چگونه بايد از صبر و نماز كمك گرفت؟
«وَاسْتَعِينُواْ بِالصَّبْرِ وَالصَّلاَةِ...»؛ از شكيبايى و نماز يارى جوييد.(1)
صبر، هر بلا و يا حادثه عظيمي را كوچك و ناچيز می كند، و نماز كه اقبال به خدا، و التجاء به او است، روح ايمان را زنده مي سازد، و به آدمی می فهماند: كه به جایی تكيه دارد كه انهدام پذير نيست، و به سببی دست زده كه پاره شدنی نيست.(2) در واقع براى پيشرفت و پيروزى بر مشكلات دو ركن اساسى لازم است، يكى پايگاه نيرومند درونى و ديگر تكيه گاه محكم برونى، در آيات فوق به اين دو ركن اساسى با تعبير صبر و صلوة اشاره شده است: صبر آن حالت استقامت و شكيبائى و ايستادگى در جبهه مشكلات است، و نماز پيوندى است با خدا و وسيله ارتباطى است با اين تكيه گاه محكم.
گر چه كلمه صبر در روايات فراوانى به روزه تفسير شده است، ولى مسلّما منحصر به روزه نيست، بلكه ذكر روزه به عنوان يك مصداق بارز و روشن آن است، زيرا انسان در پرتو اين عبادت بزرگ اراده اى نيرومند و ايمانى استوار پيدا مى كند و حاكميت عقلش بر هوس هايش مسلّم مى گردد.
مفسران بزرگ در تفسير اين آيه نقل كرده اند كه رسول گرامى اسلام (صلی الله عليه و آله و سلم) هر گاه با مشكلى روبرو مى شد كه او را ناراحت مى كرد از نماز و روزه مدد مى گرفت.
و نيز از امام صادق (عليه السلام) نقل شده كه فرمود: هنگامى كه با غمى از غم هاى دنيا روبرو مى شويد وضو گرفته، به مسجد برويد، نماز بخوانيد و دعا كنيد، زيرا خداوند دستور داده «و استعينوا بالصبر و الصلوة».
توجه به نماز و راز و نياز با پروردگار نيروى تازه اى در انسان ايجاد مى كند و او را براى روياروئى با مشكلات نيرو مى بخشد.
از امام صادق (عليه السلام) نقل است: «كان على (عليه السلام) اذا احاله امر فزع قام الى الصلوة ثم تلا هذه الاية و استعينوا بالصبر و الصلوة»؛ هنگامى كه مشكل مهمى براى على (عليه السلام) پيش مى آمد به نماز بر مى خاست سپس اين آيه را تلاوت مى فرمود "و استعينوا بالصبر و الصلوة".(3) و (4)
ــــــــــــــــ
(1) بقره/ 45.
(2) ترجمة الميزان، ج 1، ص 229.
(3) تفسير برهان،ج 1، ص9.
(4) با اندكي تغيير ر.ك: تفسير نمونه ، ج 1، صص218و 21.
