عبادت در روايات(1)

■ عبادت در روايات(1)

عبادت در روايات(1)

قال الامام الصادق ـ عليه السّلام ـ : لا تُكَرِّهوا الي أنفسكم العبادة[1].
امام صادق ـ عليه السّلام ـ : عبادت را به نفس‌هاي خود تحميل نكنيد.


كوتاهي در عبادت

  • قال الامام علي ـ عليه السّلام ـ (في صفة الملائكة): و انّهم علي مكانهم منك، و منزلتهم عندك، و استجماع أهوائهم فيك، و كثرة طاعتهم لك، و قلّة غفلتهم عن أمرك، لو عاينوا كنه ما خفي عليهم منك لحقّروا أعمالهم، و لزرفا أنفسهم، و لعرفوا أنّهم لم يعبدوك حقّ عبادتك، و لم يطيعوك حقّ طاعتك[2].
    امام علي ـ عليه السّلام ـ در توصيف فرشتگان مي‌فرمايد: آنان با همه مقام و منزلتي كه نزد تو دارند و با اين كه همه‌ي دلخواهشان منحصر در توست و با وجود كثرت طاعتشان از تو و اندك بودن غفلتشان از امر تو، اگر حقيقت آنچه از تو را كه بر آنان پوشيده است مشاهده كنند، بي گمان اعمال خود را ناچيز شمارند و خويشتن را سرزنش كنند و پي برند كه تو را چنان كه شايسته‌ي عبادت توست عبادت نكرده‌اند و آن سان كه سزاوار فرمانبري از توست فرمان نبرده اند.

  • قال رسول اللّه ـ صلّي الله عليه و آله و سلّم ـ : قال اللّه عزّوجّل: لا يتّكل العاملون علي أعمالهم الّتي يعملون بها لثوابي؛ فانّهم لو اجتهدوا و أتعبوا أنفسهم أعمارهم في عبادتي كانوا مقصّرين، غير بالغين في عبادتهم كنه عبادتي فيما يطلبون من كرامتي[3].
    پيامبر خدا ـ صلّي الله عليه و آله و سلّم ـ : خداي عزوجل فرموده است: آنها كه براي ثواب من عمل مي‌كنند، نبايد به اعمالي كه انجام مي‌دهند تكيه كنند; زيرا اگر همه‌ي عمر در عبادت من بكوشند و خود را به رنج و زحمت اندازند، باز حقّ آن را ادا نكنند و به كنه عبادت من كه در طلب بخشش و كرامت من انجام مي‌دهند نرسند.

  • قال الامام الكاظم ـ عليه السّلام ـ : عليك بالجدّ، لا تخرجنّ نفسك من حدّ التّقصير في عبادة اللّه عزّوجّل و طاعته; فانّ اللّه لا يعبد حقّ عبادته[4].
    امام كاظم ـ عليه السّلام ـ : همواره بكوش و هرگز خود را در عبادت و طاعت خداي عزّوجلّ بي‌تقصير مدان; زيرا خداوند آن گونه كه شايسته‌ي پرستش است، پرستش نمي‌شود.

  • عنه ـ عليه السّلام ـ : أكثر من أن تقول: اللّهم لا تجعلني من المعارين و لا تخرجني من التّقصير. قال: قلت: أمّا المعارون فقد عرفت أنّ الرّجل يعار الدّين ثمّ يخرج منه، فما معني لا تخرجني من التّقصير؟ فقال: كلّ عمل تريد به اللّه عزّوّجل فكن فيه مقصّرا عند نفسك; فانّ النّاس كلّهم في أعمالهم فيما بينهم و بين اللّه مقصّرون الاّ من عَصَمَهُ اللّه عزّوجّل[5].
    بسيار بگو: خدايا! مرا از عاريه داران قرار مده و از حد تقصير بيرونم مبر. راوي مي‌گويد: عرض كردم: معناي عاريه داران را مي‌دانم كه مردي دين را به طور عاريه مي‌گيرد و سپس از آن خارج مي‌شود. اما معناي «مرا از حد تقصير بيرونم مبر» چيست؟ حضرت فرمود: هر كاري كه براي خدا انجام مي‌دهي خود را در آن مقصر بدان; زيرا همه‌ي مردم در كارهايي كه براي خدا مي‌كنند، مقصر هستند مگر كسي كه خداي عزوجل نگهش دارد.

  • قال الامام الباقر ـ عليه السّلام ـ (لجابر): يا جابر! لا أخرجك اللّه مِن النّقص و (لا) التّقصير[6].
    امام باقر ـ عليه السّلام ـ به جابر فرمود: اي جابر! خداوند تو را از كاستي و تقصير بيرون نبرد.[7]

  • قال الامام علي ـ عليه السّلام ـ (في خلقه الملائكة): أما انّهم علي مكانتهم منك، و طاعتهم ايّاك، و منزلتهم عندك، و قلّة غفلتهم عن أمرك، لو عاينوا ما خفي عنهم منك لاحتقروا أعمالهم، و لأزروا علي أنفسهم، و لعلموا أنّهم لم يعبدوك حقّ عبادتك، سبحانك خالقا و معبودا![8].
    امام علي ـ عليه السّلام ـ درباره آفرينش فرشتگان مي‌فرمايد: آنان با همه‌ي منزلتي كه نزد تو دارند و طاعتي كه مي‌كنند و جايگاهي كه نزدت دارند و كمتر از كار تو غافل و بي خبرند، اگر آن چه را از (عظمت) تو بر آنها پوشيده است مشاهده كنند، هر آينه اعمال خود را ناچيز شمارند و خويشتن را سر زنش نمايند و در يابند كه تو را چنان كه حق توست بندگي نكرده اند. پاكي تو اي آفريدگار و اي معبود!

  • عنه ـ عليه السّلام ـ (في المناجاة): الهي! ان كنت لا ترحم الاّ المجدّين في طاعتك فإلي من يفزع المقصّرون؟! و ان كنت لا تقبل الاّ من المجتهدين فإلي من يلتجئُ المفرّطون؟![9].
    امام علي ـ عليه السّلام ـ (در مناجات): الهي! اگر تو تنها به كساني رحم كني كه در طاعت تو مي‌كوشند، پس تقصير كاران به سوي چه كسي بگريزند و اگر تنها از كساني مي‌پذيري كه سختكوشند پس كوتاهي كنندگان به چه كسي پناه برند؟

پاداش اخلاص در عبادت

  • قال الامام الحسين ـ عليه السّلام ـ : من عبداللّه حقّ عبادته آتاه فوق أمانيه و كفايته[10].
    امام حسين ـ عليه السّلام ـ : هر كه خدا را چنان كه حق عبادت اوست عبادت كند، خداوند برتر از آرزوها و بيشتر از حد كفايتش به او عطا فرمايد.

  •  قال رسول اللّه ـ صلّي الله عليه و آله و سلّم ـ : اذا قال (أي العبد): ايّاك نعبد، قال اللّه عزّوجّل: صدق عبدي ايّاي يعبد، اشهدكم لاثيبنّه علي عبادته ثوابا يغبطه كلّ من خالفه في عبادته لي[11].
    پيامبر خدا ـ صلّي الله عليه و آله و سلّم ـ : هر گاه (بنده) بگويد: تنها تو را بندگي مي‌كنيم. خداي عزّوجلّ فرمايد: بنده ام راست مي‌گويد. او فقط مرا بندگي مي‌كند; شما را گواه مي‌گيرم كه به او براي عبادتش چنان پاداشي دهم كه هر كس بر خلاف عبادت او رفته بر وي رشك برد.

  • قال الامام الباقر ـ عليه السّلام ـ : لا يكون العبد عابداً لله حقّ عبادته حتّي ينقطع عن الخلق كلّه اليه، فحينئذ يقول: هذا خالص لي فيتقبّله بكرمه[12].
    امام باقر ـ عليه السّلام ـ : بنده، خدا را چنان كه سزاوار است عبادت نكند مگر آن گاه كه از همه‌ي خلايق ببرد و به او روي آورد; در اين هنگام است كه خداوند مي‌فرمايد: اين بنده‌ي خالص من است; پس با كَرَم خود او را مي‌پذيرد.

موانع لذت بردن از عبادت

  • قال الامام علي ـ عليه السّلام ـ : كيف يجد لذّة العبادة من لا يصوم عن الهوي؟![13].
    امام علي ـ عليه السّلام ـ : چگونه لذت عبادت را بچشد، كسي كه از هوي و هوس باز نمي‌ايستد؟

  • قال المسيح ـ عليه السّلام ـ : بحقّ أقول لكم: انّه كما ينظر المريض الي طيّب الطّعام فلا يلتذه مع ما يجده من شدّة الوجع، كذلك صاحب الدّنيا لا يلتذّ بالعبادة و لا يجد حلاوتها مع ما يجد من حبّ المال[14].
    مسيح ـ عليه السّلام ـ : حقيقتي را به شما بگويم:همان گونه كه شخص بيمار به خوراك خوب و خوشمزه مي‌نگرد اما به سبب درد شديدي كه دارد از آن لذتي نمي‌برد، دنيا دار نيز با وجود مال دوستي از عبادت لذت نمي‌برد و طعم شيرين آن را نمي‌چشد.

  • عنه ـ عليه السّلام ـ : بحقّ أقول لكم: من لا ينقّي من زرعه الحشيش يَكثُر فيه حتّي يغمره فيفسده، و كذلك من لا يخرج من قلبه حبّ الدّنيا يغمره حتّي لا يجد لحبّ الآخرة طعما[15].
    حقيقتي را به شما بگويم: كسي كه علف‌هاي هرز زراعت خود را وجين نكند، آن علف‌ها زياد مي‌شود تا جايي كه تمام مزرعه را فرا مي‌گيرد و زراعت را از بين مي‌برد; همچنين كسي كه دوستي دنيا را از دلش بيرون نكند، دنيا دوستي دلش را فرا گيرد تا جايي كه طعم آخرت دوستي را نچشد.

  • في أخبار داود ـ عليه السّلام ـ : ما لأوليائي و الهمّ بالدّنيا؟ انّ الهمّ يذهب حلاوة مناجاتي من قلوبهم. يا داود! انّ محبّتي من أوليائي ان يكونوا روحانيّين لايغتمّون[16].
    در خبرهاي داود ـ عليه السّلام ـ آمده است: دوستان مرا چه به غم دنيا خوردن؟ غم دنيا شيرني مناجات را از دل‌هايشان مي‌برد. اي داود! من دوست دارم كه دوستان من روحاني باشند و غم دنيا را به خود راه ندهند.

رها كردن عبادت

  •  قال رسول اللّه ـ صلّي الله عليه و آله و سلّم ـ : ما أقبح الفقر بعد الغني، و أقبح الخطيئة بعد المسكنة! و أقبح من ذلك العابد للّه ثمّ يدع عبادته[17].
    پيامبر خدا ـ صلّي الله عليه و آله و سلّم ـ : چه زشت است نيازمندي پس از توانگري و چه زشت است گناه با وجود درويشي و ضعف و زشت‌تر از اينها كار كسي است كه عبادت خدا را پيشه كند و سپس آن را رها سازد.

  •  قال الامام الكاظم ـ عليه السّلام ـ : ما أقبح الفقر بعد الغني، و أقبح الخطيئة بعد النّسك! و أقبح من ذلك العابد للّه ثمّ يترك عبادته[18].
    امام كاظم ـ عليه السّلام ـ : چه زشت است نيازمندي بعد از توانگري و چه زشت است گناه به دنبال عبادت و زشت تر از اينها كار كسي است كه عبادت خدا را پيشه كند و سپس از عبادتش دست شويد.

همه‌ مردم بندگان خدايند

  • قال رسول اللّه ـ صلّي الله عليه و آله و سلّم ـ : لا يقولنّ أحدكم: عبدي و لا أَمَتي، كلّكم عبيد اللّه و كلّ نسائكم إِماءُ اللّه، و لكن ليقل: غلامي و جاريتي و خادمي و فِتياني[19].
    پيامبر خدا ـ صلّي الله عليه و آله و سلّم ـ : مبادا كسي از شما بگويد: بنده‌ي من، كنيز من. همه‌ي شما بندگان خداييد و زنانتان همگي كنيزان اويند. بلكه بايد بگويد: غلام من، كلفت من، خدمتكار من و نوكر من.

پی نوشت ها:

[1]. الكافيف: 2 / 86 / 2.
[2]. نهج البلاغه: الخطبة 109.
[3]. أمالي الطوسّي: 212 / 368، التمحيص: 57 / 115.
[4]. الكافي: 2 / 72 / 1 و ص 72 / 4 و ح 2.
[5]. همان.
[6]. همان.
[7] . يعني خداوند توفيقت دهد كه هميشه عبادتت را ناقص و خودت را در طاعت و بندگي خدا مقصّر بداني. يا خودت را ناقص و مقصر بداني؛ زيرا با احساس نقص و كمبود آدمي از تكبّر بيرون مي‌آيد و با احساس تقصير از خودپسندي و غرور و تنبلي در عبادت، دست مي‌شويد.
[8]. نور الثقلين: 4 / 350 / 22.
[9]. البلد الأمين: 314.
[10]. التفسير المنسوب الي الامام العسكري ـ عليه السّلام ـ : 327/179.
[11]. أمالي الصدوق: 147 / 1.
[12]. مستدرك الوسائل: 1 / 101 / 91.
[13]. غرر الحكم: 6985.
[14]. تحف العقول: 507، 509.
[15]. همان.
[16]. مسكّن الفؤاد: 80.
[17]. الكافي: 2 / 84 / 6.
[18]. تحف العقول: 397.
[19]. تنبيه الخواطر: 1 / 9.

 

این مطلب را به اشتراک بگذارید :
اشتراک گذاری در کلوب اشتراک گذاری در  فیس بوک اشتراک گذاری در تویتر اشتراک گذاری در افسران

نوع محتوا : مقاله
تعداد کلمات : 1666 کلمه
مولف : محمد محمدي ري شهري
1394/8/9 ساعت 10:02
کد : 891
دسته : نماز در آیات و روایات
لینک مطلب
کلمات کلیدی
عبادت
نماز
نشاط
اعتدال در عبادت
اخلاص
محبت دنیا
درباره ما
با توجه به نیازهای روزافزونِ ستاد و فعالان ترویج اقامۀ نماز، به محتوای به‌روز و کاربردی، مربّی مختصص و محصولات جذاب و اثرگذار، ضرورتِ وجود مرکز تخصصی در این حوزه نمایان بود؛ به همین دلیل، «مرکز تخصصی نماز» در سال 1389 در دلِ «ستاد اقامۀ نماز» شکل گرفت؛ به‌ویژه با پی‌گیری‌های قائم‌مقام وقتِ حجت الاسلام و المسلمین قرائتی ...
ارتباط با ما
مدیریت مرکز:02537841860
روابط عمومی:02537740732
آموزش:02537733090
تبلیغ و ارتباطات: 02537740930
پژوهش و مطالعات راهبردی: 02537841861
تولید محصولات: 02537841862
آدرس: قم، خیابان شهدا (صفائیه)، کوچۀ 22 (آمار)، ساختمان ستاد اقامۀ نماز، طبقۀ اول.
پیوند ها
x
پیشخوان
ورود به سیستم
لینک های دسترسی:
کتابخانه دیجیتالدانش پژوهانره‌توشه مبلغانقنوت نوجوانآموزش مجازی نمازشبکه مجازی نمازسامانه اعزاممقالات خارجیباشگاه ایده پردازیفراخوان های نماز