم گيري و شيوه هاي اجراييِ ناهماهنگِ غير فراگير و همچنين پراكندگي منابع مالي، عدم گرد آوری قوانین این حوزه به صورت جامع، موجب پایین آمدن میزان کارآیی و بهره وری اين نهاد شده اند،به همین جهت کارگروه مدیریت کلان دستگاه‌های فرهنگی به منظور هماهنگی و انسجام میان دستگاه‌های فرهنگی و مطلع شدن از قوانین و مقررات در حوزه نماز و مسجد و با تأکید بر جایگاه محوری مساجد، اقدام به گردآوری قوانین نماز و مسجد از سال ۱۳۰۲ تا ۱۳۹۶ کرده است. در همین زمینه در گفت و گو با مهدی ناظمی اردکانی،دبیر کارگروه مدیریت کلان دستگاه‌های فرهنگی شورای عالی انقلاب فرهنگی و نویسنده کتاب مجموعه قوانین و مقررات حوزه فرهنگ«نماز و مسجد» ضرورت جمع آوری قوانین این حوزه به صورت جامع و کامل را جویا شدیم.

آقای ناظمی اردکانی با توجه به جایگاه اثرگذار مساجد درصدر اسلام و بعد از پیروزی انقلاب اسلامی چرا تاکنون اقدامی در راستای گردآوری قوانین و مقررات حوزه فرهنگ بویژه نماز و مسجد و صورت نگرفته بود؟

مسجد در هر منطقه و محل، مأمن و مایه خیر و برکت است و کانون و محور پیوند مردم یک محل برای ياری و همکاری با یکدیگر در تأمین نیازهای مادی و معنوی و فردی و اجتماعی انسان است. تاکنون نقش عظیم مساجد در سعادت زندگی دنیوی و اخروی مسلمانان به خوبی درک نشده است و این نهاد مقدس با مهجوریتی تاریخی روبرو بوده است.

به نظرم احیاء مساجد، احیاء اسلام و عزت مسلمانان و حاکمیت اسلامی است. اصلی‌ترین وظیفه و مأموریت حاکمیت اسلامی و جمهوری اسلامی احیاء مساجد است. معتقدم باید مساجد کانون‌های حیات و پویایی و آگاهی و تلاش و جهاد باشند. همانگونه که امام خمینی (ره)، احیاکننده اسلام در این عصر مساجد را سنگر دانستند و فرمودند این سنگرها را حفظ کنید. به همین جهت برآن شدیم که در کتابی نسبت به گرد آوری قوانین حوزه مسجد و نماز اقدام کنیم.

همه طرحهای فرهنگی، سیاسی، اجتماعی، عمرانی، اقتصادی، علمی، آموزشی و پژوهشی با پشتوانه عظیم اعتقاد و ایمان و اعتماد عموم مردم ما به مساجد، می‌توانند به صورت جهادی و بسیجی به توفیق برسند و الگوهایی الهام‌بخش برای جهان اسلام و دیگر کشورها و ملت‌ها بسازند، به همین جهت و به منظور مهجوریت زدایی از مساجد تلاش کردیم در کتابی همه قوانین و مقررات مربوط به مساجد را جمع آوری  کنیم تا کارگزاران و متولیان این حوزه با مجموعه قوانین این حوزه آشنایی داشته باشند.

ضرورت جمع آوری قوانین حوزه نماز و مسجد توسط شورای عالی انقلاب فرهنگی چه بوده است؟

یکی از وظایف مهمّی که بر عهدۀ شورای عالی انقلاب فرهنگی است، هماهنگی و مدیریّت کلان دستگاههای فرهنگی است. رهبر معظّم انقلاب اسلامی نسبت به جایگاه شورای عالی انقلاب تاکیدات بسیاری داشته اند، به گونه ای که این شورا را مرکز بی بدیلی دانسته اند و فرمودند: این جا را در واقع باید اتاق فرمان فرهنگی کشور یا ستاد عالی فرهنگی و علمی دستگاههای فرهنگی و سایر دستگاهها و مرکز مهندسی کشور به حساب آورد.

به همین جهت شورای عالی انقلاب فرهنگی این ماموریت را بر عهده کارگروه مدیریت کلان دستگاههای فرهنگی به عنوان یکی از شوراهای تخصصی خود قرار داده است که این کارگروه باید در قالب 18 موضوع فعالیت داشته باشد.

این 18 گروه شامل چه محورهایی است؟ و بایدچه اقداماتی را در دستور کار قرار می دادند؟

نماز و مسجد؛ رسانه های مکتوب (مطبوعات)، رسانه های غیر مکتوب، پژوهش فرهنگی،آموزش فرهنگی، چاپ و نشر، تبلیغات عمومی، کتابخوانی، حج وزیارت، اردویی و گردشگری، روابط بین الملل اسلامی، نمادهای ایرانی و اسلامی، فیلم و سینما، میراث فرهنگی، موزه ها وآرشیوها، بازیهای رایانه ای، موسیقی، وقف، اوقاف و امورخیریه، اقلیت های دینی که  باید ساماندهی فعالیت های فرهنگی را در دستور کار خود قرار می دادند و آنها وظیفه داشتند که با جمع آوری و تحلیل و بررسی کلیه قوانین و مقرراتی که از ابتدا تاکنون در مراجع ذی صلاح وضع و به مرحله اجرا درآمده است را بررسی کنند تا وضعیت گذشته و حال مشخص شود.

 مقررات و قوانین نماز و مسجد از چه زمانی تاکنون در این کتاب جمع آوری شده است؟

 اولین گام در انجام وظیفه‌ای که بر عهدۀ "کارگروه مدیریّت کلان دستگاههای فرهنگی" قرار گرفت، این بود که مجموعه قوانین و مقرّرات "حوزۀ فرهنگ" را به صورت جامع جمع آوری و تنظیم کنند، اقدامی که می‌بایست، سالها قبل انجام می‌پذیرفت.در «مجموعۀ قوانین و مقرّرات حوزۀ فرهنگ» سعی بر آن بوده که کلیّۀ قوانین و مقرّرات مربوطه از آغاز قانون گذاری در ایران تا هنگام چاپ آن، با آخرین الحاقات و اصلاحات جمع آوری شود.

 در حوزه قوانین و مقررات حوزه نماز و مسجد منابع از کجا گردآوری شده است؟مجموعه قوانین و مقررات حوزۀ نماز و مسجد با تلاش فراوان آن هم برای نخستین بار به ترتیب خاص از منابع اصلی و دست اول، گردآوری شده است تا  زمینۀ تدوین الزامات ساماندهی فعالیّت های فرهنگی به شکل مطلوبی فراهم آید.در این مجموعه، قوانین و مقررات مربوط به سالهای 1302 تا خردادماه 1396 (قبل و پس از پیروزی انقلاب اسلامی) به صورت تاریخی گردآوری و تدوین شده و هرجا لازم و ضروری بوده ذیل آن مصوّبه توضیحاتی در پاورقی ذکر شده است.

موضوعات که در کتاب  قوانین نماز و مسجد جمع آوری شده است درچه بخش ها و موضوعاتی است؟

 در بخش نماز که محور آن قوانین و مقرّرات قبل از پیروزی انقلاب اسلامی است، شامل مصوبات شورای عالی معارف، مصوبات هیئت وزیران و  در مصوبات بعد از پیروزی انقلاب اسلامی هم شامل قوانین مصوب مجلس شورای اسلامی، سیاست های کلی و کلان نظام به عنوان اسناد بالادستی، مصوبات شورای عالی انقلاب فرهنگی، مصوبات هیئت وزیران، قوه قضائیه، مصوبات شورای عالی کشور و در بخش مسجد هم شامل قوانین و مقررات قبل از پیروزی انقلاب، قوانین مجلس شورای ملی و بعد از پیروزی انقلاب اسلامی هم شامل مصوبات هیئت وزیران، شورای انقلاب اسلامی، مصوبات شورای اسلامی شهر بوده است.

تعدادی از این مصوبات که از گذشته تاکنون در این کتاب گردآوری شده، در چه محورهایی است؟

پرداخت اعانه مقرره درباره مسجد واقعه در جنب دارالفنون، معافيت گمركي مصالح ساختماني جهت بناي مسجد وحمام دردزداب،معافيت مقداري مصالح ساختماني كه اهالي دزداب جهت مسجد وارد كرده اند، فرمان تأسيس مركز رسيدگي به امور مساجد، ترخيص لوازم صوتي براي حسينيه و مسجد بزازها،پرداخت كليه مخارج گمركي، ساعت خريداري شده براي مسجدجامع كبير يزد،اجازه پرداخت مبلغ 3000 دلار جهت هزينه نگاهداري مسجد مسلمانان در واشنگتن،عضويت استانداران در هيأتهاي احياي نقش مساجدآيين نامه ساماندهي و بهسازي و عمران مساجد کشور از جمله قوانینی است که قبل و بعد از انقلاب اسلامی در حوزه مسجد تصویب شده و در این کتاب آمده است.

منبع :خبرگزاری شبستان

این مطلب را به اشتراک بگذارید :