این که شخصی در زمان حیات دنیوی خویش نماز نخواند و بگوید پول می دهم برایم بخوانند با کسی که خود نمازهایش را خوانده چه تفاوتی دارد؟ و آیا اصلاً چنین تفکری صحیح است؟
همان گونه که می دانید، نماز علاوه بر آن که یک تکلیف است، اما دارای آثار و برکات معنوی و مادی در زندگی است که ممکن است شخص پولدار بعد از مرگش وارثان بتوانند با نماز استیجاری از عذاب اخروی او کم کنند، اما به طور قطع این شخص از فیوضات و برکات دنیوی و درجات اخروی آن محروم مانده است.
برخی از تفاوت های کسی که نماز می خواند با کسی که نماز نخوانده و بعد از مرگ باید به صورت استیجاری نمازهایش را بجا آورند به شرح زیر بیان می شود:
1. یکی از تفاوت های کسی که نماز را با شرایط آن در حیات دنیوی بجا می آورد، با کسی که بعد از مرگ برایش انجام می دهند، این است که این نماز در دنیا او را از زشتی ها و گناه به دور می کند: «...و نماز را برپا دار، که نماز (انسان را) از زشتی ها و گناه باز مىدارد...». [1] البته، هر نمازى به همان اندازه که از شرایط کمال و روح عبادت برخوردار است نهى از فحشا و منکر مىکند. اما کسی که نماز نمی خواند از این معنویت محروم بوده و به فساد و گناه روی می آورد و بیشتر فحشا و منکرات دنیوی در اثر بی نمازی است.
2. انسان اگر بخواهد در دنیا زندگی نماید، نیاز به رحمت و نعمت و برکات الاهی دارد و یکی از موجبات رحمت الاهی در حیات دنیوی، نماز است. انسان بی نماز در حیات دنیوی خود از رحمت الاهی بدور است. البته، ممکن است چنین شخصی دارای مال و ثروت باشد، ولی این مال و ثروت بجای این که او را به قرب الاهی برساند، برای او مانع بوده و او را از خدا دور می کند؛ چراکه غیر از دنیاپرستی، نیّت الاهی در زندگی او نیست، هر چند ممکن است برای شخص بی نماز بعد از مرگ او نمازهایش را بجا آورند – اگر کسی باشد نمازهایش را بخواند-، فقط تکلیفی از او ساقط شده، ولی از رحمت، قرب الاهی و درجه والای معنوی در حیات دنیوی و اخروی محروم می ماند.
[1] . عنکبوت، 45.
