منبع

تفسير القمي ؛ ج‏2 ؛ ص67

سند

في رواية أبي الجارود عن أبي جعفر ع‏فی قوله تعالی

متن

وَ أْمُرْ أَهْلَكَ بِالصَّلاةِ وَ اصْطَبِرْ عَلَيْها فَإِنَّ اللَّهَ أَمَرَهُ أَنْ يَخُصَّ أَهْلَهُ دُونَ النَّاسِ لِيَعْلَمَ النَّاسُ أَنَّ لِأَهْلِ مُحَمَّدٍ ص عِنْدَ اللَّهِ مَنْزِلَةً خَاصَّةً لَيْسَتْ لِلنَّاسِ إِذْ أَمَرَهُمْ مَعَ النَّاسِ عَامَّةً ثُمَّ أَمَرَهُمْ خَاصَّةً فَلَمَّا أَنْزَلَ اللَّهُ تَعَالَى هَذِهِ الْآيَةَ كَانَ رَسُولُ اللَّهِ ص يَجِي‏ءُ كُلَّ يَوْمٍ عِنْدَ صَلَاةِ الْفَجْرِ حَتَّى‏ يَأْتِيَ‏ بَابَ‏ عَلِيٍ‏ وَ فَاطِمَةَ وَ الْحَسَنِ وَ الْحُسَيْنِ ع فَيَقُولُ السَّلَامُ عَلَيْكُمْ وَ رَحْمَةُ اللَّهِ وَ بَرَكَاتُهُ فَيَقُولُ عَلِيٌّ وَ فَاطِمَةُ وَ الْحَسَنُ وَ الْحُسَيْنُ ع وَ عَلَيْكَ السَّلَامُ يَا رَسُولَ اللَّهِ وَ رَحْمَةُ اللَّهِ وَ بَرَكَاتُهُ ثُمَّ يَأْخُذُ بِعِضَادَتَيِ الْبَابِ وَ يَقُولُ الصَّلَاةَ الصَّلَاةَ يَرْحَمُكُمُ اللَّهُ- إِنَّما يُرِيدُ اللَّهُ لِيُذْهِبَ عَنْكُمُ الرِّجْسَ أَهْلَ الْبَيْتِ وَ يُطَهِّرَكُمْ تَطْهِيراً فَلَمْ يَزَلْ يَفْعَلُ ذَلِكَ كُلَّ يَوْمٍ إِذَا شَهِدَ الْمَدِينَةَ حَتَّى فَارَقَ الدُّنْيَا وَ قَالَ أَبُو الْحَمْرَاءِ خَادِمُ النَّبِيِّ ص أَنَا شَهِدْتُهُ يَفْعَلُ ذَلِك‏.

ترجمه

هنگامی که این آیه نازل شد که« ای پیامبر خانواده ات را به نماز فرمان بده وبر این کار صبور باش » خداوند خواست جایگاه ومقام اهلبیت را نسبت به بقیه مشخص کند لذا رسول خدا ص هر روز هنگام نماز صبح به درب خانه امیر مومنان وفاطمه وحسن وحسین ع می آمد ومی فرمود سلام ورحمت وبرکات خدا بر شما اهل خانه هم جواب سلام رسول خدا را می داند سپس حضرت دو طرف چهار چوب درب خانه را می گرفت ومی فرمود رحمت خدا بر شما نماز نماز .همانا خداوند اراده کرده است که رجس وپلیدی را از شما اهل بیت بزداید وشمارا به گونه ای ویژه پاک گرداند . رسول خدا مادامی که در مدینه بود هرروز چنین می کرد تا وقتی که از دنیا رفت - ابوحمرا خادم پیامبر می گوید من شاهدم که پیامبر اینگونه می کرد

نکته ها

وپیام ها

این آیه ازفضایل اهلبیت است که بصورت خصوصی خداوند آنها را به نماز امرکرده است (خاصه)

هیچ کجا اهلبیت ع پیامبر را به نماز امر نکرده اند چون امر کردن کسی که اهل نماز است به نمازمستحب است (وامراهلک)

امرخانواده به نماز صبح را باید جدی تر گرفت (صلاه الصبح )

با آنکه اهلبیت ع معصوم وخود محافظ نماز بوده اند پیامبرص آنها را به نماز دعوت می کند که به مردم نشان دهد امربه نماز رااز خانواده خود شروع کنید (اهلک )

تاکید درامربه نماز لازم است (الصلاه الصلاه )

هرچند خانواده اهل نماز هستند امربه نماز وعمل به قرآن خود موضوعیت دارد وعبادت است (یطهرکم تطهیرا)

برای امر یک خانواده مسلمان به نماز مقدمه زیادی لازم نیست یک سلام کافی است (السلام علیک)

امرخانواده به نماز هرروز باید باشد (کل یوم)

امرخانواده به نماز باید از نزدیک و چهره به چهره باشد (عضادتی الباب)

در امرخانواده به نماز استمرارلازم است (فارق الدنیا)

توضیحات

-این روایت با اسناد زیر نیز آمده است :

قَالَ مُحَمَّدُ بْنُ الْعَبَّاسِ رَحِمَهُ اللَّهُ حَدَّثَنَا عَبْدُ الْعَزِيزِ بْنُ يَحْيَى عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ عَبْدِ الرَّحْمَنِ بْنِ سَلَّامٍ عَنْ كَثِيرٍ  عَنْ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ عِيسَى بْنِ مَصْقَلَةَ الْقُمِّيِ‏ عَنْ زُرَارَةَ بْنِ أَعْيَنَ عَنْ أَبِي جَعْفَرٍ الْبَاقِرِ عَنْ أَبِيهِ عَلِيِّ بْنِ الْحُسَيْنِ ع‏ فِي قَوْلِ اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَ‏ وَ أْمُرْ أَهْلَكَ بِالصَّلاةِ وَ اصْطَبِرْ عَلَيْها قَالَ نَزَلَتْ فِي عَلِيٍّ وَ فَاطِمَةَ وَ الْحَسَنِ وَ الْحُسَيْنِ ع كَانَ رَسُولُ اللَّهِ ص يَأْتِي بَابَ فَاطِمَةَ كُلَ‏ سَحَرَةٍ  فَيَقُولُ السَّلَامُ عَلَيْكُمْ أَهْلَ الْبَيْتِ وَ رَحْمَةُ اللَّهِ وَ بَرَكَاتُهُ الصَّلَاةَ يَرْحَمُكُمُ اللَّهُ‏ إِنَّما يُرِيدُ اللَّهُ لِيُذْهِبَ عَنْكُم‏...

تأويل الآيات الظاهرة في فضائل العترة الطاهرة ؛ ؛ ص316

ابن عقدة، قال: أخبرنا أحمد بن الحسن الخزاز، قال: حدثنا أبي قال:حدثنا حصين، عن عبد الله بن الحسن، عن أبيه، عن جده، قال:قال أبو الحمراء خادم النبي صلى الله عليه و آله: لما نزلت هذه الآية: و أمر أهلك بالصلاة و اصطبر عليها كان النبي صلى الله عليه و آله و سلم يأتي باب علي و فاطمة عند كل صلاة فيقول:الصلاة رحمكم الله‏ إنما يريد الله ليذهب عنكم الرجس أهل البيت و يطهركم تطهيرا فضائل أمير المؤمنين عليه السلام ؛ ؛ ص197

- امام رضا علیه السلام این آیه را از اختصاصات اهل بیت پیامبر اسلام دانست وفرمود این فضیلت برای خانواده هیچ پیامبری نبوده است که هم بصورت عمومی وهم  بصورت خصوصی خداوند آنها را به نماز امر کند یعنی امام رضا به اینکه خداوند اهلبیت را اختصاصی  به نمازامر کرده است افتخار می کند

متن روایت با سند صحیح چنین است: حدثنا الشيخ الفقيه أبو جعفر محمد بن علي بن الحسين بن موسى بن بابويه القمي رحمه الله قال حدثنا علي بن الحسين بن شاذويه المؤدب و جعفر بن محمد بن مسرور رضوان الله عليه قالا حدثنا محمد بن عبد الله بن جعفر الحميري عن أبيه عن الريان بن الصلت قال:...قَوْلُ اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَ‏ وَ أْمُرْ أَهْلَكَ بِالصَّلاةِ وَ اصْطَبِرْ عَلَيْها فَخَصَّنَا اللَّهُ بِهَذِهِ الْخُصُوصِيَّةِ أَنْ أَمَرَنَا مَعَ الْأُمَّةِ بِإِقَامَةِ الصَّلَاةِ ثُمَّ خَصَّنَا مِنْ دُونِ الْأُمَّةِ فَكَانَ رَسُولُ اللَّهِ ص يَجِي‏ءُ إِلَى‏ بَابِ‏ عَلِيٍ‏ وَ فَاطِمَةَ بَعْدَ نُزُولِ هَذِهِ الْآيَةِ تِسْعَةَ أَشْهُرٍ كُلَّ يَوْمٍ عِنْدَ حُضُورِ كُلِّ صَلَاةٍ خَمْسَ مَرَّاتٍ فَيَقُولُ الصَّلَاةَ رَحِمَكُمُ اللَّهُ وَ مَا أَكْرَمَ اللَّهُ أَحَداً مِنْ ذَرَارِيِّ الْأَنْبِيَاءِ بِمِثْلِ هَذِهِ الْكَرَامَةِ الَّتِي أَكْرَمَنَا بِهَا وَ خَصَّنَا مِنْ دُونِ جَمِيعِ أَهْلِ بَيْتِه‏ ( الأمالي( للصدوق) ؛ النص ؛ ص522)

• هرچند آیه فوق از فضایل اهلبیت ع است ولی طبق سایرروایات دراین زمینه و آیه قرآن: لقد کان لکم فی رسول الله اسوه حسنه که پیامبر الگوی نیکوست  بنابراین مومنان نیز باید در این کاراز پیامبر الگو بگیرند