آيا اين مطلب صحت دارد كه برخى از ائمه)ع( هر شب هزار ركعت نماز مىخواندند؟ آيا چنين نمازهايى، داراى كيفيت است؟
آنچه در تاريخ در مورد حضرت على(علیه السلام)، امام سجاد(علیه السلام) و برخى ديگر از ائمه(علیه السلام) نقل شده، آن نيست كه هر شب هزار ركعت نماز مىخواندند ؛ بلكه در مواقعى و در بعضى از شبها چنين عبادت مىكردند.
اين مطلب از نظر امكان عملى، مشكلى ندارد و علامه امينى(ره) در برابر انكار برخى، يك شب هزار ركعت نماز، در مقابل آنان به جا آوردند.
نكته ديگر آنكه، نماز مستحبى را مىتوان بسيار ساده به جا آورد و بدون خواندن سوره و تنها با يك ذكر (مثلاً »سبحان اللَّه»)، ركوع و سجود آن را انجام داد و در پايان به يك سلام اكتفا نمود. در اين صورت دو ركعت، حدود يك دقيقه طول مىكشد. در اين صورت با احتساب چند ثانيه براى استراحت، بيش از ده ساعت وقت لازم نيست.
علاوهبر آنكه ممكن است موضوع هزار ركعت، مبالغه راويان باشد ؛ چون مىديدند كه حضرت در تمام شب مشغول نماز بوده است، مىگفتند: حضرت هزار ركعت نماز خواند و اين گونه گفتار، در عرف هم رايج است.
نكته ديگر آنكه در تاريخ، اشخاص ديگرى نيز بودهاند كه در يك شب هزار ركعت نماز به جا آوردهاند. اگر كارى براى يك فرد ميسّر نبود، دليل آن نيست كه براى ديگرى نيز ميسّر نباشد.
اما در بحث كيفيت و كميت، مسلماً نماز اوليا داراى كيفيت است ؛ آنان گاه آن چنان غرق در عبادت و لذت آن مىشوند كه اساساً، گذر زمان و ركعات را جملگى فراموش مىكنند و خود را در محضر خداوند، راكع و ساجد مىبينند. بر اين مبنا، كيفيت و كميت در اين گونه عبادات، همدوش هم است ؛ چنان كه تمامى عبادات به نوعى از كميت برخوردارند ؛ مثلاً نماز ركعات خاص دارد، طواف هفت شوط دارد و...
