نمازی که دوبار ثبت می شود

در اهمیت اقامه نماز صبح روایت بسیار زیادی از اهل‌بیت(ع) آمده است و حتی در برخی از آیات قرآن هم به اقامه نماز در هنگام فجر اشاره شده است.

یکی از این آیات آیه ۷۸ سوره مبارکه اسراء است که در آن نماز صبح نمازی عنوان شده که توسط فرشتگان مورد مشاهده قرار می‌گیرد.

أَقِمِ الصَّلَوةَ لِدُلُوکِ الشَّمْسِ إِلَی‏ غَسَقِ الَّیْلِ وَقُرْءَانَ الْفَجْرِ إِنَّ قُرْءَانَ الْفَجْرِ کَانَ مَشْهُوداً

*ترجمه

نماز را به هنگام بازگشت خورشید (به سمت مغرب) تا تاریکی شب، بپادار، و همچنین قرآنِ سپیده‏‌دمان را. همانا (قرائت) قرآن (به هنگام) فجر (در نماز صبح) مورد مشاهده (فرشتگان) است.

*نکته‌ها

«دلوک»، هنگامی است که خورشید از وسط آسمان روبه مغرب میل می‌‏کند که زوال نامیده می‏‌شود، و وقت نماز ظهر و عصر است. و «غَسق اللیل» وقت نماز مغرب و عشاست که تاریکی، فراگیر می‏‌شود و «فجر»، وقت نماز صبح است.( تفسیر اطیب‏‌البیان)

امام صادق‏ علیه‌السلام می‏‌فرماید: اوّلین نمازی که واجب شد نماز ظهر بود و آنگاه این آیه را تلاوت فرمودند.(اصول کافی، ج‏3، ص 275)

در روایت دیگری آمده است: اگر نماز صبح در اوّل فجر اقامه شود، فرشتگان شب و روز هر دو آن را ثبت می‏‌کنند.(اصول کافی، ج‏3، ص 275) و «مشهود» بودن نماز صبح نیز ممکن است به همین معنا باشد. یعنی هر دو گروه فرشتگان آن را مشاهده کرده و بر آن گواهی می‏‌دهند. تفسیر‌المیزان.

*پیام‌ها

معیار شناخت اوقات در اسلام، طبیعی است به نحوی که قابل فهم و درک همه کس در همه جا و همیشه باشد. «لدُلوک الشمس، غَسَق اللیل، الفجر»

برنامه‏‌های دینی، زمان‏‌بندی شده است. «لدُلوک الشمس الی غَسَق اللیل»

نماز تنها عبادتی است که به نام «قرآن» توصیف شده است. «قرآن الفجر»

قرآن و تلاوت آن در نماز، محور اصلی است. «قرآن الفجر»(179)

در میان نمازها، نماز صبح جایگاه ویژه‏ای دارد. «اِنّ قرآن الفجر کان مشهوداً»

پیامبرصلی الله علیه وآله فرمود: «لاصلوة الاّ بقرآن». (کنزالعمّال، ح 19698)

 منبع:فارس