آیا نماز در دنیا هم برای انسان آثاری دارد؟

در پاسخ باید گفت در آموزه‌های دینی، برای نماز آثار فراوانی در دنیا بیان شده است که در ادامه به برخی از آنها اشاره می‌کنیم.

• بهترین وسیلۀ تقرب به خدا؛

امام صادقj نماز را بعد از شناخت خداوند مهم­ترین وسیله تقرب به خدا معرفی می‌کنند.[1]هر کس در این دنیا به مقامی رسیده است و محبوب خدا شده است در پرتو اهمیت دادن به نماز بوده است.

• آرامش؛

انسان به طور فطری خداپرست آفریده شده است و از طرفی در دنیا گاهی استرس و اضطراب او را آزار می‌دهد. یاد خدا داروی شفابخش این اضطراب‌ها و تشویش‌هاست[2]و مهم‌ترین راه یاد خدا نماز است..[3]

• دور شدن از غفلت؛

غفلت باعث پیروی انسان از هوای نفس و شیطان می­گردد و یاد خدا موجب از بین برندۀ غفلت است و نماز برجسته‌ترین شیوۀ یاد خداوند است.[4]

• همراهی خدا در زندگی؛

خداوند به بندگان مؤمن خود وعده داده که همراه آنها باشد به شرط آنکه نماز را برپا کنند.[5]

• بخشش گناهان؛

در روایات فراوانی نماز از مهم­ترین عوامل بخشش گناهان معرفی گردیده است. به فرمودۀ امیر مؤمنان علیj آیۀ 114 سورۀ هود، امیدوارکننده‌ترین آیۀ قرآن است که در آن خداوند نماز را پاک کنندۀ گناهان معرفی می­نماید.[6]   

• بازدارندگی از گناهان؛

بسیاری از افراد دوست دارند در زندگی به سراغ گناه و هوای نفس نروند ولی راه آن را نمی­دانند، قرآن کریم راه دوری از فحشا و منکر را نماز معرفی می­کند. به هر اندازه عیار نماز انسان بیشتر باشد، بازدارندگی آن از گناه بیشتر است.[7]

• سپری در مقابل شیطان؛

شیطان قسم خورده است همۀ انسان­ها را گمراه کند و قرآن کریم نیز شیطان را دشمن آشکار انسان­ها معرفی نموده است؛ حال برای دوری از این دشمن قسم خورده لازم است به سراغ چیزی رویم که او از آن متنفر است و آن نماز است که در روایات فراوانی به این مسئله اشاره شده است؛[8]زیرا شیطان در برابر خداوند تکبر ورزید و سجده نکرد و حضرت زهرا h هم فرمودند: "خداوند نماز را برای دوری از تکبر واجب نمود". از اینجا معنا و دلیل سخن امام زمان f روشن می‌شود که فرمودند: "هیچ چیزی مانند نماز، بینی شیطان را به خاک نمی­مالد".[9]

• دوری از حرص، طمع و ناشکیبایی؛

خداوند نوع انسان را حریص و بخیل و عجول آفریده است و این صفات تنها با نماز از بین می­رود. بنابراین یکی از آثار نماز، رهایی از این صفات مذموم است.[10]

• دفع بلا

امام صادق j فرمودند: "به واسطۀ شیعیانی که اهل نماز هستند خداوند عذاب را از بی‌نمازها بر می­دارد وگرنه اگر همه نماز را ترک می­کردند هلاک می­شدند"[11] و در روایت دیگری رسول خداi همین مطلب را فرموده‌اند؛  البته با این تعبیر که "به سبب کسانی که با نمازشان زمین و مساجد را آباد نگاه می­دارند."[12]

• برطرف شدن مشکلات؛

قرآن کریم به مؤمنان دستور می‌دهد که از نماز و صبر کمک بگیرند و این موضوع اهمیت نماز و نقش نماز در رفع سختی­ها و گرفتاری‌ها را می­رساند.[13] پیامبر اکرمi نیز هر گاه مشکلی برایشان رخ می­داد به نماز پناه می‌برد.[14] همچنین خانواده خود را در مشکلات به سمت نماز سوق می­دادند.[15]

• برکت در مال و دوری از فقر؛

از پیامبر اکرم i دربارۀ نماز سؤال شد. حضرت فرمودند: "نماز موجب برکت مال و وسعت در رزق و روزی است".[16]