تشکر از خدا

موضوع: تشویق به نماز

عنوان درس: تشکر از خدا

مخاطب: ابتدایی£      راهنمایی£       دبیرستان¢

           دختر  £       پسر     £       هر دو     ¢

طراح: حجت الاسلام حسن فکری

به نام خداوند ......

سلام دوستان، حال شما خوبه؟ از اینکه امروز یک ساعتی را با هم هستیم خوشحالم. امیدوارم در این مدت بتونیم مطالب مفیدی را از همدیگه یاد بگیریم.

وقتی کسی به ما هدیه می­دهد به نظرتون ما در مقابل این کار او باید چه کار کنیم؟

ابتدا این را بگویم که ما می­دونیم که او ما را دوست داشته که با ما هدیه داده است و اینکه ما هم باید لطفی به همان اندازه و یا حتی بیشتر از اون چیز را نسبت به او داشته باشیم و اینکه نوع تشکر و میزان هدیه می­بایست با هم مساوی باشد. چرا که شاید تشکر از او زمینه ساز دریافت هدایای دیگری بشود و صد البته که نوع تشکر باید متناسب با فرهنگ هدیه دهنده باشد. برای مثال اگر معلمی به شما لطفی بکند، شما برای جبران این لطف نمی­توانید یک مداد تراش به ایشان هدیه بدهید! چرا که خود این هدیه بی­احترامی نسبت به معلم خواهد بود.

خوب به نظر شما چطوری باید از صاحب هدیه تشکر کرد؟

آفرین؛ باید شأن طرف مقابل را در نظر بگیریم.

خوب اگه این هدیه خیلی بزرگ باشه و طرف هم خیلی مهربون باشه و ما نتونیم به اون اندازه جبران کنیم چی؟ فقط می­شه گفت شرمنده­تیم که نمی­تونیم جبران کنیم.

ازش می­پرسیم می­شه بفرمایید چکار کنم که لطف شما جبران بشه؟

بعد به­ او بگی اگه ازمن چیزی نخواهی، من این هدیه رو نمی­پذیرم!

صبر می­کنی تا خودش بهت بگه در جواب هدیه­ای که به شما داده چی ازتو انتظار داره!

به نظر شما بزرگ­ترین هدیه­­ای که به ما داده شده است و خیلی مهم و بزرگه چیه؟

خوب اول بگو ببینم این هدیه­ای که گفتی خیلی بزرگه کدوم هدیه است؟ که به من داده شده و من خبر ندارم!

تا به حال به اطرافمان دقت کرده­اید، که پر است از نعمت­هاى بى حساب و فراوانى كه از هر سو و در هر زمينه ما را احاطه كرده؟

ما بنده خداييم و غرق در نعمت­ها و هدیه­های او. بر اين نعمت­ها نه يك شكر؛ بلكه هزاران شكر لازم است و باید برای این همه هدیه، به فکر جبران باشیم. كافى است كه اندكى چشم بصيرت را باز کنیم و ببينيم لطف و فضل خدا درباره خودمان به چه اندازه است، آنگاه خواهى نخواهى می­گیم خدایا متشکریم!

خدای دوست داشتنی، به ما هستى و وجود داد. آنچه براى زندگى مادى و معنوى لازم داشتيم به ما عطا كرد. هوش و عقل و استعداد خوب داد. قطرات باران، برگ درختان، ماهيان دريا، پرندگان آسمان، نور خورشيد و هدايت عقل را برای سعادت و زندگی راحت و بی دغدغه به ما ارزانى داشت.

اعضايى متناسب بدن، قوايى مفيد، مربّيانى دلسوز، طبيعتى رام و مسخّر براى ما قرار داد تا با او بيشتر آشنا شویم؛ اگر لب ما نرم نبود و زبان در دهان نبود، توان سخن گفتن نداشتيم! اگر بینی نداشتیم چقدر زشت و بی قیافه می­شدیم؟يك انگشت شصت داده است، هشت تا وزارت خانه را در اين انگشت شصت جاسازي كرده. شما شصت را ببند، وزارت آموزش و پرورش تعطيل است. چرا؟ نمي‌تواني قلم دست بگيري. وزارت كار، نمي‌تواني پيچ گوشتي دست بگيري، بيل نمي‌تواني دست بگيري، سوزن و نخ، وزارت بهداشت، نمي‌تواني آمپول بزني. اگر آب ها شور و تلخ بود، درختان و گیاهان رشدی نداشتند. اگر زمين جاذبه نداشت، اگر فاصله خورشيد به ما نزديك­تر بود، اگر قدرت نطق و گويايى نداشتيم ، اگر چشم­مان نابينا بود، اگر از موهبت عقل بى بهره بوديم ... و هزاران هزار اگر ديگر.

به تعبير قرآن، نعمت­هاى الهى، قابل شمارش نيستند[1]. آيا اين همه نعمت، تشكّر لازم ندارد؟ آيا بى­انصافى و حق ناشناسى نيست كه انسان، غرق نعمت­هاى خدا باشد؛ ولى حالت تشکر و قدردانی به درگاه صاحب نعمت ها نداشته باشد؟

شک نداریم که  اين تشکر و قدردانی، براى خدا سودى ندارد؛ بلكه براى خودمان مفيد است و نشان معرفت ماست. شما اگر زیر نور آفتاب قرار بگیرید، از آن بهره خواهید برد و اگر هم زیر سایه ای باشید هیچ اثری برای خورشید نخواهید داشت. فقط این شما هستید که از این نور استفاده نکرده­اید؛ همچنان كه تشكّر يك دانش آموز از معلّم، بيانگرِ كمال و رشد فكرى اوست و از تشكّر او چيزى عايد معلّم نمى شود.

چه غافل­اند، افرادی كه بر سر سفره نعمت خدا، عمرى مى­نشينند و يكبار هم به شكرانه اين موهبت­ها در آستان آن خداى مهربان، پيشانى عبوديت و سجده شكر بر زمين نمى­گذارند!

می­دانید که از ميان موجودات، فقط انسان است که تکلیف دارد با اینکه اختیار هم دارد. اين افتخارات اوست که با اختیار  از خداى آسمان­ها و زمین، فرمان ببرد و عهده دار انجام كارها و وظايف خاصی برای به سعادت رسیدن باشد.

يكى از علما، هميشه سالگرد بلوغش كه مرحله رسيدن به "تكليف" بود را جشن مى گرفت و مى­گفت: در چنين روزى بود که من لياقت مسئوليت پذيرى و انجام تكاليف الهى را پیدا کردم. روز رسيدن به تكليف، روز مباركى است و شايسته جشن می­باشد.

به یاد داشته باشید که نماز، نوعى سپاس گذاری از نعمت هاى فراوان و بى شمار خالق مهربان است. نماز، تشكّر از خدای عزیز كه خودش ولىّ نعمت ماست به حساب می­آید و خدای مهربان در برابر این همه نعمتی که به ما داده است، فقط انتظار داره که عبادتش را بکنیم و نماز بخوانیم و این کار را نشانه قدردانی شما از او بابت نعمت­های بی شمارش به حساب می آورد.

امام صادق ^{علیه السلام}  مى­فرمايد: پيروان فرعون روزى پيش او آمدند و گفتند: آب نيل خشك شده و هلاك خواهيم شد. ایشان فرمودند: امروز برگرديد. شب، خودش به ميان رود نيل رفت و دست به دعا برداشت و گفت: خدايا! مى دانم كه جز تو كسى قدرت ندارد براى ما آب بياورد، پس به ما آب برسان. صبح، آب دوباره جارى شد.

رفقا دقت کنید اگر چند سال باران نیایید خشکسالی چه فاجعه ای به بار خواهد آورد؟

حالا یک سؤال از شما می­پرسم و توقع دارم جوابش را خوب فکر کنید بعد بگویید. خواهشاً عجله نکنید.

اگر برای یک ساعت فقط نعمت جاذبة زمین از ما گرفته بشه چه می­شود؟

اگر برای 6 سال فقط 6، سال باران نیاید برای ایران چه اتفاقی خواهد افتاد؟

اگر خورشید نور افشانی بکند ولی حرارت نداشته باشد چه اتفاقی می افتد؟

و.....

اگر می­خواهید قدر یک نعمت را بیشتر بفهمید آن نعمت را برعکس کنید؛ یعنی بگویید اگر این نعمت را نداشتم چه اتفاقی می­افتاد. مثل اینکه چشم­هایتان را ببندید و توی مدرسه راه برویید و کارهایتان را بدون چشم انجام بدهید! قدر چشم را وقتی متوجه می­شوید که سرتان به دیواری برخورد کند و به زمین بیافتید!

حال با توجه به اقرارهای خود شما عزیزان در مورد نعمت­های فراوان درباره خدای دوست داشتنی، لازم است از او به خاطر تمام لطف و مرحمتش تشکر کنیم. می­دونید بهترین راه تشکر از خدا که در شان او باشد و خودش گفته باشد آن را انجام دهیم، چیست؟

 ... احسنت نماز است. نماز نوعی تشکر از خدا به حساب می­آید.

نماز تشکر از خداست: " إِنَّ قَوْماً عَبَدُوا اللَّهَ شُكْراً فَتِلْكَ عِبَادَةُ الْأَحْرَار"^[2]: انسان­های آزاد که بهترین انسان­ها هستند، خدا را برای شکر او عبادت می­کنند.

نماز داروى فراموشی و وسيله ذكر خداوند است: "أَقِمِ الصَّلَوةَ لِذِكْرِى"[3]

نماز اهمیت زیادی دارد:

نماز، نور چشم پيامبر عزيز است كه فرمود: "قُرَّةُ عَيْنى فىِ الصَّلوةِ"[4]

نماز، پايه و ستون دين است: "وَ هِىَ عَمُوُد دينِكم"[5]

نماز، وسيله نزديك شدن انسان به خداست: "أَبِي الْحَسَنِ الرِّضَا ع قَالَ: الصَّلَاةُ قُرْبَانُ‏ كُلِ‏ تَقِي‏"[6]

امام حسين ^{علیه السلام} ، حتى ظهر روز عاشورا در ميدان مبارزه و در برابر تيرهاى دشمن هم نماز را رها نكرد؛ پيشوايان معصوم ما، هنگام نماز، رنگ خود را مى‏باختند و مى‏فرمودند: وقت اداى امانت الهى و حضور در برابر خدای متعال است.

اگرچه که برخی افراد نماز را به طمع بهشت يا ترس از عذاب جهنم مى‏خوانند، امّا اميرالمؤمنين ^{علیه السلام}  نماز را نه براى تجارت يا سپرى از آتش، بلكه به علت شايستگى خدا براى عبادت، انجام مى‏داد.[7]

تا حالا فکر کرده­اید، افرادی که نماز را رها می­کنند قدر دانی نعمت و هدایای خدا را نمی­کنند و این کفر نعمت به حساب می آید؟!

و اینکه مرز ميان اسلام و كفر، ترك عمدى نماز است . چگونه مسلمانى است آنكه رابطه خود با خدا را بريده و از نماز روى بر­گردانده است.

رسول خدا فرمود: "قَالَ مَنْ‏ تَرَكَ‏ الصَّلَاةَ مُتَعَمِّداً فَقَدْ بَرِئَ مِنْ ذِمَّةِ اللَّهِ وَ ذِمَّةِ رَسُولِ اللَّه"[8]: هر كه عمداً نماز را ترك كند، خدا و رسولش از او بیزاری می­جویند.

اگر انسان می­خواهد هدایت شود و هیچ موقع و در هیچ شرایطی در منجلاب گناه غرق نشود، لازم است تا دستش را از دامن خداوند مهربانِ توبه پذیر رها نکند. این زمانی اتفاق خواهد افتاد که نماز را در زندگی خود اقامه کند؛ حتی زمانی که شیطان و هواهای نفسانی او را احاطه کرده­اند.

حال با این توضیحات آیا کسی را پیدا می­کنید که زندگی و آرامش ابدی را به جزء خالق هستی برای بندگان تضمین کرده باشد؟

آيا جز خداوند متعال، مراقب و ناظرى در كار وجود دارد ؟ که دلسوزانه ما را یاری کند؟

آيا بخشنده­اى جز خداوند مهربان سراغ دارید که ارزش اعتماد کردن و دل بستن را داشته باشد؟

بدانید که اگر توجه به خداوند توبه پذیر داشته باشید، او و فرشتگان آسمانی به شما توجّه خواهند كرد.

بیایم همین الان به هم قول بدهیم که نماز را رها نکنیم؛ حتی اگر گاهی نمازمان قضا شد، یا بین روز دچار گناهی شدیم، باز نماز را ادامه بدهیم؛ چرا که بعد از مدتی این نماز، ما را نجات خواهد داد.

بیاییم این حالت معنوی را در زندگی حفظ کرده و زندگی گوارایی[9] را در سایه سار لطف و محبت آن خالق توانا برای خودمان رقم بزنیم.

دوستان نماز بخوانیم تا خدا هم در تمامی کارها ما را بیشتر یاری کند و به آرامش و آسایش دنیا و آخرت برسیم.

خدایا ما و فرزندانمان را جزء نمازگزاران قرار بده آمین یا رب العالمین. [10]

شروع

و

ایجاد انگیزه اولیه

بدنه

 و

 قالب بحث

مشارکت

و

تنوع

بخشی

دعای پایانی