نماز باران(استسقاء) چیست و آیا می‌توان افراد را به اجبار به انجام آن وادار کرد؟
از جملۀ نمازهاى مستحب: نماز استسقاء است، استسقاء به معناى درخواست آشاماندن آب است. زمانی که باران کم ببارد، نهرها خشک شوند و آسمان به خاطر شیوع گناهان، کفران نعمت، ندادن حقوق، کم‌‌فروشى، ظلم، ترک امر به معروف و نهى از منکر و... بخل ورزد، نماز استسقاء - چنان‌که در روایت آمده- مستحب است.
کیفیّت آن؛ مانند نماز عید فطر و قربان، دو رکعت است. در جماعت و فرادا خواندن آن به قصد رجاء اشکال ندارد. در هر رکعت از آن حمد و سوره‌‌اى را مى‌‌خواند و در رکعت اول بعد از سوره، پنج تکبیر مى‌‌گویند و بعد از هر تکبیر، یک قنوت به جا مى‌‌آورند و در رکعت دوم چهار تکبیر (مى‌گوید) که بعد از هر تکبیرى، یک قنوت بجا مى‌آورد و در قنوت، خواندن هر دعایى کافى است و بهتر است که دعاى قنوت شامل طلب باران و بارش و طلب عطف و توجّه حضرت رحمان باشد به این‌که باران‌ها بفرستد و درهاى آسمان را به رحمت باز کند و قبل از دعا، صلوات بر محمّد و آل محمّد(ع) بفرستد.
مستحبات این نماز چند چیز است:
1. بلند خواندن قرائت و خواندن سوره‌هایى که در نماز عید مستحب است.
2. مستحب است مردم سه روز، روزه بگیرند و بیرون رفتنشان روز سوم باشد. و (طورى ترتیب دهند که) این روز سوم، روز دوشنبه باشد و اگر نشد، روز جمعه باشد، براى این‌که روز جمعه داراى شرف و فضل است.
3. امام به همراه مردم، با آرامش و وقار و خشوع و حالت درخواست به صحرا بیرون بروند، و جاى پاکیزه‌اى را براى نماز انتخاب کنند و بهتر آن است که به شکلى و وضعى خارج شوند که موجب جلب رحمت الهى باشد، مانند این‌که پابرهنه باشند.
4. منبر را با خود به صحرا ببرند و مؤذّن‌ها پیشاپیش امام حرکت کنند.
5. با آنها پیرمردان، پیرزنان، کودکان و چهارپایان بیرون روند و میان بچه‌‌ها و مادرهایشان جدایى افکنند تا شیون و گریه زیاد کنند، و سبب ریزش بسیار رحمت الهى گردد، و کفّار ذمى و غیر ذمّى را نگذارند که با مردم به صحرا بروند.[1]
گفتنی است؛ انجام این نماز و مقدمات آن کاملاً اختیاری است و نباید اجباری در این مورد انجام شود. البته افراد مسئولی مانند مدیران مدارس می‌توانند از دانش آموزان درخواست کنند که در صورت تمایل، به این اقدام گروهی مبادرت نمایند.
[1]. موسوی خمینی، سید روح الله، تحریر الوسیلة، مترجم، اسلامى، على، ج1، ص 445 - 447، قم، دفتر انتشارات اسلامى، چاپ 21، 1425ق.
