چرا حضرت ابراهیم علیه السلام از خدا خواست شیعه شود؟
هر چند قنوت در نماز، مستحب است ولی از چنان اهمیتی برخوردار است که اگر کسی فراموش کرد قبل از رکوع، قنوت بخواند مستحب از بعد از رکوع و قبل از رفتن به سجده آنرا بخواند.
یکی دیگر از جهاتی که اهمیت قنوت و همچنین دعا نماز را نشان میدهد تعداد قنوتهایی است که در نماز عیدین وجود دارد که مستحب است در دو رکعت نماز عید فطر و عید قربان، 9 بار قنوت گرفته و دعا خوانده شود.
در داستانی زیبا حضرت ابراهیم علیه السلام بعد از شنیدن نشانههای شیعیان از خدا میخواهد که او نیز از شیعیان امیرالمومنین علیه السلام باشد که در ادامه به آن اشاره میکنیم.
جابر بن يزيد جعفى از حضرت صادق عليه السّلام از تفسير اين آيه پرسيد: «وَ إِنَّ مِنْ شِيعَتِهِ لَإِبْراهِيمَ: و به درستى كه ابراهیم از پيروان اوست» (صافات،38) آن حضرت فرمود: چون خداى تعالى ابراهيم عليه السّلام را آفريد پرده از جلو ديدگانش برداشت، پس نظر كرده نورى در طرف عرش ديد؛ عرض كرد:
بار الها اين چه نورى است؟ به وى گفته شد: اين نور محمد صلّى اللَّه عليه و اله برگزيده من از خلقم میباشد، نور ديگرى در كنار او ديد، عرض كرد: بار الها اين چه نورى است؟ به او گفته شد:
اين نور على بن ابى طالب ياور دين من است، پس سه نور ديگر در كنار آن دو نور ديد؛ عرض كرد:
بار الها اين نورها چيست؟ به وى گفته شد: اينها نور فاطمه است كه دوستانش از آتش جدا شدهاند، و نور دو فرزندش حسن و حسين است.
عرض كرد: بار پروردگارا! نه نور ديگر میبينم كه به آنها احاطه شده است؟ به وى گفته شد: اى ابراهيم! اينها امامان از اولاد على و فاطمه هستند؛ ابراهيم عرض كرد: بار پروردگارا به حق اين پنج تن آن نه نفر را به من بشناسان، به وى گفته شد:
اول آنها على بن الحسين، سپس فرزندش محمد بن على، و فرزندش جعفر، و فرزندش موسى، و فرزندش على، و فرزندش محمد، و فرزندش على، و فرزندش حسن، و فرزندش حجت قائم است.
ابراهيم عرض كرد: اى پروردگار و اى آقاى من نورهاى زياد ديگرى كه شمارهاش را جز تو كس نداند میبينم كه اطراف آنها را حلقهوار گرفتهاند؟ به وى گفته شد: اينها پيروان و شيعيان آنها و شيعيان امير المؤمنين على بن ابى طالب هستند.
ابراهيم عرض كرد: شيعيان او به چه چيز شناخته شوند؟ به وى گفته شد:
پنجاه و يك ركعت نماز گزارند،
و بسم اللَّه الرحمن الرحيم را (در نماز) بلند بخوانند،
و پيش از ركوع بخوانند،
و انگشتر در دست راست كنند؛
در اين هنگام ابراهيم عرض كرد: پروردگارا مرا از شيعيان امير المؤمنين قرار ده، و خداى متعال نيز در قرآن از اين ماجرا خبر داده و فرمايد:
«به درستى كه از شيعيان اوست ابراهيم.
عَنْ جَابِرٍ الْجُعْفِيِ أَنَّهُ سَأَلَ جَعْفَرَ بْنَ مُحَمَّدٍ ع عَنْ تَفْسِيرِ قَوْلِهِ تَعَالَى- وَ إِنَ مِنْ شِيعَتِهِ لَإِبْراهِيمَ فَقَالَ ع إِنَّ اللَّهَ سُبْحَانَهُ لَمَّا خَلَقَ إِبْرَاهِيمَ كَشَفَ لَهُ بَصَرَهُ فَنَظَرَ فَرَأَى نُوراً إِلَى جَنْبِ الْعَرْشِ فَقَالَ إِلَهِي مَا هَذَا النُّورُ فَقَالَ هَذَا نُورُ مُحَمَّدٍ صَفْوَتِي مِنْ خَلْقِي وَ رَأَى نُوراً مِنْ جَنْبِهِ فَقَالَ إِلَهِي مَا هَذَا النُّورُ فَقَالَ نُورُ عَلِيِّ بْنِ أَبِي طَالِبٍ ع نَاصِرِ دِينِي وَ رَأَى إِلَى جَنْبِهِمَا ثَلَاثَةَ أَنْوَارٍ فَقَالَ إِلَهِي مَا هَذِهِ الْأَنْوَارُ فَقِيلَ لَهُ هَذَا نُورُ فَاطِمَةَ فَطَمْتُ مُحِبِّيهَا مِنَ النَّارِ وَ نُورُ وَلَدَيْهَا الْحَسَنِ وَ الْحُسَيْنِ قَالَ إِلَهِي وَ أَرَى تِسْعَةَ أَنْوَارٍ قَدْ أَحْدَقُوا بِهِمْ قِيلَ يَا إِبْرَاهِيمُ هَؤُلَاءِ الْأَئِمَّةُ مِنْ وُلْدِ عَلِيٍّ وَ فَاطِمَةَ فَقَالَ إِبْرَاهِيمُ إِلَهِي بِحَقِّ هَؤُلَاءِ الْخَمْسَةِ إِلَّا عَرَّفْتَنِي مَنِ التِّسْعَةُ قِيلَ يَا إِبْرَاهِيمُ أَوَّلُهُمْ عَلِيُّ بْنُ الْحُسَيْنِ وَ ابْنُهُ مُحَمَّدٌ وَ ابْنُهُ جَعْفَرٌ وَ ابْنُهُ مُوسَى وَ ابْنُهُ عَلِيٌّ وَ ابْنُهُ مُحَمَّدٌ وَ ابْنُهُ عَلِيٌّ وَ ابْنُهُ الْحَسَنُ وَ الْحُجَّةُ الْقَائِمُ ابْنُهُ فَقَالَ إِبْرَاهِيمُ إِلَهِي وَ سَيِّدِي أَرَى أَنْوَاراً قَدْ أَحْدَقُوا بِهِمْ لَا يُحْصِي عَدَدَهُمْ إِلَّا أَنْتَ فَقِيلَ يَا إِبْرَاهِيمُ هَؤُلَاءِ شِيعَتُهُمْ- شِيعَةُ أَمِيرِ الْمُؤْمِنِينَ عَلِيِّ بْنِ أَبِي طَالِبٍ ع فَقَالَ إِبْرَاهِيمُ وَ بِمَا تُعْرَفُ شِيعَتُهُ قَالَ بِصَلَاةِ إِحْدَى وَ خَمْسِينَ وَ الْجَهْرِ بِبِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمَنِ الرَّحِيمِ وَ الْقُنُوتِ قَبْلَ الرُّكُوعِ وَ التَّخَتُّمِ فِي الْيَمِينِ فَعِنْدَ ذَلِكَ قَالَ إِبْرَاهِيمُ- اللَّهُمَّ اجْعَلْنِي مِنْ شِيعَةِ أَمِيرِ الْمُؤْمِنِينَ قَالَ فَأَخْبَرَ اللَّهُ تَعَالَى فِي كِتَابِهِ فَقَالَ وَ إِنَّ مِنْ شِيعَتِهِ لَإِبْراهِيم.
بحار الأنوار (ط - بيروت) ؛ ج36 ؛ ص151.
هر چند قنوت در نماز، مستحب است ولی از چنان اهمیتی برخوردار است که اگر کسی فراموش کرد قبل از رکوع، قنوت بخواند مستحب از بعد از رکوع و قبل از رفتن به سجده آنرا بخواند.
یکی دیگر از جهاتی که اهمیت قنوت و همچنین دعا نماز را نشان میدهد تعداد قنوتهایی است که در نماز عیدین وجود دارد که مستحب است در دو رکعت نماز عید فطر و عید قربان، 9 بار قنوت گرفته و دعا خوانده شود.
در داستانی زیبا حضرت ابراهیم علیه السلام بعد از شنیدن نشانههای شیعیان از خدا میخواهد که او نیز از شیعیان امیرالمومنین علیه السلام باشد که در ادامه به آن اشاره میکنیم.
جابر بن يزيد جعفى از حضرت صادق عليه السّلام از تفسير اين آيه پرسيد: «وَ إِنَّ مِنْ شِيعَتِهِ لَإِبْراهِيمَ: و به درستى كه ابراهیم از پيروان اوست» (صافات،38) آن حضرت فرمود: چون خداى تعالى ابراهيم عليه السّلام را آفريد پرده از جلو ديدگانش برداشت، پس نظر كرده نورى در طرف عرش ديد؛ عرض كرد:
بار الها اين چه نورى است؟ به وى گفته شد: اين نور محمد صلّى اللَّه عليه و اله برگزيده من از خلقم میباشد، نور ديگرى در كنار او ديد، عرض كرد: بار الها اين چه نورى است؟ به او گفته شد:
اين نور على بن ابى طالب ياور دين من است، پس سه نور ديگر در كنار آن دو نور ديد؛ عرض كرد:
بار الها اين نورها چيست؟ به وى گفته شد: اينها نور فاطمه است كه دوستانش از آتش جدا شدهاند، و نور دو فرزندش حسن و حسين است.
عرض كرد: بار پروردگارا! نه نور ديگر میبينم كه به آنها احاطه شده است؟ به وى گفته شد: اى ابراهيم! اينها امامان از اولاد على و فاطمه هستند؛ ابراهيم عرض كرد: بار پروردگارا به حق اين پنج تن آن نه نفر را به من بشناسان، به وى گفته شد:
اول آنها على بن الحسين، سپس فرزندش محمد بن على، و فرزندش جعفر، و فرزندش موسى، و فرزندش على، و فرزندش محمد، و فرزندش على، و فرزندش حسن، و فرزندش حجت قائم است.
ابراهيم عرض كرد: اى پروردگار و اى آقاى من نورهاى زياد ديگرى كه شمارهاش را جز تو كس نداند میبينم كه اطراف آنها را حلقهوار گرفتهاند؟ به وى گفته شد: اينها پيروان و شيعيان آنها و شيعيان امير المؤمنين على بن ابى طالب هستند.
ابراهيم عرض كرد: شيعيان او به چه چيز شناخته شوند؟ به وى گفته شد:
پنجاه و يك ركعت نماز گزارند،
و بسم اللَّه الرحمن الرحيم را (در نماز) بلند بخوانند،
و پيش از ركوع بخوانند،
و انگشتر در دست راست كنند؛
در اين هنگام ابراهيم عرض كرد: پروردگارا مرا از شيعيان امير المؤمنين قرار ده، و خداى متعال نيز در قرآن از اين ماجرا خبر داده و فرمايد:
«به درستى كه از شيعيان اوست ابراهيم.
عَنْ جَابِرٍ الْجُعْفِيِ أَنَّهُ سَأَلَ جَعْفَرَ بْنَ مُحَمَّدٍ ع عَنْ تَفْسِيرِ قَوْلِهِ تَعَالَى- وَ إِنَ مِنْ شِيعَتِهِ لَإِبْراهِيمَ فَقَالَ ع إِنَّ اللَّهَ سُبْحَانَهُ لَمَّا خَلَقَ إِبْرَاهِيمَ كَشَفَ لَهُ بَصَرَهُ فَنَظَرَ فَرَأَى نُوراً إِلَى جَنْبِ الْعَرْشِ فَقَالَ إِلَهِي مَا هَذَا النُّورُ فَقَالَ هَذَا نُورُ مُحَمَّدٍ صَفْوَتِي مِنْ خَلْقِي وَ رَأَى نُوراً مِنْ جَنْبِهِ فَقَالَ إِلَهِي مَا هَذَا النُّورُ فَقَالَ نُورُ عَلِيِّ بْنِ أَبِي طَالِبٍ ع نَاصِرِ دِينِي وَ رَأَى إِلَى جَنْبِهِمَا ثَلَاثَةَ أَنْوَارٍ فَقَالَ إِلَهِي مَا هَذِهِ الْأَنْوَارُ فَقِيلَ لَهُ هَذَا نُورُ فَاطِمَةَ فَطَمْتُ مُحِبِّيهَا مِنَ النَّارِ وَ نُورُ وَلَدَيْهَا الْحَسَنِ وَ الْحُسَيْنِ قَالَ إِلَهِي وَ أَرَى تِسْعَةَ أَنْوَارٍ قَدْ أَحْدَقُوا بِهِمْ قِيلَ يَا إِبْرَاهِيمُ هَؤُلَاءِ الْأَئِمَّةُ مِنْ وُلْدِ عَلِيٍّ وَ فَاطِمَةَ فَقَالَ إِبْرَاهِيمُ إِلَهِي بِحَقِّ هَؤُلَاءِ الْخَمْسَةِ إِلَّا عَرَّفْتَنِي مَنِ التِّسْعَةُ قِيلَ يَا إِبْرَاهِيمُ أَوَّلُهُمْ عَلِيُّ بْنُ الْحُسَيْنِ وَ ابْنُهُ مُحَمَّدٌ وَ ابْنُهُ جَعْفَرٌ وَ ابْنُهُ مُوسَى وَ ابْنُهُ عَلِيٌّ وَ ابْنُهُ مُحَمَّدٌ وَ ابْنُهُ عَلِيٌّ وَ ابْنُهُ الْحَسَنُ وَ الْحُجَّةُ الْقَائِمُ ابْنُهُ فَقَالَ إِبْرَاهِيمُ إِلَهِي وَ سَيِّدِي أَرَى أَنْوَاراً قَدْ أَحْدَقُوا بِهِمْ لَا يُحْصِي عَدَدَهُمْ إِلَّا أَنْتَ فَقِيلَ يَا إِبْرَاهِيمُ هَؤُلَاءِ شِيعَتُهُمْ- شِيعَةُ أَمِيرِ الْمُؤْمِنِينَ عَلِيِّ بْنِ أَبِي طَالِبٍ ع فَقَالَ إِبْرَاهِيمُ وَ بِمَا تُعْرَفُ شِيعَتُهُ قَالَ بِصَلَاةِ إِحْدَى وَ خَمْسِينَ وَ الْجَهْرِ بِبِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمَنِ الرَّحِيمِ وَ الْقُنُوتِ قَبْلَ الرُّكُوعِ وَ التَّخَتُّمِ فِي الْيَمِينِ فَعِنْدَ ذَلِكَ قَالَ إِبْرَاهِيمُ- اللَّهُمَّ اجْعَلْنِي مِنْ شِيعَةِ أَمِيرِ الْمُؤْمِنِينَ قَالَ فَأَخْبَرَ اللَّهُ تَعَالَى فِي كِتَابِهِ فَقَالَ وَ إِنَّ مِنْ شِيعَتِهِ لَإِبْراهِيم.
بحار الأنوار (ط - بيروت) ؛ ج36 ؛ ص151.