نماز، خلاصه تمام علوم

بسم الله الرحمن الرحیم

با عرض تسلیت بمناسبت شهادت امام هفتم شیعیان، حضرت امام موسی کاظم (علیه السلام).

ائمه معصومین (علیهم السلام) به طرق مختلفی ما را به نماز دعوت فرموده اند و آثار وعواقب ترک آن را به ما شناسانده اند. گاهی مواقع بصورت مستقیم با واژه "صلاة" و گاهی مواقع هم با معارف بلندی که اگر دقت کنیم نماز در آن معارف و روایات، می تواند خود را به خوبی نشان بدهد.

در روایت زیبایی از امام هفتم (علیه السلام) است که آن حضرت می فرمایند: {وَجَدْتُ عِلْمَ اَلنَّاسِ كُلَّهُ فِي أَرْبَعٍ أَوَّلُهَا أَنْ تَعْرِفَ رَبَّكَ وَ اَلثَّانِي أَنْ تَعْرِفَ مَا صَنَعَ بِكَ وَ اَلثَّالِثُ أَنْ تَعْرِفَ مَا أَرَادَ مِنْكَ وَ اَلرَّابِعُ أَنْ تَعْرِفَ مَا يُخْرِجُكَ مِنْ دِينِكَ}؛ همه علم مردم را در چهار چيز يافتم: اول اينكه پروردگار خود را بشناسى. دوم اينكه بدانى با تو چه كرده (بخلقت موزون و حكيمانه‌ات و نعمت عقل و حواس و ارسال رسل و انزال كتب پى ببرى) سوم اينكه بدانى او از تو چه خواسته است، چهارم اينكه بدانى چه چيز تو را از دينت خارج می كند (گناهان و موجبات شرك و ارتداد را بشناسى).

یکی از بهترین متون خداشناسی، نماز است. چون در نماز، ویزگی های خداوند را می خوانیم؛ الله، رب، رحمن، رحیم، مالک یوم الدین؛ بهترین و جامع ترین صفات خداوند تبارک و تعالی در نماز است.

حضرت امام کاظم (سلام الله علیه)  در بیان دومین مورد می فرمایند: این که بدانی خداوند با تو چه کاری کرده است؛ اگر بدانیم که خداوند با ما چه کار کرده و چه چیزهایی را در وجود ما قرار داده است و بدانیم که تمام عالم را برای ما خلق کرده، یقینا باز هم به سوی نماز سوق داده می شویم. چون می خواهیم شکرانه ی نعمت هایی را که خداوند متعال به ما عطا فرموده را بجا بیاوریم.

سومین مورد اینست که بدانیم خداوند از ما چه چیزهایی خواسته؟ شما دقت بفرمایید که هیچ عبادتی مثل نماز نیست که خداوند بفرماید روزی پنج بار باید آن را انجام بدهید.

یک متنی را خداوند جلوی ما قرار داده و فرموده هر روز این متن را بخوان. معلوم است که اگر بخواهیم علوم را خلاصه کنیم باید تفسیر نماز را از الله اکبر تا سلام ببینیم که خداوند از ما چه چیزی خواسته که اگر ما آن را انجام بدهیم، به علم کامل می رسیم.

و چهارمین مورد اینست که چه چیزی تو را از دینت خارج می کند؟ بازهم آن چیزی هایی که در رابطه با نماز بیان شده، شما می بینید مثلا حضرت فاطمه زهرا (سلام الله علیها) از پدر گرامی شان حضرت محمد مصطفی (صلی الله علیه و آله) نقل می فرمایند که روی نمازهایتان دقت داشته باشید که اگر کسی در نمازهایش کوتاهی بورزد، به 15 بلا گرفتار می شود. و این معلوم است که کوتاهی درباره نماز، ما را از دین مان خارج می کند. بخاطر همین است که در روایات است که {مَنْ تَرَكَ الصَّلاةَ مُتَعَمِّدا فَقَدْ كَفَرَ}؛ مرز بین اسلام و کفر، ترک عمدی نماز است.

خداوند علوم کامل و حقیقی را به همه ی ما عنایت بفرماید و ما را با نماز، بیش از پیش آشنا کند و السلام علیکم و رحمة الله.

حجت الاسلام وحیدی