آیا تکرار کلمات و آیات سوره های نماز در صورت اشتباه جایز است؟

تکرار اذکار و کلمات سوره هایی که در نماز خوانده می شود اگر برای اطمینان از اداء کردن و درست اداء کردن آن باشد اگر منجر به به وسواسی شدن یا زیاد شدن رکن نشود اشکالی ندارد.

برای این که مسئله کاملا بررسی گردد احتمالات مختلف آن را بیان می کنیم:

1. شخص می داند ذکری از اذکار واجب نماز را نگفته یا به اشتباه گفته است؛ این احتمال نیز چند صورت دارد:

الف. بعد از وارد شدن به رکن بعد متوجه شد نمازش صحیح است و نباید برگردد و اصلاح کند.

ب. اگر قبل از وارد شدن به رکن بعدی باشد باید آن را تدارک کند.حضرت امام (ره)در این زمینه می فرماید:

"اگر پیش از آن که براى رکوع خم شود، بفهمد که حمد و سوره را نخوانده باید بخواند. و اگر بفهمد سوره را نخوانده، باید فقط سوره را بخواند ولى اگر بفهمد حمد تنها را نخوانده، باید اول حمد و بعد از آن دوباره سوره را بخواند و نیز اگر خم شود و پیش از آن که به رکوع برسد، بفهمد حمد و سوره، یا سوره تنها، یا حمد تنها را نخوانده، باید بایستد و به همین دستور عمل نماید"[1].

2.  در صورتی که شک دارد ذکری از اذکار واجب نماز را نگفته یا به اشتباه گفته است؛ این احتمال نیز چند صورت:

الف. اگر به چیزى که بعد از آن است مشغول نشده، باید آن آیه یا کلمه را به طور صحیح بگوید.

ب. اگر به چیزى که بعد از آن است مشغول شده، چنانچه آن چیز رکن باشد باید به شک خود اعتنا نکند.

ج. اگر به چیزى که بعد از آن است مشغول شده، چنانچه آن چیز رکن نباشد،باز هم مى‏تواند به شک خود اعتنا نکند.

حضرت امام (ره)در این زمینه می فرماید:"ر گاه شک کند که آیه یا کلمه‏اى را درست گفته یا نه اگر به چیزى که بعد از آن است مشغول نشده، باید آن آیه یا کلمه را به طور صحیح بگوید و اگر به چیزى که بعد از آن است مشغول شده، چنانچه آن چیز رکن باشد مثل آن که در رکوع شک کند که فلان کلمه از سوره را درست گفته یا نه، باید به شک خود اعتنا نکند و اگر رکن نباشد، مثلًا موقع گفتن «اللَّهُ الصَّمَدُ» شک کند که «قُلْ هُوَ اللَّهُ أَحَدٌ» را درست گفته یا نه، باز هم مى‏تواند به شک خود اعتنا نکند ولى اگر احتیاطاً آن آیه یا کلمه را به طور صحیح بگوید اشکال ندارد و اگر چند مرتبه هم شک کند، مى‏تواند چند بار بگوید امّا اگر به وسواس برسد و باز هم بگوید، بنا بر احتیاط واجب باید نمازش را دوباره بخواند"[2].

[1]. توضیح المسائل (المحشى للإمام الخمینی)، ج ‏1، ص: 545، مسأله 982.

[2]. توضیح المسائل (المحشى للإمام الخمینی)، ج ‏1، ص 559، مسأله 1016.