چون نماز انسان را از فحشا و منكر باز مى دارد پس كسى كه فحشا و منكر را مرتكب نمى شود نيازى به نماز خواندن ندارد؟
در این باره بايد چند نكته را مد نظر داشت:
۱. ترك نماز چون معصيت است در نتيجه خودش يك منكر است پس چگونه انسان بى نماز مى تواند مدعى باشد كه از منكر دورى كرده است؟
۲ . فردى را تصور كنيد كه مبتلا به درد عضلانى است و پزشك براى رفع اين درد وى را ملزم كرده هر روز ورزش كند. از طرف ديگر يكى از نتايج ورزش اين است كه افكار پراكنده و خيالات را از انسان دور مى كند. حال اگر اين فرد بتواند برافكار خود مسلط باشد و جلوى خيالات باطل را بگيرد آيا از ورزش بى نياز شده است؟
در مورد نماز هم بايد گفت يكى از آثار نماز (نه تمام آثار) جلو گيرى از فحشاء است حال آيا انسان ميتواند از تمامى آثار و بركات نماز چشم پوشى كند با اين توجيه كه يكى از اين آثار الان حاصل است؟ و بعلاوه كسى كه اهل نماز است از اراده قويترى و انگيزه بالاترى براى دورى كردن از فحشاء برخوردار است تا كسى كه معلوم نيست با كدام انگيزه و با چه هدفى از فحشاء دورى مى كند
۳ . نماز راهى است كه خداوند براى كسى كه ادعاى بندگى داردو خواهان قرب خداست قرار داده است (دقت شود). به عبارت ديگر اسلام و قرآن داراى سيستمى تربيتى جهت نيل آدمى به مراتب كمال است كه از جمله آنها اقامه نماز مىباشد. محور تربيت و تعالى انسان در مكتب اسلام، با توجه به خداوند و در نظر گرفتن موقعيت او و نيز جايگاه خود انسان ميسّر است. اين توجه با نماز حاصل مىشود. نماز و نه هيچ عبادت ديگرى، براى خداوند سودى به همراه ندارد و اگر هيچ كس در تمامى هستى سر بر آستان او نسايد، بر دامن كبريايى او گردى نمىنشيند. ولى غفلت انسان از خداوند، زمينه سقوط وى به پستترين درجات را فراهم مىكند.
آثار مهم ديگرى براى نماز وجود دارد. نماز كار خانه انسان سازى است روح توحيد، شكر گذارى، اعلان بندگى خدا، نظم، بهداشت و نظافت، اتحاد و همبستگى، بى نيازى از مردم، استمداد خدا، ارتباط با شهدا و… همه در همه در نماز است و مقصود از نماز در اسلام نمازى نيست كه هنگام خواندن آن چيزى بگويد و بعد از نماز خلاف آن را عمل كند نماز خوان هاى درست و حسابى هماهنگى كاملى در همه اعمال و رفتار و گفتار دارند.
بنابراين، نماز داراى آثار گرانبهاى فردى و اجتماعى است و در حقيقت از عالى ترين مكتب هاى تربيتى و اخلاقى مى باشد.
بايد دانست كه همين نمازهاى بى روح و دست و پا شكسته ما نيز خالى از آثار مختلف تربيتى و روانى و اجتماعى نمى باشد.
جهت مطالعه بيشتر در اين زمينه ر. ك:
۱- اسرار نماز، شهيد ثانى، ترجمه مهدىپور
۲- اسرار الصلاه، ميرزا جواد ملكى تبريزى
۳- آداب نماز، امام خمينى
۴- پرتوى از اسرار نماز، محسن قرائتى
