■ کدام سوره است که در نماز نمیتوان آنرا نیمه کاره رها کرد؟ و کدام سورهها هستند که در نماز یک سوره حساب میشوند؟
پاسخ: پاسخ دو پرسش فوق، به ترتیب چنین است:
1. اگر نمازگزار بعد از حمد، مشغول خواندن سوره توحید (قل هو اللّه احد)، یا سوره کافرون (قل یا ایها الکافرون) شود، نمیتواند آنرا نیمه کاره رها کند و سوره دیگرى بجاى آن بخواند. ولى در نماز جمعه و نماز ظهر روز جمعه اگر از روى فراموشى به جاى سوره «جمعه» و «منافقین»، یکى از این دو سوره را بخواند، تا به نصف نرسیده، میتواند آنرا رها کند و سوره جمعه و منافقین را بخواند.[1]
2. سورههای «ضحى» و «انشراح» یک سوره حساب میشود و سوره «فیل» و «قریش» نیز یک سوره. پس نمازگزار نمیتواند هر کدام از آنها را به تنهایى در یک رکعت نماز بخواند، بلکه بعد از خواندن سوره حمد و سوره «فیل» لازم است سوره «قریش» را بخواند؛ و همینگونه است حال دو سوره «الضحى» و «انشراح» که اگر نمازگزار سوره «ضحى» را در نماز خواند، لازم است سورۀ «انشراح» را نیز با آن بخواند.[2] حال اگر نمازگزار - از روی جهل به مسئله - یکی از این سورهها را به تنهایی بخواند، اگر در یادگیرى مسأله کوتاهى نکرده باشد، نماز او صحیح است.[3]
ضمائم:
در استفتایی که صورت گرفت، پاسخ مراجع عظام تقلید نسبت پرسش دوم، چنین است:[4]
حضرت آیت الله العظمی خامنهای (مد ظله العالی):
سورهی «فیل» و «ایلاف» در حکم یک سورهاند، و خواندن یکی از آن دو بعد از حمد کافی نیست. همچنین سورهی «والضحی» و «الم نشرح».
حضرت آیت الله العظمی سیستانی (مد ظله العالی):
به احتیاط واجب کافی نیست.
حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی (مد ظله العالی):
سوره «فیل» و «ایلاف» یک سوره حساب میشود و همچنین سوره «والضحی» و «الم نشرح».
حضرت آیت الله العظمی نوری همدانی(مد ظله العالی):
خواندن سوره های مذکور در سوال به تنهایی کافی نیست و باید جمعا و به همراه بسمله واقع در وسط خوانده شود.
[1]. امام خمینی، توضیح المسائل (محشّی)، گردآورنده: بنیهاشمی خمینی، سید محمدحسین، ج 1، ص 548، دفتر انتشارات اسلامی، قم، چاپ هشتم، 1424ق.
[2]. ر.ک: همان، ج 1، ص 543 – 544.
[3]. ر.ک: همان، ص 609.
[4]. استفتا از دفاتر آیات عظام: خامنهای، سیستانی، مکارم شیرازی، نوری همدانی (مد ظلهم العالی)
■ من به جای نماز قضای آیات، ادای آنرا خواندهام، آیا باید دوباره بخوانم؟
حضرت آیت الله العظمی امام خامنهای (مد ظله العالی):
موارد مختلف است به طور کلى اگر بعد از باز شدن خورشید و ماه بفهمید که تمام آن گرفته بوده، باید قضاى نماز آیات را بخوانید و خواندن نماز به صورت ادا کفایت نمیکند ولى نماز آیات براى زلزله و رعد و برق ...
■ معیار در جهر و اخفات (آهسته خواندن) نماز چیست ؟
در نمازهایی مانند مغرب و عشا آیا باید جهر طوری باشد که کسی در کنار ما ایستاده صدای ما را بشنود ؟
معیار در جهر واخفات صدق عرفی است نه شنیدن کسی که در کنار او است ونه ظاهر نمودن جوهر صدا ولذا کسی که صدای او گرفته است می تواند جهر بخواند در حالی که جوهر صدا ظاهر نمی شود و جایز نیست صدا را در نماز ان قدر بلند کند که عرفا به ان فریاد گفته شود. ...
■ آیا نماز ما می تواند بر عالم هستی تاثیر گذار باشد؟
عالم تکوین یا همان عالم هستی ، عالم اسباب و مسببات است و نماز یکی از اسباب تاثیر گذار بر این عالم می باشد. که به چند اثر آن اشاره می کنیم:
1- اثر نماز در بلاهای آسمانی .
پیامبر اکرم ( ص) فرمودند: هرگاه خداوند آفتی از آسمان فرو فرستد ، حاملان قرآن ...