همانان که نماز را برپا می‌دارند، و زکات را می‌پردازند و آنها به آخرت یقین دارند. آیه ی چهارم سوره مبارکه لقمان

۱ - اقامه همواره نماز، و پرداخت مداوم زکات و یقین به آخرت، از صفات محسنان است. (هدًى و رحمة للمحسنین . الذین یقیمون ... و هم بالأخرة هم یوقنون) فعل هاى مضارع «یقیمون» و «یؤتون» دلالت بر استمرار دارند. لازم به ذکر است که «زکات» در این آیه، به قرینه مکى بودن سوره، زکات اصطلاحى نیست، بلکه اِعانه هاى مالى است. گفتنى است در صورتى که جمله «الذین یقیمون...» جمله وصفى و یا بدلى باشد، مفید معناى یاد شده است.

۲ - نماز و زکات، در میان اعمال عبادى و مالى، جایگاه والا و ویژه اى دارند. (الذین یقیمون الصلوة و یؤتون الزکوة) ذکر نماز و زکات (صدقه) از میان سایر مسایل عبادى ، براى توصیف محسنان، نشان دهنده جایگاه ویژه آنها است.

۳ - مراعات نماز و حفظ پاسدارى از آن، امرى شایسته و پسندیده است. (یقیمون الصلوة)«أقام» از ریشه «قوم» و «قیام» است که به معناى «حفظ و پاسدارى چیزى و مراعات آن» است (مفردات راغب). لازم به ذکر است که وصف محسنان، با «الذین یقیمون الصلاة» نشان مى دهد که عمل یاد شده، محبوب و مورد نظر خداوند است.

۴ - اداى کامل و دائمى نماز و پرداخت دائم زکات، از اعمال پسندیده و تکلیف هاى شایسته است. (للمحسنین . الذین یقیمون الصلوة و یؤتون الزکوة) اقامه چیزى، در لغت به معناى «اداى کامل حقوق آن» معنا شده است (مفردات راغب). مراد از اداى کامل حقِّ نماز، اتیان آن، با رعایت شرایط اش است.

۵ - یقین به عالَم آخرت، در میان عقاید دینى، داراى اهمیتى ویژه است. (و هم بالأخرة هم یوقنون) ذکر آخرت، از میان مجموعه اعتقادات، حاکى از اهمیت آن است.

۶ - محسنان، ارزش هاى معنوى را در جامعه زنده نگه مى دارند و براى رفع خلأهاى اقتصادى آن مى کوشند. (للمحسنین . الذین یقیمون الصلوة و یؤتون الزکوة)

۷ - تنها محسنان، به عالَم آخرت یقین دارند. (للمحسنین ... و هم بالأخرة هم یوقنون) تقدیم فاعل فعل «یوقنون» و تکرار ضمیر «هم» بر اختصاص و انحصار، دلالت مى کند.

۸ - باور به عالَم آخرت، امرى ضرورى و بایسته است. (و هم بالأخرة هم یوقنون)

۹ - برپایى کامل نماز و پرداخت مدام زکات و یقین به عالَم آخرت، زمینه دستیابى به هدایت ویژه قرآن است. (هدًى ... للمحسنین . الذین یقیمون الصلوة)

۱۰ - اعمال و عقاید انسان، در تشکیل ساختار روحى وى، نقش اساسى دارد. (للمحسنین ... یقیمون ... یوقنون) از این که خداوند، در وصف محسنان به دو صفت عمده - که یکى عملى (نماز و انفاق) و دیگرى عقیدتى است - پرداخته، نشان مى دهد که عمل و عقیده، در ایجاد روحیه اى خاص نقش دارد.

۱۱ - توجّه به خدا و بر طرف ساختن نیازهاى نیازمندان، دو خصلت همگام در وجود محسنان است. (الذین یقیمون الصلوة و یؤتون الزکوة)
در آیه بعدی می فرماید اولئک علی هدی من ربكم و اولئک هم المفلحون ،، نمازگزاران به یقین رستگارند ،، اللهم اجعلنا منهم و فیهم

دسته ها: آداب و احکام نماز , دعوت به نماز , اهمیت نماز ,