■ آیا گفتن اذان و اقامه در نماز واجب است، و آیا میتوان با یک اذان و اقامه، چند نماز خواند؟
پاسخ: برخی از فقهای گذشته، مثل ابن عقیل و ابن جنید، اذان و اقامه را واجب میدانند.[1] اما اکثر مراجع معظم تقلید در احکام اذان و اقامه میفرمایند: برای مرد و زن مستحب است پیش از نمازهای یومیّه(نمازهای واجبی که در هر روز خوانده میشود) اذان و اقامه بگویند.[2] امّا برای بقیۀ نمازهای واجب؛ مانند نماز آیات، مستحب است، سه مرتبه "الصّلاة" بگویند. پس اذان و اقامه اگر چه جزء مستحبات سفارش شده است، ولی جزء واجبات نیست. از طرفی، فقط مخصوص نمازهای واجب یومیّه است، نه نمازهای مستحبّی و دیگر نمازهای واجب.
امّا در مورد اذان و اقامه و تعدّد آنها برای نمازهای واجب، باید گفت: نمازگزار در نماز ظهر و مغرب و صبح میتواند هم اذان بگوید و هم اقامه، ولی اگر نماز عصر را بدون فاصله یا با فاصلۀ کمی پس از نماز ظهر -بعضی از مراجع این فاصله را به فاصله شدن نافله قبول کردهاند، ولی بعضی فاصله شدن نافله و تعقیب را کافی نمیدانند.- و یا نماز عشا را بدون فاصله یا با فاصلۀ کم بعد از نماز مغرب بخواند، اذان دوّم که همان اذان برای نماز عصر و عشا است ساقط میشود.[3]
پس با هر اذان و اقامه، میتوان یک نماز صبح و یک نماز ظهر به همراه عصر و یک نماز مغرب به همراه عشا - در صورتی که بین نماز ظهر و عصر و مغرب و عشاء فاصلهای نباشد- خواند، ولی اگر فاصله ایجاد شود نمازگزار میتواند برای هر کدام از نمازهای واجب، یک اذان و اقامۀ جداگانه بگوید. امّا در هر صورت، هر نماز واجبی میتواند یک اقامۀ جداگانه داشته باشد.
[1] . حیاة ابن ابی عقیل و فقهه، ص 41.
[2] . توضیح المسائل مراجع، ج 1، ص 518، م 916.
[3] . همان، ص 520، م 922.
■ اینکه نماز قضاى پدر، بر پسر بزرگتر، واجب است؛ چرا بايد تكليف پدر را پسر بزرگ بر دوش بكشد؟
1.در ابتدا توجه شما را به حکم شرعی در این باره جلب می کنیم:
همه مراجع: نماز قضاى پدر تنها بر عهده پسر بزرگ خانواده (بعد از فوت پدر) است. امّا اگر كس ديگرى هم به جا آورد، اشكال ندارد و رفع تكليف از پسر مىشود. پسر بزرگ نيز مىتواند كسى را براى خواندن ...
■ آيا اقتدا به اهل تسنن در نماز كار درستي مي باشد و حال آنكه اين امر با شرايطي كه براي امام جماعت گفته شده منافات دارد؟
شركت در نماز جماعت اهل تسنن در مكه و مدينه چند فلسفه و هدف منطقي، عقلي و شرعي را بهمراه دارد كه بر اساس آن اكثر فقها به جواز شركت در نمازهاي جماعت اهل تسنن فتوا داده اند و شرط عدالت در اين مورد ساقط شده است.
شركت نكردن شيعيان در نمازهاي جماعت و يا ...
■ آيا پيامبر (صلى الله عليه وآله) پيش از بعثت و نزول قرآن نماز مىخواندند؟ اگر نماز مىخواندند نماز ايشان چگونه بود؟
البته پیامبر اکرم همچون پدر و جدّش عبدالمطلب، موحّد و خداپرست بودند و بر اساس صریح آیات قرآن مأمور بودند از آیین حنیفِ حضرت ابراهیم(ع) پیروی کنند و قبل از رسیدن به پیامبری نمازشان مطابق با آن آیین بوده است.
علامه طباطبایی در تفسیر سوره عَلق (1) فرمو ...