آیا نماز، می‌تواند مصداقی از شکر پروردگار باشد که در قرآن به آن توصیه شده است

■ آیا نماز، می‌تواند مصداقی از شکر پروردگار باشد که در قرآن به آن توصیه شده است

آیا نماز، می‌تواند مصداقی از شکر پروردگار باشد که در قرآن به آن توصیه شده است

ماهیت اصلی نماز، تحقق جنبه عبودیت و بندگی انسان در برابر خداوند است که در قالب انجام عملی معیّن و دارای قیود و شروط خاص انجام می‌پذیرد. نماز قبل از آن‌که نشانه تشکر از خداوند باشد یک تکلیف دینی و دستوری الهی است و چه انسان در مقام تشکر باشد و چه نباشد تبعیت از فرمان الهی را برخود لازم می‌داند.
با این حال؛ اثبات شکر بودن نماز به این معنا نیست که علت اصلی تشریع نماز را برای تشکر از خداوند می‌دانیم و معتقد باشیم؛ نماز برای شکرگزاری واجب شده است و هیچ حکمت و فلسفه دیگری ندارد. اگر چنین بود، می‌توانستیم به‌جای نماز به گونه دیگری خدا را شکر کنیم و دیگر لزومی در نماز نبود. اما می‌دانیم که به هر حال، نماز واجب است؛ چه شکر دیگری وجود داشته باشد یا نه؛ و این نشان از آن دارد که تشکر از خداوند تنها بخشی از، علت وجوب نماز می‌باشد و علت‌ها و حکمت‌های دیگری نیز برای وجوب نماز وجود دارد که در روایات بیان شده است.[1]
حال با توجه به این نکات با دو استدلال، شکر بودن نماز را اثبات می‌کنیم:
1. خداوند در ابتدای سوره کوثر می‌فرماید: «إِنَّا أَعْطَیْناکَ الْکَوْثَرَ * فَصَلِّ لِرَبِّکَ وَ انْحَرْ»؛[2] ما به تو کوثر عطا کردیم،‏ اکنون که چنین است براى پروردگارت نماز بخوان و قربانى کن. حرف «فاء» در ابتدای آیه حرف ربط بوده که سببیت را می‌رساند[3] و معنا چنین می‌شود که؛ بر این نعمت، خداوند را شکر کن که این شکر با نماز و قربانی می‌باشد.[4] پس از این آیات؛ شکر بودن نماز بر نعمت‌ها به‌دست می‌آید.
2. شکر خداوند به‌وسیله انجام عبادات و ترک محرمات نیز محقق می‌شود؛ امام صادق(ع) در این‌باره می‌فرماید: «کمترین حد شکر این است که نعمت را از طرف خدا دیده و علتى را که مورد علاقه قلب و جالب توجه باشد براى نعمت نتراشد، و تنها علت و سبب‏ نعمت را خدا دانسته، و به آنچه او عطا می‌کند راضى باشد، و به وسیله نعمت‌هاى او معصیت و مخالفت اوامر و نواهى او نکند. پس در هر حال و در همه وقت بنده شکرگزار خدا باش، تا خداى خود را در هر مورد پروردگار بخشاینده و مهربان بینى».[5]
حال نماز نیز از مواردی است که امر خداوند بر آن تعلق گرفته و شامل این حکم عام می‌شود؛ هر شخصی که این امر خداوند را انجام دهد؛ مرتبه‌ای از شکر خداوند را انجام داده است.
 
[1]. ر.ک: شیخ صدوق، علل الشرائع، ج 2، ص 317، قم، کتاب فروشی داوری،چاپ اول، 1385ش؛ «اسرار و فلسفه نماز در مذهب شیعه»، سؤال 13873.
[2]. کوثر، 1 - 2.
[3]. صافی، محمود بن عبدالرحیم، الجدول فی اعراب القرآن، ج 30، ص 413، دمشق‏، بیروت، دارالرشید، مؤسسة الإیمان، چاپ چهارم، 1418ق.
[4]. طبرسی، فضل بن حسن، مجمع البیان فی تفسیر القرآن، مقدمه، بلاغی‏، محمد جواد، ج 10، ص 837، تهران، ناصر خسرو، چاپ سوم، 1372ش.
[5]. منسوب به امام صادق(ع)، مصباح الشریعة، ص 24، بیروت، اعلمی، چاپ اول، 1400ق؛ نیز ر.ک: شریف الرضی، محمد بن حسین، نهج البلاغة، محقق، صالح، صبحی، ص 527، قم، هجرت، چاپ اول، 1414ق.

این مطلب را به اشتراک بگذارید :
اشتراک گذاری در کلوب اشتراک گذاری در  فیس بوک اشتراک گذاری در تویتر اشتراک گذاری در افسران

نوع محتوا : مقاله
تعداد کلمات : 528 کلمه
1399/3/17 ساعت 13:41
کد : 2794
دسته : اهمیت و جایگاه نماز
لینک مطلب
درباره ما
با توجه به نیازهای روزافزونِ ستاد و فعالان ترویج اقامۀ نماز، به محتوای به‌روز و کاربردی، مربّی مختصص و محصولات جذاب و اثرگذار، ضرورتِ وجود مرکز تخصصی در این حوزه نمایان بود؛ به همین دلیل، «مرکز تخصصی نماز» در سال 1389 در دلِ «ستاد اقامۀ نماز» شکل گرفت؛ به‌ویژه با پی‌گیری‌های قائم‌مقام وقتِ حجت الاسلام و المسلمین قرائتی ...
ارتباط با ما
مدیریت مرکز:02537841860
روابط عمومی:02537740732
آموزش:02537733090
تبلیغ و ارتباطات: 02537740930
پژوهش و مطالعات راهبردی: 02537841861
تولید محصولات: 02537841862
آدرس: قم، خیابان شهدا (صفائیه)، کوچۀ 22 (آمار)، ساختمان ستاد اقامۀ نماز، طبقۀ اول.
پیوند ها
x
پیشخوان
ورود به سیستم
لینک های دسترسی:
کتابخانه دیجیتالدانش پژوهانره‌توشه مبلغانقنوت نوجوانآموزش مجازی نمازشبکه مجازی نمازسامانه اعزاممقالات خارجیباشگاه ایده پردازیفراخوان های نماز