چرا شور پیاده روی اربعین را در استقبال از نماز نمی بینیم؟!اربعین نماد یک حرکت موفق و مردمی درباره ترویج فرهنگ امامت است. جالب آنکه ما در روایات متعددی، مسئله امامت و اقامه نماز را در کنار یکدیگر داریم، حتی وقتی ائمه علیهم السلام ارکان فرهنگی شیعه را بر می شمارند، ولایت و اقامه نماز را در کنار یکدیگر بیان می کنند. اما اینکه چرا این پیاده روی فرهنگی چنین مورد استقبال قرار گرفته و حتی غیرمسلمانان نیز در آن شرکت می کنند. باید مولفه های موفقیت آن را در نظر گرفت.
مؤلفه های موفقیت اربعین
نخست مردمی بودن که نمونه آن در انقلاب اسلامی نیز دیده شد به عنوان حرکتی کاملا مردمی، یعنی اینطور نبود که عده ای برای کل انقلاب تصمیم بگیرند بلکه مردم صلاح را اینچنین دیدند و با رهبری امام خمینی (ره) پیش رفتند! در اربعین هم همین طور است و هر که هر چه دارد با خود می آورد چه مادی چه معنوی و جمعیتی چندین میلیونی را پوشش می دهد. به عبارت بهتر اینطور نیست که شرکت در این پیاده روی و خدمت رسانی به زائران به گروه و قشری خاص محدود شود!
نکته دیگر اینکه فرهنگ مردم عراق به گونه ای است که در طول سال منتظر اربعین حسینی اند و اگر نذری دارند در طول سال کار را برای اربعین انجام می دهند، یعنی زمینه سازی و برنامه ریزی آنها در طول سال است نه محدود به زمان کوتاه ایام پیاده روی.
نکته دیگر آنکه نقش جوانان در اربعین بسیار پُررنگ است همانطور که در روایات است که در میان یاوران حضرت مهدی (عج) جوانان به اندازه ای حضورشان پُرشور است که افراد مُسِن همچون نمکِ در سفره اند! در این پیاده روی نیز مدیریت در دست جوانان است یعنی حضور و مدیریت آنها توامان است بدون توجه به گرایش سیاسی دینی، بلکه نقطه عطف و مرکز ثقل حرکت آنها امام حسین (ع) است و این اتفاق شبیه آن چیزی است که در دوران دفاع مقدس رخ داد.
اما...
در نماز یک مشکل اساسی این است که ما حضور مردم را به صورت فعال نداریم و متاسفانه نمازهای ما در بسیاری از موارد دولتی و اداره ای است!
چالش بعدی در این باره این است که کار رسانه ای قوی نظیر آنچه برای اربعین می شود، درباره نماز صورت نگرفته است در حالی که می توان با کار متنوع رسانه ای، جریان سازی کرد نظیر اربعین؛ برای مثال 10 سال پیش شاید چنین شوری درباره پیاده روی اربعین وجود نداشت اما پرداخت و پوشش رسانه ها و بعد از آن گزارش های میدانی مردم کار خودش را کرد و امروز شاهد این حضور چندین میلیونی در آن هستیم.
علاوه بر این، درباره کربلا و اربعین، تبیین و تبلیغ سیره بزرگان و افراد مورد وثوق مردم، بسیار شورانگیز بوده است که درباره نماز هم باید بیشتر از این شیوه استفاده شود.
همچنین، درباره نماز باید دست مردم به ویژه نسل جوان را بیشتر باز گذاشت؛ باید از خودمان بپرسیم چطور شد که عزاداری های امام حسین (ع) در تکایا و حسینیه ها پُرشورتر از عزاداری های مساجد است؟!
در حسینیه ها و تکایا، جوانان خود موسس و گرداننده کار هستند لذا هم خودشان حضور فعالی دارند و هم دیگران را به حضور تشویق می کنند اما متاسفانه در مساجد عزاداری ها با آن شور و هیجان جوانی همراه نیست و به جوانان آنطور که باید میدان فعالیت داده نمی شود که این معضلی بزرگ است چراکه بعضا هر قشری به مسجد نمی آیند که باید این رویکرد از بین برود. البته جوانان در کانون ها و مرکز بسیج مساجد حاضر می شوند اما درباره نماز هنوز بهره لازم را از حضور و ظرفیتشان نبرده ایم.
یکی از نکات جذاب در پیاده روی اربعین حواشی جذابی است که خود به خود برای حضور فراهم شده، برای مثال جای خواب و استراحت و تغذیه مهیا است و زمینه پیاده روی جوانان و شوق انتظار برای رسیدن به کربلا، حضور اقشار مختلف از ملیت ها و اقوام مختلف حاشیه هایی را رقم زده که در کنار متن یعنی زیارت امام حسین (ع)، جاذبه دارد.
بنابراین، اگر ما با الهام از پیاده روی اربعین، در مدارس، ادارات و حتی مساجد، نماز را با جذابیت های حاشیه ای گره بزنیم توفیقمان بیشتر می شود برای مثال برگزاری مسابقات، قرعه کشی، اعطای جوایز و ....
از این رو، همان طور که در اربعین دیگر نیازها را با پیاده روی پیوند داده ایم باید در نماز نیز چنین مهمی رخ دهد تا این پیوند حضور پُررنگ تر مردم در این عرصه را رقم بزند.
باید توجه داشت امروز پیاده روی اربعین به یک تریبون قوی رسانه ای برای ترویج فرهنگ اهل بیت علیهم السلام تبدیل شده و نماز نیز همین ظرفیت را دارد اما هنوز ظرفیت بالقوه آن را آنطور که باید بالفعل نکرده ایم و اگر پیاده روی اربعین حسین و رازهای جذابیت هایش برای مردم را بررسی کرده و درباره نماز نیز بکار بگیریم می توانیم در اقامه نماز به موفقیت های بزرگی دست بیابیم.
