خواندن چند «نماز شب» موجب برآورده شدن حاجات می شود؟
در پاسخ به پرسش طرح شده، ذکر نکات ذیل را لازم میدانم:
1- نماز شب، از جمله اعمال عبادی ارزشمندی است که در سه سوره قرآن کریم، به آن توجّه داده شده است:
الف- در سوره إسراء، آیه 79 خطاب به رسول اکرم (صلوات الله علیه و آله) آمده است: «وَمِنَ اللَّیْلِ فَتَهَجَّدْ بِهِ نَافِلَةً لَکَ عَسَى وَمِنَ اللَّیْلِ فَتَهَجَّدْ بِهِ نَافِلَةً لَکَ عَسَى» : «و پاسى از شب را زنده بدار تا براى تو [به منزله] نافله اى باشد امید که پروردگارت تو را به مقامى ستوده برساند »؛
ب- نیز در سوره مُزّمّل، آیه 6 خطاب به پیامبر اسلام (صلوات الله علیه و آله) میخوانیم: «إِنَّ نَاشِئَةَ اللَّیْلِ هِیَ أَشَدُّ وَطْئًا وَأَقْوَمُ قِیلًا» : «قطعا عبادتی که در شب صورت می گیرد محکمتر و پابرجاتر و گفتار در آن درست تر و استوارتر است»؛
ج- همچنین در آیات 1 تا 3 سوره فجر میخوانیم: «بِسمِ اللَّهِ الرَّحْمَنِ الرَّحِیمِ وَ الْفَجْرِ. وَ لَیَالٍ عَشرٍ. وَ الشفْع وَ الْوَتْرِ» : «به نام خداوند بخشنده مهربان. سوگند به صبحدم. و به شبهای دهگانه. و به زوج و فرد»؛ در تفسیر نمونه، ج26، ص445 (تألیف آیت الله مکارم شیرازی)آمده است: «یکی از دیدگاه ها در مراد از دو واژه «شفع» و «وَتر»، همان نماز شفع و وتر است که در آخر نافله شب خوانده مى شود» .
2- یکی از محورهای مهمّ در مورد «نماز شب»، بحث فضیلت، این عمل بسیار ارزشمند عبادی است؛ از باب نمونه : در روایتی میخوانیم: پیامبر اکرم (صلوات الله علیه و آله) فرمود: «إِنَّ العَبدَ إِذا تَخَلّی بسیّدِهِ فی جُوفِ الّلیلِ المُظلِمِ و ناجاهُ أَثْبَتَ اللهُ النُّورَ فی قلبِهِ ... .: هرگاه بنده در دل شب تار با سَرور (خدای) خود خلوت کند و با او به راز و نیاز بپردازد، خداوند نوری در دلش قرار می دهد ... سپس به فرشتگانش می گوید:ای فرشتگانم! به بنده ام بنگرید که در دل شب تار که هرزه گران به لهو سرگرمند و غافلان خفته اند، با من خلوت کرده است، گواه باشید که من او را آمرزیدم» (شیخ صدوق، أَمالی ص 230)؛
3- در متون حدیثی و روائی، آثار و فوائد فراوانی برای عمل ارزشمند «نماز شب» ذکر شده است؛ از جمله:
الف- رفع مشکلات و گرفتاریها؛ در حدیثی از رسول خدا (صلی الله علیه و آله وسلّم) آمده است: «ای مردم هیچ کس از شما نیست مگر اینکه مشکلات و گرفتاریها همچون کمربندی او را محاصره کرده است. پس زمانی که دو سوم شب گذشت و یک سوم آن باقی ماند ملکی بر او وارد می شود و به او می گوید: ذکر خدا بگو که صبح نزدیک است. پس چنانچه او حرکت کرد و ذکر خدا را گفت یک گره از گرفتاریهایش گشوده می شود و اگر او بلند شد و وضو گرفت و داخل نماز شد همه گرفتاریها از او گشوده می شود پس صبح می کند در حالی که همچون مردمک چشم (روشن و پاکیزه) گردیده است.»(علّامه مجلسی، بحارالانوار، ج82، ص223)؛
ب- به اجابت رسیدن دعا؛ امام صادق (علیه السّلام) می فرماید: « کسی که در قنوت نمازوَتْر، چهل مؤمن و سپس برای خود دعا کند خداوند دعاهای وی را مستجاب می گرداند.»(شیخ حُرّ عامِلی، وسائل الشیعه، ج4، باب 45)؛
ج- گشایش درهای آسمان؛ حضرت امام هادی (علیه السّلام) می فرمود: «گاه هست که بنده برای نماز شب برخیزد و خواب بر وی غلبه کند چندان که او را به راست و چپ کشاند و گاهی چانه اش به سینه اش رسد، حق تعالی امر فرماید که درهای آسمان را بگشایند و فرشتگان را ندا دهند که نظر کنید که این بنده من در راه نزدیکی به من چه سختی ها می کشد در چیزی که بر وی واجب نساخته ام به امید سه چیز: یا گناهش را بیامرزم یا توبه روزیش گردانم و یا رزق و روزی او را زیاد کنم. ای فرشتگان شما را گواه می گیرم که من همه را بدو عطا کردم» (شیخ صدوق، ثواب الأعمال، ص131)؛
د- دفع باء ها و درمان بیماریها؛ رسول خدا (صلّی الله علیه وآله وسلّم) می فرماید: «بر شما باد به اقامه نماز شب، زیرا نماز شب سنتی است از پیامبرتان رسول خدا . نماز شب عادت و رسم صالحان و پاکان است که قبل از شما بودند و نماز شب موجب دفع بلا و بیماریها و دردها از بدن می شود.»(شیخ صدوق، ثواب الأعمال، ص131)
4- آنچه که در متون تفسیری و روائی به آن توجّه داده شده، عبارت است از: حتمیّت مؤثّر بودن خواندن «نماز شب» در برآورده شدن حاجات؛ ولی رقم و عدد خاصّی در این زمینه ذکر نگردیده است؛ این نشان میدهد: حتّی ممکن است یک نماز شبی که با آداب و شرایط خاصّ خودش خوانده می شود، سبب برآورده شدن حاجات گردد؛ نکته شایان توجّه اینکه، قطعا تکرار نماز شب، فوائد بیشتری را در پی خواهد داشت؛
5- نکته مهمتر اینکه: ما وظیفه داریم که برای رفع گرفتاریها و برآورده شدن حاجات خود و دیگران تلاش کنیم؛ و در این راستا از وسائل معنوی همانند دعا، خواندن نواز شب و غیره بهره گیریم؛ ولی گاه ممکن است از همه و یا از برخی از این وسائل استفاده نمائیم ولی در عین حال، مشکل مربوطه رفع نگرددو حاجات ما بر آورده نشود؛ در خلال روایات آمده است:
الف- « هرگز نباید به اجابت نرسیدن دعا، باعث ناامیدى از رحمت پروردگار شود; زیرا گاهى ممکن است دعاى شخص تا 20 سال به تأخیر بیافتد» (کلینی،کافی،ج2،ص355)
ب- «در برخى از موارد خداوند دعاى بنده را مستجاب نمى کند، چون دوست دارد صداى بنده خود را بشنود و همواره او را بردرخانه اش ببیند». (کلینی، کافی،ج2، ص479)؛
اى بسا مخلص که نالد در دعا تا رود دود خلوصش برسما
پس ملایک با خدا نالند زار کاى مجیب هر دعاى مستجار
بنده مومن تضرع مى کند او نمى داند بجز تو مستند
تو عطا بیگانگان را مى دهـى ازتو دارد آرزو هر مشتهى
حق بفرماید: نه از خوارى اوست عین تأخیر عطا یارى اوست
خوش همى آید مرا آواز او وآن خدایا گفتن و آن راز او
6- در خلال کتب روائی، اخلاقی و غیره، توضیحات سودمندی در مورد تعداد رکعات و کیفیت انجام نماز شب، و احکام و آداب خاصّ آن داده شده است؛ قطعا مطالعه این کتابها و پایبندی به دستور العملهای مربوطه، می تواند در دست یابی به ارمغان های «نماز شب» سودمند واقع شود؛ از جمله کتابهائی که در سال های اخیر در مورد «نماز شب» نگاشته شده است، کتاب ارزشمند «نماز شب، کلید حلّ مشکلات»، تألیف جناب آقای سید مرتضی موسوی است؛ که در 79 صفحه تدوین یافته است؛ و در سال 1387 توسّط انتشارات میثم تمار قم وارد بازار نشر گردیده است؛ مطالب این کتاب در قالب هفت فصل تنظیم گردیده است:
• فصل اول: نماز شب در آیات و روایات؛
• فصل دوم: اسرار پزشکی نماز شب؛
• فصل سوم: آثار و فوائد نماز شب؛
• فصل چهارم: بالاترین و عالی ترین فضایل و برکات نماز شب؛
• فصل پنجم: در باب نماز شب؛
• فصل ششم: عبادات شبانه بزرگان؛
• فصل هفتم: احکام و مسایل مربوط به نماز شب.
