وارد کردن دارو به روده بزرگ از راه مقعد و یا میل دادن صدای فتحه به کسره یا «الف» به «یا» را اماله می‌گویند که از اماله به معنای نخست به مناسبت در باب طهارت و صوم سخن رفته است و به معنای دوم از اصطلاحات علم تجوید است که به مناسبت در باب صلات آمده است.

فهرست مندرجات

1. اماله و طهارت
2. اماله و صوم
   1. اماله ضروری در رزوه
   2. اماله غیر ضروری در رزوه
3. اماله با اشیای جامد
4. اماله در معنای دوم
5. رعایت اماله در نماز
6. پانویس
7. منبع

اماله و طهارت

تماس داشتن چیزی با عین نجس مانند خون در داخل بدن، موجب نجاست آن نمیشود. از این رو، اگر ابزار یا داروی اماله در داخل بدن با مدفوع تماس یابد و پس از بیرون آمدن، به نجاست آلوده نباشد، پاک است؛ امّا برخی در صورت علم به ملاقات آن با نجاست در داخل بدن، احتیاط را در اجتناب از آن دانستهاند. [۱]

همچنین خروج داروی اماله، در صورتی که به نجاست آلوده نباشد، موجب بطلان وضو نیست. [۲]

اماله و صوم

بنابر قول گروهی، اماله با مایعات، روزه را باطل میکند؛ لیکن در روزه واجب معین، مانند روزه ماه رمضان در اینکه تنها قضای آن واجب میشود یا علاوه بر آن کفاره نیز بر عهده مکلف میآید، اختلاف است. [۳]

← اماله ضروری در رزوه

بنابر قول به وجوب کفّاره، اگر اماله ضروری باشد کفّاره واجب نیست؛ بلکه تنها قضای روزه واجب است.

[۴]

← اماله غیر ضروری در رزوه

اماله غیر ضروری با مایعات در روزه واجب معیّن و نیز قضای روزه ماه رمضان در بعد از ظهربنابر قول مشهور حرام است. [۵]

اماله با اشیای جامد

اماله با اشیای جامد به نظر بیشتر فقیهان بر روزه دار حرام نیست؛ هرچند کراهت دارد. [۶]

اماله در معنای دوم

اماله به معنای دوم از اصطلاحات علم تجوید است که به مناسبت در باب صلات آمده است.

رعایت اماله در نماز

رعایت آنچه عالمان علم تجوید برای نیکو شدن قرائت قرآن بیان کردهاند، مانند اماله در قرائت نماز، واجب نیست. [۷]

پانویس

1. العروة الوثقی ج۱، ص۱۲۲.
2. العروة الوثقی ج۱، ص۳۴۸.
3. جواهر الکلم ج۱۶، ص۲۷۴-۲۷۵.
4. مستمسک العروة الوثقی ج۹، ص۳۰۶.
5. تکمیل مشارق الشموس ص۳۴۳ـ۳۴۴.
6. جواهر الکلم ج۱۶، ص۲۷۵.
7. العروة الوثقی ج۲، ص۵۲۱.

منبع

فرهنگ فقه اهل بیت علیهم السلام جلد۱، صفحه۶۷۷.