نماز در نهج البلاغه
نامه پنجاه و دوم : نامه به فرمانداران شهرها درباره اوقات نماز
«أَمَّا بَعْدُ فَصَلُّوا بِالنَّاسِ الظُّهْرَ حَتَّى تَفِيءَ الشَّمْسُ [مِثْلَ] مِنْ مَرْبِضِ الْعَنْزِ وَ صَلُّوا بِهِمُ الْعَصْرَ وَ الشَّمْسُ بَيْضَاءُ حَيَّةٌ فِي عُضْوٍ مِنَ النَّهَارِ حِينَ يُسَارُ فِيهَا فَرْسَخَانِ وَ صَلُّوا بِهِمُ الْمَغْرِبَ حِينَ يُفْطِرُ الصَّائِمُ وَ يَدْفَعُ الْحَاجُّ إِلَى مِنًى وَ صَلُّوا بِهِمُ الْعِشَاءَ حِينَ يَتَوَارَى الشَّفَقُ
إِلَى ثُلُثِ اللَّيْلِ وَ صَلُّوا بِهِمُ الْغَدَاةَ وَ الرَّجُلُ يَعْرِفُ وَجْهَ صَاحِبِهِ وَ صَلُّوا بِهِمْ صَلَاةَ أَضْعَفِهِمْ وَ لَا تَكُونُوا فَتَّانِين»
ترجمه
پس از یاد خدا و درود! نماز ظهر را با مردم وقتی بخوانيدكه آفتاب به طرف مغرب رفته، سايه آن به اندازه دیوار آغل بز گسترده شود، و نماز عصر را با مردم هنگامی بخوانيد كه خورشيد سفید است و جلوه دارد و پاره ای از روز باقى مانده که تا غروب می توان دو فرسخ راه را پیمود، و نماز مغرب را با مردم زمانی بخوانيد كه روزهدار افطار و حاجی از عرفات بسوى منى كوچ می كند، و نماز عشا را با مردم وقتی بخوانيد كه شفق پنهان شود و يك سوم از شب بگذرد، و نماز صبح را با مردم هنگامی بخوانيد كه شخص چهره همراه خویش را بشناسد، و نماز جماعت را در حد ناتوان آنان بگذارید،
و فتنه گر مباشید.
توضیح
حضرت امیرعلیه السلام جهت اقامه نماز جماعت، فرمان و دستوری را برای فرمانداران شهرها صادر فرمودند.
امامت در نماز یکی از مهمترین وظایف حاکمان در اسلام است و خصوصا در آن زمان که حساسیت بیشتری داشته است.
بخاطر اینکه نماز جماعت نقش محوری در تربیت مسلمانها دارد مثلا : اینکه نمازگزاران احکام دینی و قرائت قرآن را یاد می گیرند، امام جماعت حمد و سوره را می خواند و مامومین گوش فرا می دهند و آنچه را امام می خواند حفظ می کنند، علاوه بر اینها خود منظم ایستادن در صفهای نماز جماعت یک نوع تمرین و صف آرایی در مقابل دشمنان اسلام است.
ظاهرا حضرت در این بخشنامه نمی خواهند اوقات نماز را محدود کنند به اینکه حتما باید در این اوقات نماز بخوانید، بلکه این فرمان حضرت اشاره به اوقات فضیلت نمازها دارد. (منهاج البراعه ج20 ص 152)
علامه مجلسی رحمه الله در توضیح عبارت « و لا تكونوا فتانين» می فرماید: به سبب طولانی کردن نماز، مردم را از نماز جماعت دور نکنید، چون نماز جماعت طولانی باعث می شود که افراد ضعیف و ناتوان یا کسانی که کار و گرفتاری دارند، جماعت را ترک کنند و این فتنه و گمراه کردن مردم است. (بحار الانوار ج79 ص365)
نامه پنجاه و دوم : نامه به فرمانداران شهرها درباره اوقات نماز
«أَمَّا بَعْدُ فَصَلُّوا بِالنَّاسِ الظُّهْرَ حَتَّى تَفِيءَ الشَّمْسُ [مِثْلَ] مِنْ مَرْبِضِ الْعَنْزِ وَ صَلُّوا بِهِمُ الْعَصْرَ وَ الشَّمْسُ بَيْضَاءُ حَيَّةٌ فِي عُضْوٍ مِنَ النَّهَارِ حِينَ يُسَارُ فِيهَا فَرْسَخَانِ وَ صَلُّوا بِهِمُ الْمَغْرِبَ حِينَ يُفْطِرُ الصَّائِمُ وَ يَدْفَعُ الْحَاجُّ إِلَى مِنًى وَ صَلُّوا بِهِمُ الْعِشَاءَ حِينَ يَتَوَارَى الشَّفَقُ
إِلَى ثُلُثِ اللَّيْلِ وَ صَلُّوا بِهِمُ الْغَدَاةَ وَ الرَّجُلُ يَعْرِفُ وَجْهَ صَاحِبِهِ وَ صَلُّوا بِهِمْ صَلَاةَ أَضْعَفِهِمْ وَ لَا تَكُونُوا فَتَّانِين»
ترجمه
پس از یاد خدا و درود! نماز ظهر را با مردم وقتی بخوانيدكه آفتاب به طرف مغرب رفته، سايه آن به اندازه دیوار آغل بز گسترده شود، و نماز عصر را با مردم هنگامی بخوانيد كه خورشيد سفید است و جلوه دارد و پاره ای از روز باقى مانده که تا غروب می توان دو فرسخ راه را پیمود، و نماز مغرب را با مردم زمانی بخوانيد كه روزهدار افطار و حاجی از عرفات بسوى منى كوچ می كند، و نماز عشا را با مردم وقتی بخوانيد كه شفق پنهان شود و يك سوم از شب بگذرد، و نماز صبح را با مردم هنگامی بخوانيد كه شخص چهره همراه خویش را بشناسد، و نماز جماعت را در حد ناتوان آنان بگذارید،
و فتنه گر مباشید.
توضیح
حضرت امیرعلیه السلام جهت اقامه نماز جماعت، فرمان و دستوری را برای فرمانداران شهرها صادر فرمودند.
امامت در نماز یکی از مهمترین وظایف حاکمان در اسلام است و خصوصا در آن زمان که حساسیت بیشتری داشته است.
بخاطر اینکه نماز جماعت نقش محوری در تربیت مسلمانها دارد مثلا : اینکه نمازگزاران احکام دینی و قرائت قرآن را یاد می گیرند، امام جماعت حمد و سوره را می خواند و مامومین گوش فرا می دهند و آنچه را امام می خواند حفظ می کنند، علاوه بر اینها خود منظم ایستادن در صفهای نماز جماعت یک نوع تمرین و صف آرایی در مقابل دشمنان اسلام است.
ظاهرا حضرت در این بخشنامه نمی خواهند اوقات نماز را محدود کنند به اینکه حتما باید در این اوقات نماز بخوانید، بلکه این فرمان حضرت اشاره به اوقات فضیلت نمازها دارد. (منهاج البراعه ج20 ص 152)
علامه مجلسی رحمه الله در توضیح عبارت « و لا تكونوا فتانين» می فرماید: به سبب طولانی کردن نماز، مردم را از نماز جماعت دور نکنید، چون نماز جماعت طولانی باعث می شود که افراد ضعیف و ناتوان یا کسانی که کار و گرفتاری دارند، جماعت را ترک کنند و این فتنه و گمراه کردن مردم است. (بحار الانوار ج79 ص365)
