میزان اطاعت از پدر و مادر چقدر است؟ آیا درست است که اگر پدر، فرزندش را به نماز جماعت امر کند لازم است فرزند اطاعت کند؟
امام رضا (علیهالسلام) میفرمایند: نیکی به پدر و مادر واجب است، اگرچه مشرک باشند؛ ولی اگر امر به معصیت خداوند کردند، نباید از آنان اطاعت شود.(1)
اما در غیر این صورت، یعنی در مستحبات، مکروهات و مباحات، اطاعت از آنان لازم است. لذا فقها فرمودهاند:
اگر پدر و مادر فرزندشان را از روزه مستحبی نهی کنند، احتیاط واجب آن است که روزه نگیرد. همچنین اگر روزه مستحبی فرزند موجب اذیت پدر و مادر بشود، باید ترک شود و اگر روزه گرفت باید افطار کند.(2)
اگر پدر یا مادر به فرزند خود امر کنند که نماز را به جماعت بخواند، چون اطاعت پدر و مادر واجب است، بنا بر احتیاط واجب باید نماز را به جماعت بخواند و قصد استحباب نماید. (3)
یا مثلا نماز اول وقت مستحب است؛ اما اگر پدر فرزند را به انجام کاری مستحب یا مباح امر کند، اطاعت آنها بر نماز اول وقت مقدم است. (4) با این بیان والدین می توانند به امر اخلاقی که مستحب است امر نمایند.