قبلا اگه دقیقه ای نمازم دیر می شد عصبانی می شدم. ولی مدتی است كه تعصبم به نماز كم شده چند ماه است كه نماز صبح را قضا میخوانم هیچی، كم كم تمام نمازهایم با بی میل و رغبتی و قضا میخوانم باید چیكار كنم تا از این ضلالت در بیام؟
انسان برای انجام هر كاری نیاز به انگیزه درونی یا بیرونی و انگیزه مادی یا معنوی دارد و منشأ انگیزه های درونی نیازهای زیستی یا نیازهای معنوی و متعالی است. چرا ما هر روز خوردن صبحانه و نهار و شام را تكرار می كنیم و هیچگاه نمی گوئیم من از خوردن نهار خسته شدم بلكه با فرا رسیدن وقت نهار احساس می كنیم یك عامل درونی ما را به طرف غذا سوق می دهد و اگر چند ساعتی به تأخیر بیفتد اوقات مان تلخ می شود و ممكن است پرخاشگری هم بكنیم. علت این امر نیازهای زیستی و فیزیولوژیكی است یعنی وقتی مواد غذایی، آب و ... در بدن كم می شود عضلات معده شروع به انقباض و فعالیت می كنند به گونه ای كه ما را متوجه كنند كه بدن نیاز به مواد غذایی دارد و این نیاز تبدیل به یك میل و یك حالت روانی می شود در نتیجه ما با علاقه و ولع سر سفره غذا می رویم و هر روز نیز این كار را تكرار می كنیم و هیچگاه نیز دلسرد و دلزده نمی شویم. به موازات این نیازهای مادی بعد غیرمادی وجود ما نیز برای ادامه حیات و بقاء نیاز به غذا دارد و باید غذای متناسب با آن تأمین شود خداوند كه آفریدگار جسم و جان ماست همه نیازهای ما را تأمین كرده است و جالب اینجاست كه ما به ازاء این نیازها چیزهایی است كه با طبع ما بسیار سازگار است.
خداوند جهان مادی را با انواع و اقسام مواد غذایی رنگارنگ و مطبوع خلق كرده است تا نیازهای مادی ما تأمین شود آموزه‌های دینی از جمله نماز، روزه و سایر عبادات برای ما به عنوان غذا مقرر فرموده و در قالب دین و از طریق وحی به پیامبران نازل كرده است. اگر ما انسان ها به این حقیقت پی ببریم كه برای ادامه حیات معنوی روح ما نیازمند به غذاهای معنوی می باشد و با این غذای معنوی است كه انسان از نگرانی و اضطراب رهایی یافته و آرامش می گیرد در اینصورت با علاقه و اشتیاق فراوان به استقبال نماز خواهیم رفت.
در خصوص علت بی علاقگی به نماز نیز دلایل متعددی در این مساله دخیل است از جمله :
أ- عدم شناخت و توجه كافی نسبت به معبود
ب- آسیب پذیری مقطع نوجوانی و جوانی است. این مقطع سنّی، مقطع حساس و بحرانی برای جوانان و نوجوانان است، مسایل و بحران های بلوغ از یک طرف، شک و تردیدهای مذهبی از طرف دیگر، ناپختگی و بی تجربگی و گرایش سریع به الگوهای غیر واقعی كه اهل نماز نیستند، زمینه هایی است كه در خود فرد وجود دارد و باعث می شود كه جوانان و نوجوانان علاقه چندانی به نماز نداشته باشند.
خداوند جهان مادی را با انواع و اقسام مواد غذایی رنگارنگ و مطبوع خلق كرده است تا نیازهای مادی ما تأمین شود آموزه های دینی از جمله نماز، روزه و سایر عبادات برای ما به عنوان غذا مقرر فرموده و در قالب دین و از طریق وحی به پیامبران نازل كرده است. اگر ما انسان ها به این حقیقت پی ببریم كه برای ادامه حیات معنوی روح ما نیازمند به غذاهای معنوی می باشد و با این غذای معنوی است كه انسان از نگرانی و اضطراب رهایی یافته و آرامش می گیرد
ت- عدم درک صحیح از نماز و فلسفه آن به دلیل عدم شناخت از نماز و اهمیت و اسرار نهفته در آن.
پیامبر اكرم ( صل الله علیه و آله ) می فرماید : « لَوْ تَعْلَمُ مَا لَكَ فِی الصَّلَاةِ وَ مَنْ تُنَاجِی مَا انْفَتَلْت» (بحار لأنوار ، ج74 ، ص 80 ) ؛ « اگر بدانی نماز چیست و با چه كسی نجوی و گفتگو می كنی خسته نمی شود و نمار ار به اتمام نمی بری »
ث- جای گیری حب دنیا و زرق و برق آن در دل آدمی به خاطر اشتغال بیش از حد فكر و تعلق قلب به دنیا و مسائل و مشكلات مادی كه زمینه بی علاقگی نسبت به مسائل معنوی از جمله نماز را فراهم می نماید .
پیامبر بزرگ خدا حضرت مسیح می‌فرماید: «صَاحِبُ الدُّنْیَا لَا یَلْتَذُّ بِالْعِبَادَةِ وَ لَا یَجِدُ حَلَاوَتَهَا مَعَ مَا یَجِدُ مِنْ حُبِّ الْمَال» (بحارالأنوار، ج14، ص309)؛ «دنیاپرست از عبادت و انس با خدا لذت نی برد در حالی كه حب مال در دل او است.»
ج- استفاده از غذای حرام و ناپاك.
ح- تكرار گناه به حدی كه دل سیاه گردد و شوق عبادت گرفته شود.
خ- تاثیر پذیری از تبلیغات و تهاجم فرهنگی كه موجب می شود انسان با اعمال عبادی احساس تحجر و عقب ماندگى كند .
د- محیط و اجتماعی ناسالم و غیر دینی
ذ- همنشینی با دوستان فاسد و بی نماز
اما اینكه چه كار باید بكنید؟ باید عرض كنیم كه بطور كلی ما وقتى به نماز علاقه مند می شویم كه نخواهیم فقط وقت نماز بنده خدا باشیم و در سایر اوقات برده هوا و هوس و دنیا، اگر در اوقات دیگر شبانه روز هم در ارتباط با خدا بودیم و در فضاى عبودیت خدا نفس كشیدیم و گام برداشتیم، با اشتیاق و علاقه نماز خود را اقامه خواهیم نمود . با این حال موارد دیگری نیز در علاقهمندى انسان به نماز موثر است كه به طور اختصار ذكر می‌نمائیم:
آسیب پذیری مقطع نوجوانی و جوانی است.این مقطع سنّی، مقطع حساس و بحرانی برای جوانان و نوجوانان است، مسایل و بحران های بلوغ از یک طرف، شک و تردیدهای مذهبی از طرف دیگر، ناپختگی و بی تجربگی و گرایش سریع به الگوهای غیر واقعی كه اهل نماز نیستند، زمینه هایی است كه در خود فرد وجود دارد و باعث می شود كه جوانان و نوجوانان علاقة چندانی به نماز نداشته باشند
أ- شناخت و توجه كافى نسبت به معبود و این كه در نماز با چه كسى سخن مىگوییم.
ب- شناخت نسبت به اسرار و اهمیت نماز كه توجه به هر كدام از آنها , به عمل انسان معنا و روح می بخشد و او را به نماز و عبادت علاقه مند می كند.
ت- دقت در آثار و بركات دنیوی و اخروی نماز.
ث- حتىالامكان نماز را به جماعت یا در مساجد خواندن؛
ج- حتىالامكان ذهن و قلب را از تعلقات دنیا و نفس بیرون آوردن؛
ح- با قاطعیت تمام توجّه خود را به سوى پروردگار معطوف كردن؛
خ- مطالعه در نحوه و كیفیت عبادات ائمه(علیهم السلام)؛
د- حضور قلب داشتن در نماز . (مجتبی كلباسی ، یكصد پرسش و پاسخ درباره نماز ، ستاد اقامه نماز ، پائیز 80 ش ، چاپ اول ، ج 1 ، ص 59)
ذ- مطالعه سیره و رفتار اولیای الهی و عارفان ، در نماز ؛ كه می تواند تاثیر زیادی بر انسان دارد و او را برای برپایی نماز عاشقانه و پر نشاط تشویق می كند .
ر- توكل بر خدا و استعانت از خود نماز برای رفع كسالت و بی علاقگی بسیار مفید است همانگونه كه خداوند فرموده است «اسْتَعینُوا بِالصَّبْرِ وَ الصَّلاةِ »((2) البقرة : 45) .
ز- علاوه بر آن معاشرت و دوستى با انسان‌هاى مقیّد به نماز و در صورت امكان، كم كردن و حتى قطع رابطه با انسان‌هایى كه نماز نمى‌خوانند، در اشتیاق انسان به عبادت خدا بسیار مفید و مۆثر است.
منبع : تبیان
