■ قرائت در نماز
احکام قرائت
وظیفه زنان در قرائت نمازهای یومیه
وظیفه زنان را نسبت به بلند و آهسته خواندن نماز (جهر و اخفات) میتوان در دو قسم دستهبندی کرد:
← قسم اول
حمد و سوره نماز ظهر و عصر که باید آهسته بخواند.[1]
← قسم دوم
حمد و سوره نماز صبح و مغرب و عشا، که این دو صورت دارد:
←← اول
در صورتی که نامحرم صدایش را نشنود.
←← دوم
در صورتی که نامحرم صدایش را میشنود.
دیدگاه مراجع
در صورت اول مراجع معظم تقلید، میفرمایند: زن میتواند حمد و سوره نماز صبح و مغرب و عشا را بلند یا آهسته بخواند.[2]
اما در صورت دوم اکثر مراجع معظم تقلید میفرمایند: بنا بر احتیاط واجب باید آهسته بخواند.
بعضی مراجع دیگر میفرمایند: بنا بر احتیاط مستحب آهسته بخواند.
آیت الله زنجانی: بنا بر احتیاط مستحب آهسته بخواند.
آیتالله مکارم: احتیاط مستحب آن است که آهسته بخواند.
آیات عظام خویی و تبریزی: اگر نامحرم صدایش را بشنود، بنا بر احتیاط آهسته بخواند.
عدهای دیگر از مراجع عظام تقلید در زمانی که شنواندن صدا به نامحرم حرام است، به آهسته خواندن فتوا میدهند.
آیت الله سیستانی: و موردی باشد که شنواندن صدا به نامحرم حرام است، باید آهسته بخواند و اگر عمداً بلند بخواند، بنا بر احتیاط نمازش باطل است.
بنابراین اگر نمازگزار در جایی که باید نماز را آهسته بخواند، عمداً بلند خواند، نمازش باطل است.[3]
بیان یک نکته
بدیهی است صرفاً به خاطر حضور قلب بیشتر و امثال آن نمیتوان شرایط صحت نماز را رعایت نکرد.
آیت الله بهجت: بنا بر اظهر اگر نامحرم صدایش را بشنود، باید آهسته بخواند؛ در صورتی که شنیدن صدای او حرام باشد؛ مثلاً ترس فتنه و لذت بردن در بین باشد.
مستحبات قرائت
1- قبل ازقرائت سوره ی حمد درركعت اول استعاذه نمايد يعنی بگويد"اعوذبالله من الشيطان الرجيم"ولی شايسته است آهسته بگويد.
2- درنمازهايی كه بايدآهسته خوانده شود،"بسم الله الرحمن الرحيم"رابلند بگويد. در روایتی آمده است که یکی از یاران امام صادقaپشت سر آن حضرت نماز میخواند، میگوید: امام با صدای بلند «بسم الله الرحمن الرحیم» فرمود.
3- قرائت رابا ترتيل بخوانديعنی با تأنی بخواند كه حروف آن آشكارباشد وشنونده بتواند آن ها رابه خوبی بشمارد.
4-با صدای خوب بخواند(البته غنا نشود).
5-درآخر هرآيه وقف كنديعنی آن را به آيه بعد نچسباند.
6-درحال خواندن به معنای آن توجه داشته باشد.
7.بين حمد وسوره ونيز پس ازسوره وپيش ازقنوت ياتكبير ركوع،قدری صبركند.
8-بعد ازخواندن توحيد،"كذلك الله ربّی"بگويد وپس ازخواندن حمد،"الحمدلله رب العالمين"
9-درتمام نمازها مستحب است در ركعت اول سوره قدر ودر ركعت دوم سوره توحيد بخواند.[4]عن ابی عبدالله a: أَنَّ اللَّهَ أَوْحَى إِلَى نَبِيِّهِ s لَيْلَةَ الْإِسْرَاءِ- فِي الرَّكْعَةِ الْأُولَى أَنِ اقْرَأْ قُلْ هُوَ اللَّهُ أَحَدٌ- فَإِنَّهَا نِسْبَتِي وَ نَعْتِي ثُم أَوْحَى إِلَيْهِ فِي الثَّانِيَةِ بَعْدَ مَا قَرَأَ الْحَمْدَ- أَنِ اقْرَأْ إِنَّا أَنْزَلْنَاهُ فِي لَيْلَةِ الْقَدْرِ- فَإِنَّهَا نِسْبَتُكَ وَ نِسْبَةُ أَهْلِ بَيْتِكَ إِلَى يَوْمِ الْقِيَامَة[5]. امام صادقaفرمودند:خداوند در شب اسرا به پیامبرش وحی فرمود که در رکعت اول سوره توحید بخوان زیرا که این سوره نسب و توصیف من است، سپس وحی فرمود که در رکعت دوم پس از قرائت حمد، سوره قدر بخوان زیرا که آن نسب تو و اهل بیت توست تا روز قیامت.
10-درركعت سوم وچهارم مستحب است پس ازتسبيحات استغفاركند مثلاً بگويد:"استغفرالله واتوب اليه" يا بگويد:"اللهم اغفرلی".
منبع:
پایگاه اسلام کوئست، برگرفته از مقاله «قرائت نمازهای یومیه»، تاریخ بازیابی ۱۳۹۵/۳/۱۸.
ویکی فقه
مهدی حائری، آداب نماز، ستاد اقامه نماز
[1] توضیح المسائل مراجع، ص۵۴۹، مسئله ۹۹۲.
[2] توضیح المسائل مراجع، ص۵۴۹، مسئله ۹۹۴.
[3] توضیح المسائل مراجع، ص۵۵۰، مسئله ۹۹۵.
[4] .(البته برای هريك ازنمازهای يوميّه،سوره های به خصوصی در روايات توصيه شده است.ر.ك به توضيح المسائل مراجع مسئله1017-1018والعروة الوثقی ج1مستحبات قرائت)
[5] .وسائل الشیعه ج6 ص78 ح7396