اذان سوم به اذان بدعت برای نماز جمعه و اذان برای نماز عصر پس از نماز جمعه را گویند و از آن در باب صلات بحث شده است.

فهرست مندرجات

1. تعریف اذان سوم
2. حکم تکلیفی اذان سوم
3. پانویس
4. منبع

تعریف اذان سوم

تعبير اذان دوم و سوم در کلمات فقها آمده است، ليکن در اين که مراد از اين دو تعبير، يکی است يا دو تا و در صورت تعدّد، حکم آن دو چيست، اختلاف است. برخی، اذان سوم را اذان برای نماز عصر روز جمعه در صورت جمع ميان آن و نماز جمعه دانسته‌اند، و سوم بودن آن يا نسبت به اذان صبح و ظهر يا جمعه است، و يا نسبت به اذان ظهر يا جمعه و اقامه آن، و منظور از اذان دوم، اذان بدعت است.

برخی ديگر، دو تعبير را يکی دانسته‌اند و آن را همان اذانی می‌دانند که عثمان يا‌ معاویه برای نماز جمعه افزون بر اذان مشروع نماز، بدعت نهاده‌اند. سوم بودن آن نسبت به اذان ظهر و اقامه جمعه يا نسبت به اذان صبح و ظهر، و دوم بودن آن نسبت به اذان ظهر است. البته در اين که اذان بدعت اذانی است که پيش از آمدن خطيب نماز جمعه به مسجد گفته می‌شود يا اذانی که هنگام نشستن وی بر منبر برای ايراد خطبه گفته می‌شود، اختلاف است.

حکم تکلیفی اذان سوم

چنانچه منظور از اذان سوم، همان اذان دوم (اذان بدعت) باشد، غير مشروع و گفتن آن به قصد مشروعيّت، حرام است و بدون اين قصد، در حرمت و کراهت آن اختلاف است. قول به حرمت را به اکثر، بلکه به همه متأخّران نسبت داده‌اند.

حکم اذان سوم به معنای اذان برای نماز عصر روز جمعه، از حيث حرمت و کراهت، مورد اختلاف است. [۱] [۲]

پانویس

1. جواهر الکلام،ج۹، ص۳۰-۳۷.   
2. جواهر الکلام،ج۱۱، ص۳۰۰-۳۰۴.   

منبع

کتاب «فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بیت علیهم السلام» جلد۱ صفحه ۳۳۱؛ تالیف شده توسط جمعی از پژوهشگران زیر نظر سید محمود هاشمی شاهرودی.