■ دلایل کاهش استقبال از نماز جمعه در عراق
نماز جمعه از گذشته تاکنون به عنوان نهضتی در برابر ظلم و طاغوت و استکبار به شمار می آید و علاوه بر اینکه از نمادهای دینی است پایه های ظلم و ستم را به لرزه درآورده و وحدت و یکپارچگی مردم را به همراه دارد.
خداوند متعال از مردم می خواهد در هنگام نماز جمعه، کار خود را تعطیل کرده و به سوی مسجد روانه شوند تا خطبه ها را شنیده و نماز جمعه اقامه کنند. روایت های فراوانی نیز در این باره وجود دارد که نشان دهنده دلایل غییبی است.
کسانی که تاثیر نماز جمعه را بر وضع امت اسلامی پیگیری می کنند به خوبی متوجه تأثیر آن بر دشمن هستند و جنگ برای جهت لغو این فریضه به شدت ادامه دارد.
یکی از مشکلاتی که امروزه در این زمینه وجود دارد، تعداد کم نمازگزارن جمعه در کشوری است که به پایبندی به آموزه های دینی و تمسک به اهل بیت(علیهم السلام) شهرت دارد.
خطبه نماز جمعه باید با مسائل روز منطبق باشد
حجت الاسلام سعید دوینی نویسنده و پژوهشگر اسلامی عراقی در گفت وگو با خبرگزاری رسا در این کشور به بیان دلایل این مساله پرداخت و تصریح کرد: نماز جمعه به انگیزه و نهادینه شدن نیاز دارد و سخنان خطیب نیز باید بر اساس مسائل روز باشد نه اینکه به مراسم تعزیه خوانی مبدل شود.
وی افزود: نماز جمعه که حج فقرا به شمار می آید قرن ها تعطیل شده بود و کسانی که نماز را در پرتو سرکوب پیروان اهل بیت(ع) اقامه می کردند با دولت ها مرتبط بودند بنابراین برخی فکر می کنند که نماز جمعه از ویژگی های نظام حاکم است و به دولت ها تعلق دارد.
این روحانی عراقی اظهار داشت: مشغول شدن جوانان به لهو و لعب، عدم وجود سازمان دینی فعال در زمینه جذب جوانان و ضعف رسانه ها و عدم تأثیر بر دلها از عوامل کاهش حضور در نماز جمعه محسوب می شود.
کاهش نفوذ نماز جمعه در مسائل سیاسی
حجت الاسلام صفاء مهدی سلطانی مدیر مرکز فرهنگی نجف نیز از دخالت گفتمان احزاب سیاسی به عنوان یکی از دلایل کاهش مشارکت مردم در نماز جمعه یاد کرد و گفت: مردم به دلیل نفوذ سخنرانی های دینی در مسائل سیاسی از نماز جمعه به شدت استقبال می کردند اما هم اکنون به تدریج شاهد عدم تاثیر خطبه های نماز جمعه در صحنه سیاسی هستیم که بر مشارکت مردم تأثیر گذاشته است.
وی ادامه داد: علما و حوزه علمیه باید گفتمان دینی را موثر و فعال سازند و مقدمات فشار بر تصمیم گیری سیاسی را فراهم کنند چرا که یکی از خطبه های نماز جمعه، سیاسی است و اگر این خطبه هیچ تاثیری نگذارد نمی توان امیدوار بود که نماز جمعه به صورت ریشه ای بر جامعه تاثیر بگذارد.
دلایل ذکر شده نشان می دهد که نماز جمعه در زمینه اجتماعی، آگاهی و وحدتی به صورت مستقیم بر روحیه جمعی تأثیر می گذارد که باید شیوه های درمان این مساله را مورد بحث قرار داد. به ویژه اینکه امت اسلامی با چالشهای بزرگی مواجه است که تأثیر اندیشه بر جامعه اسلامی به ویژه جوانان از این موارد به شمار می آید.
لزوم توجه رسانه ها به خطبه های نماز جمعه
حجت الاسلام شیخ صالح الحاتمی مدیر موسسه تبلیغات اسلامی شهید محراب نجف نیز درباره تاثیر نماز جمعه بر جامعه از نماز جمعه کربلا یاد کرد و گفت: این نماز تاثیر فراوانی بر قشرهای مختلف ملت گذاشت به گونه ای که همه عراقی ها منتظر این خطبه بوده و مومنان از استان های مختلف در آن مشارکت می کنند.
وی افزود: درمان مشکل کاهش نمازگزاران جمعه به دلیل اهمیت فوق العاده آن بسیار ضروری است. یکی از راه های درمان این مساله، توجه مرجعیت به نماز جمعه در استان های مختلف عراق است. با برگزاری نماز جمعه در اماکن مقدس که بر روحیه مردم تاثیر مستقیم می گذارد، می توان شهروندان را به مشارکت در این فریضه الهی دعوت کرد.
حجت الاسلام حاتمی همچنین بر نقش رسانه ها در ترویج نماز جمعه تأکید کرد و خاطر نشان ساخت که رسانه ها هم اکنون از بیان اهمیت نماز جمعه غافل شده اند.
مبارزه نظام های دیکتاتوری با نظام جمعه
نماز جمعه در دوره کنونی با توجه به رخدادهای بسیار مهم و سرنوشت ساز جهان اسلام از اهمیت والایی برخوردار است به گونه ای که مشاهده می کنیم نظام آل خلیفه هفته هاست از برگزاری بزرگترین نماز جمعه شیعیان جلوگیری بعمل می آورد.
این اقدام به سختگیری صهیونیست ها نسبت به برگزاری نماز جمعه قدس مشابه فراوانی دارد و نشان می دهد رژیم های ظالم و مستند به شدت از این نماز هراس داشته و به شیوه های مختلف در پی جلوگیری از برگزاری آن هستند. یکی دیگر از مثال هایی که می توان در این زمینه یاد کرد به شهادت رساندن حضرت آیت الله سید محمدصادق صدر پس از برگزاری نماز جمعه در عراق است.
در صورتی که شیعیان بتوانند از نماز جمعه به عنوان یکی از پایگاه های مهم بهره گیرند، می توانند بر بسیاری از مشکلات کنونی فائق آمده و خطرها را از خود دور سازند.
منبع: شیعه نیوز