در این اجلاس که با حضور مسؤولان ارشد کشوری از جمله آیت‌الله صادق آملی‌لاریجانی رئیس قوه قضاییه، عبدالرضا رحمانی‌فضلی، وزیر کشور، سرلشکر سیدیحیی رحیم‌صفوی دستیار و مشاور عالی فرمانده معظم کل قوا، عبدالرضا رحمانی‌فضلی وزیر کشور، سیدرضا صالحی‌امیری وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی، حجت‌الاسلام والمسلمین محسن قرائتی و مسؤولان ارشد استان البرز برگزار گردید، راهکارهای بهره‌مندی از نماز در کاهش آسیب‌های اجتماعی مورد بحث و بررسی قرار گرفت.

* چرایی تشنگی جوانان غربی برای تحصیل معنویت

آیت‌الله صادق آملی لاریجانی در بخش‌هایی از این اجلاس طی سخنانی با تاکید بر اینکه "نماز در روزگار ما بسیار مهم است، زیرا امروز جهان تشنه معنویت بوده و جوانان به دنبال دریافت آموزه‌های معنوی هستند، اظهار داشت: این موضوع در تمدن غرب به شدت احساس می‌شود و جوانان غربی امروز تشنه دریافت و تحصیل معنویت هستند و دلیل این موضوع که چرا مسیر تمدن غرب به این سمت رفته است را بسیاری از دانشمندان، محققان، کارشناسان غربی مورد بررسی قرار داده‌اند.

آملی‌لاریجانی گفت: شاید دلیل حرکت تمدن غرب نهضت رنسانس باشد که موجب این سرگشتگی مستمر در بین مردم و به ویژه جوانان ساکن غرب شده است.

وی بیان داشت: امروز بعد از ایسم‌های مختلف و زیادی که در مغرب زمین به راه افتاد، شاهد هستیم که ملت‌ها به خواسته خود نرسیدند و به همین دلیل نیازمند و تشنه دریافت و تحصیل معنویت هستند.

آملی‌لاریجانی با اشاره به مناظره‌های انتخابات ریاست جمهوری آمریکا گفت: امروز کیفیت مناظره‌ها و نحوه برخورد کاندیداها را همه جهانیان دیدند که هیچ اخلاقی را رعایت نکردند.

وی افزود: مسیری که آمریکا و تمدن آمریکایی طی کرده است در حقیقت قله و انتهای سیر حرکت این تمدن غرب به شمار می‌رود که بستری را برای قهر کردن با خدا ایجاد کرده است.

آملی‌لاریجانی ادامه داد: ما در کشوری زندگی می‌کنیم که دارای تمدن اسلامی،‌ قرآن،‌ سنت پیامبر و روش اهل بیت(ع) بوده و این خسارت بزرگی است که ما از قرآن،‌ نماز و اهل بیت(ع) دور باشیم.

رئیس قوه قضاییه تأکید کرد: ما نسخه‌های قرآنی و ابزارهای معنوی و ارزشی فراوانی برای دستیابی به ترقی و سعادت انسانی داریم و اگر از این ابزارها محروم باشیم خسارات بزرگی را متحمل شده‌ایم.

وی با اشاره به اینکه نماز یکی از تأثیرگذارترین ابزارها برای ترقی و سعادت انسانی و بهبود وضعیت جامعه به شمار می‌رود، ‌خاطرنشان کرد: قرآن و پیامبر گرامی اسلامی(ص) و اهل بیت(ع) به صورت مکرر مسلمانان را دعوت به اقامه نماز  کرده‌اند.

آملی لاریجانی افزود: بحث‌های نظری بسیاری در زمینه ضرورت اقامه نماز در جامعه داریم اما مسؤولان باید همت بیشتری را برای اجرای برنامه‌ها در جامعه داشته باشند.

* تشریح 6 آسیب مهم اجتماعی از دیدگاه مقام عظمای ولایت

همچنین در بخش دیگری از این اجلاس، عبدالرضا رحمانی‌فضلی وزیر کشور نیز طی سخنانی به تشریح جلسات متعدد ستادهای مقابله با آسیب‌های اجتماع با مقام عظمای ولایت پرداخت و با بیان اینکه وزارت کشور طرحی را با همکاری دفتر مقام معظم رهبری در حوزه تحقیق میدانی از متولیان امور اجتماعی انجام داده است، گفت: "این گزارش خدمت مقام عظمای ولایت ارائه و ایشان دستور برگزاری جلسات حضور را صادر فرمودند و حتی در جلسه نخست معظم‌له بیش از سه ساعت برای این موضوع وقت گذاشتند.

وزیر کشور بیان داشت: در جلسه دوم نیز 22 نفر از کارشناسان نظرات خود را بیان کردند و در خاتمه مقام معظم رهبری به بیان رهنمودهای بسیار ارزشمندی در حوزه مقابله با آسیب‌های اجتماعی پرداختند و تاکید فرمودند که ما در این حوزه بیست سال از برنامه‌ها عقب افتاده‌ایم و باید مسؤولان با تلاش جدی،‌ تاخیر 20 ساله را جبران کنند.

رحمانی‌فضلی افزود: حضرت آقا در حوزه آسیب‌های اجتماعی 6 سرفصل مهم را مورد اشاره قرار داده و تاکید فرمودند اعتیاد، حاشیه‌نشینی، طلاق، مفاسد اخلاقی و مناطق بحران‌خیز به عنوان محورهای اصلی آسیب‌های اجتماعی است و دستگاه‌های اجرای باید برای مقابله با این آسیب‌ها برنامه‌ریزی جدی داشته و اقدامات لازم را انجام دهند.

وی ادامه داد: تحقیقات میدانی و گزارش دستگاه‌های مسؤول نشان می‌دهد که عامل 50 درصد از طلاق‌ها و همچنین عامل اصلی 50 درصد ابتلا به بیماری کشنده ایدز، اعتیاد است.

وزیر کشور با اشاره به فعالیت شورای اجتماعی در کشور گفت: بنا بر فرمایشات مقام عظمای ولایت، این شورا باید نقش هماهنگ کننده را داشته و در کنار آن یک مرکز عملیاتی نیز راه‌اندازی شود و به همین دلیل سازمان مدیریت امور آسیب‌های اجتماعی تشکیل شده است.

رحمانی‌فضلی افزود: پس از 6 ماه از فعالیت این شورا جلسه دیگری خدمت حضرت آقا رسیدیم و گزارش کار ارائه شد و خوشبختانه معظم‌له از اقدامات انجام شده در این مدت رضایت داشتند.

وی اظهار داشت: مدیریت و کنترل آسیب‌های اجتماعی نمی‌تواند تنها به ظاهر امور بسنده کند، چرا که به عنوان نمونه اعتیاد به عنوان یکی از اصلی‌ترین آسیب‌های اجتماعی خود ریشه‌هایی در مسائل اقتصادی، فقر، معضلات فرهنگی، بیکاری و حتی مسائل سیاسی و امنیتی دارد.

وزیر کشور افزود: به طور قطع باید آسیب‌های اجتماعی و به ویژه پنج محوری که رهبری معظم انقلاب اسلامی بر کنترل آنها تاکید ویژه‌ای دارند، به درستی از سوی کارشناسان، محققان و پژوهشگران مورد بررسی و تحلیل قرار گیرد تا بتوانیم راهکارهای مقابله با آنها را به درستی پیدا کنیم.

وی اظهار داشت: یکی از اصلی‌ترین دلایل بروز آسیب‌ها و ناهنجاری‌های اجتماعی مربوط به نحوه تخصیص اعتبارات و تامین امکانات مورد نیاز مناطق مختلف کشور است و وقتی می‌بینیم 60 درصد  جمعیت کشور در 30 درصد مساحت ایران مستقر هستند، باید به این موضوع توجه جدی‌تری  داشته باشیم، چرا که همین امر منجر به ایجاد 11 میلیون حاشیه‌نشین در حاشیه شهرهای ما شده است که خود مولد بسیاری از ناهنجاری‌ها است.

وزیر کشور افزود: متاسفانه ما شاهد هستیم که بزرگان انقلاب اسلامی به ویژه مقام عظمای ولایت، مشکلات، نیازها و کاستی‌ها را بیان و حتی راهکارهایی برای رفع آنها مطرح می‌فرمایند، اما مسؤولان و دستگاه‌ها نمی‌توانند همراه با مقام معظم رهبری حرکت کنند. به عنوان نمونه معظم‌له سه معضل اصلی جامعه امروز را مطرح فرمودند که عبارت است تهاجم فرهنگی، تغییرات اجتماعی و تغییر در سبک زندگی، اما مسؤولان نتوانستند به طور کامل این معضلات را برطرف کنند.

رحمانی‌فضلی گفت: هر جایی که اعتقادات ملت‌ها به مسائل دینی و معنوی کاهش یافته، آسیب‌های بیشتری بروز کرده است، لذا در حوزه حفظ دستاوردها و شرایط مطلوب باید پیشگیری را در اولویت قرار دهیم."

* آیا نسخه‌های غربی برای ایران شفا بخش است

سیدرضا صالحی‌امیری وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی یکی دیگر از اعضای کابینه دولت حسن روحانی بود که امروز در بیست و پنجمین دوره اجلاس سراسری نماز سخنرانی کرد و با طرح این پرسش که چرا در دهه نخست انقلاب کمتر با ناهنجاری‌ها و آسیب‌های اجتماعی روبه‌رو بودیم، گفت: علت این بود که فضای جامعه در آن دوران منطبق بر روحیه شهادت‌طلبی، ایثار، از خودگذشتگی و ولایت مداری بود و ما باید این روحیه را همواره در جامعه حفظ و آن دوران را احیا کنیم و به مانند دهه نخست انقلاب به نقطه‌ای برسیم که کمتر انسان گرسنه و در راه‌مانده‌ای را در جامعه مشاهده کنیم.

صالحی‌امیری بیان داشت: بنابراین الگوی ما در همه زمان‌ها باید دهه نخست انقلاب باشد و بار دیگر شاهد صفوف به هم پیوسته کمک به هم‌نوع، دفاع از اسلام و انقلاب باشیم.

وی در بخش دیگری از سخنان خود با اشاره به محور بیست و پنجمین اجلاس سراسری نماز که مربوط به بررسی نقش نماز در کاهش آسیب‌های اجتماعی است، گفت: این انتخاب یک حرکت هوشمندانه بوده است، چرا که ما در دهه‌های دوم و سوم انقلاب با آسیب‌هایی روبه‌رو شدیم که باید آنها را کنترل و برطرف کنیم.

وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی با اشاره به اینکه دهه نخست انقلاب، دهه ولایت‌مداری، شجاعت‌طلبی، کمک به هم‌نوع و ایثار و فداکاری بود، اظهار داشت: در دهه دوم انقلاب ناگهان شاهد تغییر فضای اجتماعی به دلیل ورود ابزار و تکنولوژی جدید مانند ماهواره و اینترنت بودیم.

صالحی‌امیری افزود: در این دوره شاهد تفاوت میان فرهنگ رسمی حاکم بر جامعه و فرهنگ غیر رسمی بودیم و طبیعی است که آسیب‌هایی متحمل می‌شویم. البته برخی از آسیب‌ها به دلیل اینکه کشور در مسیر توسعه حرکت می‌کرد، طبیعی و اجتناب‌ناپذیر بود.

وی ادامه داد: پدیده‌هایی چون اعتیاد، طلاق، فساد و شکاف طبقاتی محصول این دوره است و بسیاری از ملت‌ها آن را در مسیر توسعه‌ای تجربه کرده‌اند، به عنوان نمونه طلاق در دهه چهل حدود یک درصد کل ازدواج‌ها بود، اما این آمار در ابتدای دهه 90 به بیش از 23 و حتی 27 درصد رسید که نشان می‌دهد تحولاتی در زمینه توسعه اجتماعی و اقتصادی و سیاسی چالش‌هایی در زمینه فرهنگی نیز به همراه خواهد داشت.

وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی اظهار داشت: مهم این است که ما هم بتوانیم مسیر رسیدن به توسعه را مدیریت کنیم و هم بتوانیم مانع از افزایش آسیب‌های ناشی از آن شویم و هنر مدیریتی این است که مسیر توسعه و پیشرفت را بر اساس الگوهای مد نظر مقام عظمای ولایت تنظیم کرده و آسیب‌های احتمالی را به حداقل برسانیم.

صالحی‌امیری افزود: راهکار تحقق این مهم رهایی از الگوهای توسعه‌ای غربی که مبتنی بر ایسم‌های مختلف و اجرای تفکرات مبتنی بر اندیشه‌های دینی است، چرا که کشور ما شرایط خاصی را دارد و هیچ یک از الگوهای غربی در ایران جواب نخواهد داد و از سوی دیگر این الگوها با اصول و معیارهای دینی ما تعارض دارد.

وی تصریح کرد: ما باید الگوی توسعه‌ای کشور را بر اساس الگوهای بومی تعریف کنیم و بتوانیم نیازهای مادی و معنوی جامعه را به طور همزمان فراهم کنیم و ضمن دست‌یابی به توسعه و پیشرفت، اخلاق و معنویت را هم در ایران حاکم کنیم.

وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی گفت: برای تحقق این مهم ترویج معارف دینی در جامعه به ویژه فرهنگ اقامه نماز نقش موثری دارد، حال این پرسش مطرح می‌شود که چگونه با نماز می‌توانیم آسیب‌ها و ناهنجاری‌های اجتماعی را کاهش دهیم."

* نقد عملکرد مسؤولان از سوی خطیب معروف

حجت‌الاسلام والمسلمین محسن قرائتی رئیس ستاد اقامه نماز کشور نیز از جمله دیگر سخنرانان این مراسم بود که نگاه نقادانه به عملکرد مسؤولان در حوزه ترویج فرهنگ اقامه نماز داشت.

وی در بخشی از سخنان خود با اشاره به ناهنجاری و آسیب‌های اجتماعی گفت: بخش مهمی از دلایل این ناهنجاری‌ها و آسیب‌ها، بی‌هویتی است و اگر افراد و به ویژه نوجوانان و جوانان ما از هویت دینی و غنی برخوردار باشند، هرگز در دام این آسیب‌ها نمی‌افتند.

قرائتی تصریح کرد: متاسفانه علت اصلی اکثر این آلودگی‌ها، عدم انس صحیح نوجوانان و جوانان با معارف دینی و به ویژه عدم انس با خداوند و اقامه نماز است و باید در این زمینه چاره‌اندیشی کرد.

وی افزود: برای رفع مشکلات و آسیب‌های اجتماعی باید از سنین پایه و در مدارس فعالیت‌های فرهنگی و تبلیغی را به صورت صحیح و با شیوه‌های نوین انجام داده و برای جذب نسل جوان برنامه‌ریزی داشته باشیم.

رئیس ستاد اقامه نماز کشور بیان داشت: متاسفانه در این زمینه مشکلات بسیاری داریم و به عنوان نمونه در کرج یک هزار و 800 مدرسه، از پیش‌نماز بهره‌مند نیستند.

قرائتی گفت: این در حالی است که تنها دو هزار مدرسه در کرج وجود دارد و از این تعداد 1800 مدرسه فاقد پیش‌نماز بوده و در این شرایط می‌خواهیم نوجوانان و آینده‌سازان کشور را با معارف دینی و به ویژه برکات نماز آشنا کنیم.

وی افزود: وقتی از مسؤولان درباره این کمبودها پرسش می‌شود، به عدم تخصیص بودجه و نبود اعتبارات مالی اشاره می‌کنند که به طور قطع بهانه‌ خوب  قابل قبولی نیست و باید گفت که برای ما نماز جدی نیست و حتی بسیاری از ما هم نماز می‌خوانیم تا خوانده باشیم و به برکات و آثار آن دقت نمی‌کنیم.

این استاد حوزه‌های علمیه ادامه داد: از سوی دیگر برنامه‌ها و اجلاس‌های مربوط به نماز با جدیت در کشور برگزار نمی‌شود و بسیاری از مدیران و فعالان سیاسی ما در این جلسات حضور جدی ندارند و وقتی هم از آنها دعوت می‌شود، می‌گویند کار داریم.

قرائتی با طعنه گفت: اما زمانی که یک انتخابات در کشور پیش رو داریم، ناگهان همه در انتخابات ثبت نام می‌کنند و آن زمان کار و مسؤولیت زیادی ندارند و به فکر خدمت می‌افتند.

وی با بیان اینکه نباید از توسعه معنوی و ارزشی جامعه غافل بود، گفت: ما برای توسعه در همه حوزه‌های سیاسی و اقتصادی و اجتماعی و ... برنامه داریم، اما برنامه‌ای در زمینه توسعه معنوی و ارزشی جامعه به چشم نمی‌خورد.

رئیس ستاد اقامه نماز کشور اظهار داشت: به عنوان نمونه شهرک‌سازی‌های متعددی انجام داده و شهرها را توسعه می‌دهیم، اما برای این شهرک‌ها مسجد نمی‌سازیم و ناگهان برای ساخت مسجد، بودجه کم می‌آوریم.

قرائتی افزود: این در حالی است که هر وزارتخانه و هر دستگاهی باید برای نماز بودجه‌ای کافی داشته و برای ترویج این فریضه دینی، از تمام ابزارها و امکانات موجود و حداقل در زیر مجموعه خودش استفاده کند.

* تقدیر از برترین‌ دستگاه‌ها در ترویج فرهنگ نماز

لازم به توضیح است، بخش پایانی بیست و پنجمین اجلاس سراسری نماز مربوط به معرفی برترین‌ها بود.

در این اجلاس از سازمان بنیاد شهید و امور ایثارگران کشور، وزارت فرهنگ وارشاد اسلامی، بنیاد مستضعفان انقلاب اسلامی، دانشگاه فنی و حرفه‌ای، اوقاف و امور خیریه کشور، وزارت راه و شهرسازی، وزارت آموزش و پرورش ، وزارت کشور، کمیته امداد امام خمینی (ره) ، دانشگاه آزاد اسلامی، سازمان بهزیستی، بنیاد مسکن انقلاب اسلامی و سازمان صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران به عنوان برترین دستگاه‌ها و نهادها در ترویج فرهنگ اقامه نماز تجلیل شد.

ضمن اینکه برخی از افراد حقیقی مانند شهرام محمودی عضو تیم ملی والیبال کشورمان نیز به عنوان ورزشکار نمونه انتخاب و از آنها تقدیر به عمل آمد.