فراموش شده ها در نماز

1. گاهى واجب ركنى را فراموش مى كنيم . در اينجا دو صورت پيدا مى كند:

الف : وارد ركن بعدى مى شويم . در اينجا نماز باطل است .

مثلا ركوع را فراموش مى كنيم و پس از رفتن به سجده متوجه مى شويم .

 ب : وارد ركن بعدى نشده ايم نماز، باطل نمى شود.

بايد برگرديم واجب را به جا آوريم و نماز را ادامه دهيم .

مثلا ركوع را فراموش كرديم و روانه سجده شديم ولى قبل از آن سر بر زمين بگذاريم متوجه شديم ، در اين صورت بايد برگرديم و به طور كامل بايستيم و به ركوع و سپس به سجده برويم و نمازمان صحيح است .

2. گاهى واجب غير ركنى را فراموش مى كنيم . باز در اينجا دو شكل پيدا مى كند:

الف : وارد ركن بعدى شده ايم اينجا نماز، صحيح است و نماز را ادامه مى دهيم . مثل آن كه سوره را فراموش كرده و مشغول ذكر ركوع هستيم .

ب : وارد ركن بعد نشده ايم ، در اينجا نيز نماز، صحيح است برمى گرديم واجب را به جا مى آوريم و نماز را ادامه مى دهيم .

با حفظ اين قاعده مى توانيد وظيفه نمازگزار را در حالت هاى زير مشخص ‍ كنيد:

1. سوره حمد را فراموش كرده و مشغول خواندن سوره توحيد است .

2. تشهد را فراموش كرده و مشغول سلام دادن است .

3. دو سجده را فراموش كرده و تشهد بعد از آن را به جا مى آورد.

احكام ((فراموش شده ها)) پس از نماز

اگر آنچه در نماز فراموش شده ، ركن باشد، نماز باطل است و اگر ركن نباشد، نماز صحيح است ولى اگر ((تشهد)) يا ((يك سجده )) فراموش ‍ شده است در اين جا نمازگزار وقتى پس از پايان يافتن نماز يادش آمد، بدون آنكه صورت نماز را به هم بزند، آن تشهد يا يك سجده را به جا مى آورد و پس از آن ((دو سجده سهو)) انجام مى دهد.

سجده سهو

گاهى اوقات بايد پس از تمام شدن نماز، دو سجده به جا آوريم كه به آن ((سجده سهو)) مى گويند.

در دو مورد زير سجده سهو واجب مى شود:

 1. در بين نماز ناخودآگاه حرف بزنيم ، يا مثلا آخ يا آه بگوييم .

2. يك سجده را فراموش كنيم و پس از وارد شدن به ركوع ركعت بعد يادمان بيايد.

و در دو مورد زير، احتياط واجب به جا آوردن سجده سهو است .

1. بى جا سلام دوم يا سلام سوم يا هر سه سلام را با هم بگوييم . مثلا در ركعت دوم نماز ظهر و عصر و عشاء.

2. تشهد را فراموش كنيم .

طريقه به جا آوردن سجده سهو

پس از پايان يافتن نماز، فورى نيت سجده سهو مى كنيم و بدون گفتن تكبيرة الاحرام به سجده مى رويم و مى گوييم :

بسم الله و بالله اللهم صل على محمد و آل محمد.

آنگاه مى نشينيم و دوباره به سجده مى رويم و ذكر بالا را مى گوييم پس از آن مى نشينيم و تشهد و سلام مى گوييم .

ولى چنانچه تشهد يا يك سجده را فراموش كرده بوديم ، پس از نماز بايد ابتدا قضاى آن تشهد يا سجده را به جا آوريم و بعد از آن دو سجده سهو را.

لازم به ذکر است كه واجبات نماز يازده تا هستند كه عبارتند از:

واجبات ركنى عبارتند از:

1. نيت

2. قيام

3. تكبيره الاحرام

4. ركوع

5. سجود

واجبات غير ركنى عبارتند از:

1. قرائت

2. ذكر

3. تشهد

4. سلام

5. ترتيب

6. موالات

منبع: راه سبز (احكام ويژه دختران دوره دبيرستان )