■ در مقابل کسانی که ناخن مصنوعی می‌گذارند و به این جهت نماز را ترک کرده اند، چگونه باید سخن گفت؟ آیا احکام اسلامی به روز هستند و امروزه قابل اجرا می‌باشند؟
پاسخ: این پرسش از دو زاویه قابل بررسی است:
۱. جنبه‌ی اخلاقی
رفتار انسان‌ها عموماً براساس اعتقادات شکل می‌گیرد. معمولاً هر آنچه در عمل وجود دارد می‌تواند آینه‌ای نیم‌نما از اعتقاد انسان باشد. البته این قاعده‌ای است که بر فعل انسان حکم می‌کند، اما در بسیاری از انسان‌ها عملی خلاف اعتقاد سر می‌زند و این به جهت ضعف اعتقاد و قدرت جنبه‌های مخالف است.
اگر انسانی به خداوند اعتقاد نداشت و به آخرت بی‌تفاوت بود، عملی مناسب با این اعتقاد را باید از او انتظار داشت؛ دیگر نمی توان از او اعتقادات، شرعیات و ... را دید.
در مقابل، آنهایی که معتقد به خداوند هستند و دین را به عنوان برنامه‌ای برای آخرت به همراه برنامه‌ای دنیایی انتخاب کرده‌اند، باید انتظار اموری را داشت که در دین ثابت شده‌اند. البته در مورد دین‌داران، قضیه کاملاً یکسان نیست؛ زیرا هر نظم و برنامه‌ای براساس رویکردها و اهدافی که در خود دارد، محدودیت‌هایی را برای انسان در بردارد، این محدودیت لازمه‌ی هر برنامه منظمی است که البته در مراتب مختلف، متفاوت می‌شود. در مقابل این نگاه، نفس اماره وجود دارد که تنها هدفش لذّت و زندگی سرخوشانه است. همین نفس اماره است که سبب شده انسان‌های دیندار در زندگی خود لغرش‌هایی داشته باشند و این لغزش نه از روی جبر که از روی اختیار انسان و گوش فرا دادن به خواسته‌های نفس است
دین، زندگی با لذّت را تأیید و گاه بر آن تأکید می‌کند؛ منتها خواستار آن است که یک قرار و نظمی پایدار را به وجود آورد. یکی از اهداف اصلی دین قرار دادن لذّت در مسیر انسانیّت است به این معنا که لذت‌های منافی شأن انسانی بر انسان ممنوع شده است. اما نفس اماره، همیشه انسان را برای لذّت بیشتر ترغیب می‌کند و در این راه از هیچ مرامی پیروی نخواهد داشت. به همین جهت، امروزه در جوامع و خانواده‌های غیر دیندار شاهد اموری هستیم که حتی طبع و فطرت انسانی نیز خلاف آن است و آدمیان برای سیر کردن خواسته‌های نفس به هم‌جنس بازی و ازدواج با حیوانات و ... کشیده می‌شوند.
حال برای این‌که بتوانیم از اموری که خلاف دین است ولی نفس به آن فرا می‌خواند رها شویم، باید ارزش و نهاد دین را در خود بیفزاییم. باید بسنجیم که اهمیت زیبایی و لذّت کاشت ناخن و امثال آن بیشتر است یا اهمیت نماز و گوش فرا دادن به دستورات الهی.
در ابتدا این‌را در قالب مثالی بیان می‌کنیم:
اگر همسر انسان یک مهمانی بسیار مهم که از مطلع بوده و می‌دانسته حضور در این مهمانی خواسته‌ی همسر او است، کنار بگذارد و در بیان علت این دیر آمدن بگوید، دوست داشته به سینما برود، آیا این توجیه قابل قبول است؛ این شخص میلش به دیدن فیلم در سینما بوده و به سمت آن رفت و در نهایت از مهمانی‌ای دست کشید که لذّتش برای او کمتر بود؛ آیا این می‌تواند دلیلی قانع کننده برای خود شخص و همسرش باشد.
بهترین راه حل برای این افراد، فکر کردن و سبک سنگین کردن دو طرف قضیه است؛ به این‌که از دنیا لذّت برد و در عین حال خداوند را در کنار خود نگه داشته باشد، یا کلام خداوند را به زمین نهد و به هر راهی که نفس فرا خواند، برود. در نهایت انسان به همان مقدار که به حقیقتِ شأن و مقام الهی پی‌ببرد، می‌تواند زندگی دیندارانه داشته و نفس اماره خود را کنترل کند و برای خواسته‌های دنیایی، کلام الهی را زیر پا نگذارد.
۲. جنبه‌ی فقهی
وقتی بخشی از بدن تغییر داده می‌شود و قسمتی بر آن افزوده می‌شود که در ظاهر به بدن متصل است، ولی هیچ رشد و نموّی ندارد و مانع رسیدن آب به اجزای بدن می‌شود؛ باید برای اموری چون غسل و وضو، این موانع را برداشت؛ زیرا غسل و وضو باید بر اعضای بدن جاری شوند و اینها در عین اتصال به بدن، جزو بدن نیستند. بنابر این استفاده از این‌گونه موارد مانند ناخن مصنوعی و ... وضو و غسل را مشکل ساز می‌کنند، لذا به جهت مانعیت برای وضو و غسل اشکال دارند.
حال با این‌که کاشت موانع این چنینی اشکال دارند، اما توجیهی برای گناه ترک نماز نیستند. انسان در هر حالتی باید نماز خود را بخواند. بنابر این، اگر شخصی ناخن کاشت یا مانع دیگری که قابلیت جدا شدن را ندارد، استفاده کرد، باید در این حالت به احکام جبیره عمل کند؛ یعنی وضو و غسل جبیره‌ای بگیرد. برخی از مراجع نیز معتقدند بر روی همان ناخن، وضو و غسل نماید. البته گفتار علما در این موضوع مختلف است
■ 1- آیا در سلام پایانی نماز، فقط گفتن " السلام علیکم و رحمه الله و برکاته" کافی است؟ 2- آیا در رکعت های سه و چهار به جای 3 بار گفتن " سبحان الله و الحمد لله و لا اله الا الله و الله اکبر " تنها 1 بار گفتن این ذکر کافی است؟
پاسخ اجمالی
1. مراجع عظام تقلید بر کافی بودن سلام سوم، بعد از تشهد، اتفاق نظر دارند. و سلام اول را مستحبّ می دانند.[1]
2. گفتن یک مرتبه تسبیحات اربعه در رکعت سوم و چهارم نماز کافى است، ولی بهتر است که سه مرتبه بگوید.[2]
این سؤال، پاسخ تفصیل ...
■ چرا هرچه خدارامیخوانیم جوابی نمیگیریم
یک ماهی از دوستش پرسید، چرا این آب، که همه از او می گویند را من نمی بینم؟
دوستش گفت: وقتش که رسید، می بینی...
روزی همان ماهی سر از آب بیرون کرد و احساس خفگی کرد.
دوستش را که دید، به او گفت، حالا آب را دیدم! بیرون از آب که رفتم، فهمیدن آب چه بوده. ...
■ فرزندانی که هنوز به سن تکلیف نرسیده اند چه انگیزه ای را یرای شروع نماز قبل از سن تکلیف برای آنها بیان کنیم؟
به صورت مختصر چند روش کاربردی که والدین می‌توانند، با به کارگیری آنها اثر مثبت در نهادینه نمودن نماز در فرزند خود به جا بگذارند، توضیح داده می‌شود :
الگو دهی
از جمله روش‌های مؤثر و سریع الانتقال مطرح در روانشناسی رشد، روش الگوپذیری است، ا ...
