■ توصیه حضرت رسول(ص) برای رهایی از تنگی رزق
انسان از آن جهت که صاحب فکر و اندیشه است، میخواهد در مورد بسیاری از مطالب پرسوجو کرده، چرایی و چگونگی مطالب را دریابد. از جمله مسائلی که فکر انسان را به خود معطوف داشته، مسائل مربوط به «رزق و روزی» انسان و دیگر موجودات است به طوری که همواره در پی آن است تا روزیِ بیشتری به دست آورد.
انسان سؤالات فراوانی را در این مورد در ذهن خود مییابد تا آنجا که اگر بگوییم بعضی از سؤالات به صورت روزانه در بین مردم جریان دارد، سخن به گزاف نگفتهایم.
سؤالاتی از این قبیل:
- عوامل مؤثر در افزایش روزی چیست؟ اسباب و علل کاهش روزی کدام است؟
- فلسفه وسعت رزق یک گروه و اندک بودن رزق گروهی دیگر چیست؟
- نقش تلاش و سعی انسان برای به دست آوردن روزی و ارتباط آن با تقدیر روزی چگونه است؟
- آیا دعا در افزایش روزی مؤثر است؟
- تا چه اندازه رزق حلال و حرام در سرنوشت انسان مؤثر است؟
کتاب «رزق و روزی از دیدگاه قرآن و حدیث» اثر علی متین، به سؤالات و دغدغههای افراد در خصوص کسب رزق و روزی از دیدگاه قرآن و حدیث پاسخ گفته است که در ادامه میخوانید:
نماز که یکی از وسایل ارتباط انسان با خداست در روایات و سخنان معصومین (ع) گاهی به صورت کلی و گاهی به صورت مشخص به عنوان یکی از اسباب افزایش بهرهمندی انسان از مواهب الهی به شمار آمده است: در مورد سیره و منش رسول گرامی اسلام آمده است:
کان [رسول الله (ص)] اذا انزل به الضیق فی الرّزق امر اهله بالصّلاة ثمّ تلا هذه الْآیة: «وَأْمُرْ أَهْلَکَ بِالصَّلَاةِ وَاصْطَبِرْ عَلَیْهَا لَا نَسْأَلُکَ رِزْقًا نَّحْنُ نَرْزُقُکَ»؛ زمانی که تنگی در رزق بر حضرت فرود میآمد خانواده خود را به نماز امر مینمود، سپس این آیه را تلاوت میکرد: «و کسان خود را به نماز فرمان ده و خود در آن شکیبا باش. ما از تو جویای روزی نیستیم، ما به تو روزی میدهیم...»
قال رسول الله (ص): «لِلْمُصَلِّی حُبُّ الْمَلَائِکَه... بَرَکَه فِی الرِّزْقِ؛ دوستی فرشتگان... و افزایش در روزی از آنِ نمازگزار است.»
قال رسول الله (ص): «من صلّی رکْعتین اذا دخل الی رحْله؛ نفی اللهُ تعالی عنه الْفقْر...؛ هر کس زمانی که داخل ترس میشود دو رکعت نماز بخواند، خداوند تهی دستی را از او برطرف میکند.»
در روایات فوق نماز به صورت کلی به عنوان یکی از عوامل افزایش روزی قلمداد شده است.
در دیگر سخنان اهل بیت(ع) میبینیم که از میان نمازها، نماز شب به صورت مشخص مورد توجه ایشان بوده و آن را به عنوان یکی از عوامل جلب روزی به شمار آوردهاند:
قال رسول الله (ص): «صلاة الْلیْل مرْصاة للرّب... و برکةٌ فی الرّزق؛ نماز شب موجب رضایت پروردگار... و افزایش روزی است.»
عنه (ص): «صلاة الْلیْل تجْلب الرّزق؛ نماز شب روزی را جذب مینماید.»
نبی مکرم اسلام در سخن دیگری خبر از ضمانت روزی در مقابل نماز شب، داده و میفرماید:
کَذَبَ مَنْ زَعَمَ أَنَّهُ یُصّلِّی بِاللَّیْلِ وَ یَجُوعُ بِالنَّهَارَ إِنَّ اللهَ تَبَارَکَ وَ تَعَالَی ضَمَّنَ صَلَاةَ اللَّیْلِ قُوتَ النَّهَارِ؛ دروغ میگوید کسی که میپندارد نماز شب میخواند و در روز گرسنه میماند، چرا که خداوند غذای روز را در ازای نماز شب ضمانت کرده است.
امام صادق (ع) نیز کسی را که نماز شب خواندن و گرسنه بودن از فرط تهی دستی را یک جا جمع مینماید، دروغگو به شمار آورده است:
مردی نزد امام صادق(ع) آمد و از نیاز خود تا حد گرسنگی خبر داد. امام به او فرمود: ای مرد نماز شب میخوانی؟ عرض کرد بله. امام صادق(ع) رو به یاران خود کرد و فرمود: کسی که نماز شب میخواند اگر بگوید در روز گرسنهام، دروغ گفته است؛ زیرا خدا در ازای نماز شب غذای روز را ضمانت کرده است.
با توجه به روایات مزبور میتوان گفت همه نمازها عموماً و نماز شب خصوصاً از مؤثرترین وسایل و اسباب ریزش باران رحمت الهی هستند.